Bilim adamlarının kafasını karıştıran bu gizem; dar ve dikey tüplerdeki gaz baloncuklarının neden yükselmedikleri ve yerlerinde sıkışıp kaldıkları sorusuydu. EPFL Üniversitesi'nde bir lisans öğrencisinin yaptığı araştırmalar ve gözlemlere göre baloncukların etrafında ultra ince bir sıvı katman bulunuyor.
Öğrencinin keşfettiği katman, baloncukların serbestçe yükselmelerine engel oluyor. Hatta elde edilen sonuçlar; bu baloncukların aslında sıkışıp kalmadığını, sadece aşırı derecede yavaş hareket ettiklerini gösteriyor.
Bilimsel kanunlar, bunun sebebini açıklayamıyordu:
Bir su bardağındaki baloncuklar, yüzeye doğru yükselir ve bu sürecin nasıl gerçekleştiğini bilimsel kanunlarla açıklamak oldukça basittir. Aynı bilimsel kanunlar, birkaç milimetre kalınlıkta bir tüpün içindeki baloncukların neden aynı şekilde yükselmediğini açıklayamıyordu.
Fizik araştırmacıları, bu gizemle karşılaşalı neredeyse 100 yıl oldu. O günden beri de bir açıklama getirilememişti. Asıl olması beklenen ve öne sürülen teori; sıvının hareket hâlinde olmadığı ve bir dirençle karşılaşılmadığı durumlarda baloncukların yukarı doğru hareket etmesi gerektiği yönündeydi.
Geliştirilen formüllerde ve açıklamalarda bu baloncukların etrafında sıvı bir katman olduğu, bu yüzden de yukarı yükselmedikleri yer alıyordu fakat hiçbiri, bu teoriyi tam olarak kanıtlayamıyordu. EPFL Üniversitesi’nde lisans öğrencisi olan Wassim Dhaouadi, daha önceki teorilerde öne sürülen bu ince sıvı katmanı sadece görüntülemekle kalmadı, aynı zamanda ölçümlerini alıp genel yapısı hakkında da açıklamalarda bulundu.
Bu, daha önce keşfi yapılmayan bir şeydi:
Dhaouadi, elde ettiği sonuçlardan; bu baloncukların, bilim insanlarının düşündüklerinin aksine sıkışıp kalmadığını ve aslında yukarıya doğru hareket ettiklerini ortaya çıkardı. Bu hareket o kadar yavaş gerçekleşiyor ki insan gözünün algılaması mümkün değil. Baloncukların etrafında bulunan bu ince katman, baloncukların yukarıya doğru hareketini yavaşlatan bir direnç uyguluyor.
Dhaouadi ayrıca yaptığı araştırmaların sonucunda ısı uygulandığında baloncuğu saran ince katmanın şekil değiştirdiğini, ısı kesildiğinde ise tekrar eski hâline geldiğini keşfetti. Yeterince ısı uygulandığında baloncuğun etrafındaki katmanın yok olacağı teorileri de bu şekilde çürütülmüş oldu. Bu bulgular, oldukça temel bir araştırmanın ürünü olsa da elde edilen veriler, biyolojik sisteme kadar uzanan geniş bir alanda bilim insanlarına yardımcı olabilir.