Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Türkiye'den övgüyle bahsettiği yeni bir rapor yayınladı. "Dünya Sigara Salgını Raporu" verilerine göre Türkiye, sigarayla mücadele konusunda en iyi ülkelerden bir tanesi olarak kayıtlara geçti. DSÖ'nün raporuna göre Türkiye ile birlikte Brezilya, Hollanda ve Doğu Afrika ülkesi Morityus da sigara ile mücadelede en iyi olan ülkeler arasında yer alıyor. Peki DSÖ, bu sonuca nasıl ulaştı?
DSÖ'nün sigarayla mücadele için oluşturduğu MPOWER isimli bir program var. 6 maddeden oluşan bu program, tüm üye ülkeler için tavsiye niteliğinde. İşte yapılan araştırmalar, Türkiye'nin MPOWER politikalarını titizlikle uyguladığını gözler önüne serdi.
MPOWER programındaki maddeler şöyle:
- M: Tütün kullanımını izlemek
- P: İnsanları pasif sigara dumanı etkileniminden korumak
- O: Tütün kullanımının bırakılması için yardım teklif etmek
- W: Tütünün zararları konusunda uyarılarda bulunmak
- E: Tütün reklam, promosyon ve sponsorluk yasaklarını uygulamak
- R: Tütün ürünlerindeki vergiyi artırmak
Hazırlanan rapor, MPOWER maddelerine uyan ülke sayısının 151'e yükseldiğini ortaya koyuyor. DSÖ, bu sayede dünya nüfusunun 5.6 milyarlık bölümünün, maddelerden en az biriyle korunma altında olduğunu söylüyor. Buna ek olarak, 48 ülkede MPOWER maddelerinin en az 3 tanesi uygulanıyor ve bunun sonucunda 1.5 milyarlık nüfus, sigara ve etkilerine karşı korunmuş oluyor. Ayrıca, arık 74 ülkede "dumansız hava sahası" uygulamaları mevcut.
Türkiye'de sigara kullanımı ne durumda?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayınlanan "Türkiye Sağlık Araştırması 2022" raporuna göre 15 yaş ve üzeri nüfusun yüzde 28,3'ü her gün düzenli olarak tütün kullanıyor. Bu oran, 2019 yılında yüzde 28 olarak açıklanmıştı. Türkiye nüfusunun 2019 yılında 83.48 milyon olduğunu, nüfus artış oranının yüzde 2,15 olarak kayıtlara geçerken sigara kullanım oranının nüfusa oranının binde 3 arttığını söyleyelim.
Ancak sadece bu da değil. Türkiye, pasif içiciliğin etkilerine de hakim. Öyle ki nüfusun yüzde 95,6'sı, pasif içiciliğin kalp krizine yol açacağını biliyor. Bu istatistik, bir rekor.
DSÖ raporundaki diğer hususlar:
- Ülkelerin yüzde 40’tan fazlasında kapalı mekanlarda sigara içmek yasak.
- Etiyopya, İran, İrlanda, Ürdün, Madagaskar, Meksika, Yeni Zelanda ve İspanya ise tüm MPOWER kriterlerinden beşini uygulamış durumda.
- 44 ülke hiçbir MPOWER önlemini uygulamış değil.
- 53 ülkede sağlık tesislerinde sigara içme yasağı bulunmuyor.
- Türkiye, Avustralya, Belçika, Kanada, Danimarka, Finlandiya, Fransa, İsrail, Norveç, Suudi Arabistan ve Birleşik Krallık da dahil 22 ülke tek tip sigara paketini zorunlu tutuyor.
- Türkiye, sigaraya karşı kitle iletişim araçları kampanyalarında ve reklam, tanıtım, sponsorluk yasaklarının uygulanmasında en yüksek başarı gösteren ülkeler arasında.
