Dokuz Eylül Üniversitesi bünyesinde kurulan İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi (İBG), yerli ilaç geliştirme çalışmalarının yanında yerli tıp teknolojileri için de çalışmaya devam ediyor.
İBG’de görevli bilim insanları, yaklaşık 1.5 yıl önce kamuoyunda domuz gribi olarak bilinen hastalığa neden olan H1N1 virüsünün tespit edilmesini sağlayacak bir cihaz için çalışmaya başladılar. Çalışmaların sonunda, 5 dakika içinde H1N1’i tespit edebilen, taşınabilir bir cihaz geliştirildi.
Yaklaşık 70 gram ağırlığındaki cihaz, kamera, LED ışık kaynağı ve bir biyoçipten oluşturuldu. Hastadan alınan mukus örneği ile çalışan cihaz, çok kısa sürede H1N1 varlığını tespit edebiliyor.
5 dakika H1N1’i tespit eden cihaz 3 bin TL'ye mâle dilebiliyor
İBG’deki araştırma ekibinin lideri olarak Dr.Arif Engin Çetin bulunuyor. Uzun yıllar ABD ve İsviçre’de biyosensör alanında çalışmalarda bulunan Çetin, TÜBİTAK tarafından geliştirilen “Yurda Dönüş Araştırma Burs Programı” kapsamında Türkiye’ye döndü. Çetin, Türkiye’ye dönüşünün ardından İBG’deki H1N1 virüsünü tespit edecek cihaz çalışmalarına katıldı.
H1N1 virüsünü tespit eden cihazla ilgili çalışmaya liderlik eden Dr. Arif Engin Çetin, süreç hakkında Anadolu Ajansı’na açıklamalarda bulundu. Çetin, havaların soğumaya başladığı kış aylarında virüsün görülme sıklığının artmaya başladığını belirtiyor.
H1N1 virüsünün tespit edilmesinin uzun sürdüğünü belirten Çetin, geliştirilen cihaz ile 5 dakikada virüsün tespit edilebildiğini açıkladı. Dr. Arif Engin Çetin, piyasada var olan benzer cihazlara göre İBG tarafından geliştirilen cihazın daha ucuza üretildiğini belirtti. Yaklaşık 3 bin liraya mal olan taşınabilir cihazın kimyasal ve biyolojik çalışmaları, 6 ay sürdü. Bu çalışmaların ardından cihazın optik düzeneği üzerine çalışmalar yapıldı.
Dr. Arif Engin Çetin, geliştirdikleri sistemin çalışma prensibi hakkında da açıklamalarda bulundu. İBG’de görevli araştırmacılar tarafından geliştirilen cihaz, hastadan alınan mukus örneğinin sistemin kamerası tarafından görüntülenmesi ile çalışıyor. Görüntülemenin ardından biyoçip, tekrarlı testler ile örnekle H1N1 virüsü bulunup bulunmadığını bildiriyor.
Türkiye’de ilk defa geliştirilen cihaz hakkında açıklama yapan İBG Müdür Yardımcısı Soner Gündemir, H1N1 gibi hızlı yayılan bir virüsün bu kadar kısa sürede tespit edilmesini sağlayacak bir cihazın binlerce insanın hayatını kurtarabileceğini söyledi.
