Voyager 1 ve 2 uzay araçlarında Türkçe olarak kaydedilen "Sayın Türkçe bilen arkadaşlarımız, sabah şerifleriniz hayır olsun!" mesajının, Prof. Dr. Peten Ian Kuniholm’a ait olduğu ortaya çıktı. Kaydın nasıl yapıldığıyla ilgili açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Kuniholm, “1960’larda Robert Kolej’de İngilizce öğretmenliği yapıyordum. Behçet Kemal Çağlar da o sıralarda kolejde edebiyat öğretmeniydi. Behçet Kemal Çağlar’ın beni her sabah selamlama biçimiyle Türkçe bir kayıt yaptım” dedi. Eğer uzay araçlarının başına bir şey gelmezse, yolculukları bir milyar yıl daha devam edecek ve gönderdiğimiz mesajın bu süre içerisinde uzaydaki yolculuğu sürecek.
Prof. Dr. Kuniholm, 1949 yılında babasının Ankara’daki görevi sebebiyle Türkiye’ye gelmiş ve bundan sonra da ülkemizle olan bağını hiç koparmamış. Kuniholm, yaşamını şu sıralar ABD’nin Maine eyaletinde sürdürüyor.
Ay’a ayak basan ilk astronotun “Benim için küçük, insanlık için büyük bir adım” dediği gibi Kuniholm da kayır için şunu söylüyor: “Benim için 5 saniyelik bir kayıttı. Çok üzerinde düşünmedim. Sonra da unuttum.” ‘Merhaba uzaylı, biz dostuz’ gibi basit bir cümle yerine neden ‘sabah şerifleriniz hayırlı olsun’ gibi zorlama bir selamlama yapmasını ise şu şekilde açıklıyor:
“1960’larda Robert Kolej’de İngilizce öğretmenliği yapıyordum. Behçet Kemal Çağlar da o sıralarda kolejde Edebiyat öğretmeniydi. Yan yana sınıflarda ders veriyorduk. Zil çalınca ben onun çıktığı sınıfa İngilizce dersine, o da benim çıktığım sınıfa Türkçe dersine girerdi. Ve beni her sabah o şekilde selamlardı. Bütün edebiyat ve Türk tarihi hocaları da hep öyle ağdalı ve eski biçimde konuşurlardı. Behçet Kemal Çağlar’ın beni her sabah selamlama biçimiyle Türkçe bir kayıt yaptım.”
Türkiye’den çok tepki toplamış
Mesaj tercihi konusunda Türkiye’den çok fazla tepki aldığını söyleyen fakat bunların kendisini pek etkilemediğini belirten Kuniholm, “Daha önce Türkiye’den bir gazeteci bana Voyager’daki selamlamayı böyle söylemek için nereden izin aldığımı sordu. Ben de ABD’de herhangi bir şey söylemek için izin almak gerekmediğini söyledim. Behçet Kemal için böyle bir selamlama yeterince iyiyse benim için de öyledir. Zaten uzayda böyle kurallar olmaz, her şey açıktır” dedi.
Altın Plak’ta neler var?
Carl Sagan, uzay aracı Voyager 1’in yaklaşık 1 milyar yıl sürecek yolculuğu sırasında dünya dışından bir medeniyetle karşılaşma ihtimali üzerine 1977 yılında ufak bir ekip oluşturmuş ve bu ekip, 55 farklı dilde ‘merhaba’ mesajının kaydedildiği bir plak hazırlamış. Bunların arasında Chuck Berry’den Bach’a çeşitli müzikler, bir annenin yeni doğmuş çocuğuna söylediği ilk sözler, aşık bir kadının beyin dalga kaydı, DNA dizilimimiz ve çeşitli fotoğraflar da plakta yer aldı.
