Aaron Swartz, 1986 yılında yazılımcı bir ailenin ilk çocuğu olarak Chicago’da dünyaya geldi. Yalnızca 3 yaşındayken diğer çocuklardan çok daha farklı olduğunu kanıtlayan Swartz, televizyondaki altyazılardan okumayı öğrendi. Henüz 7 yaşındayken de program yazmaya başladı. Daha çocukken yazılımların bir sınırı olmadığını anlayan Swartz, ilk sitesini 12 yaşındayken kurdu ve The Info Network isimli bu internet ansiklopedisi, kısa sürede popüler hâle geldi.
Swartz, bu başarısını takiben Cambridge Üniversitesi’nde ArsDigita ödülünü kazandı. Sonrasındaysa internet üzerinden farklı programlama ekipleriyle çalışmaya başladı.
Yaşına göre büyük başarı
Swartz’un destek verdiği bir şirketin çalışanları, Swartz ile tanışmak istedi ancak Swartz, annesinden izin almadan böyle bir şeyin gerçekleşemeyeceğini belirtti. Swartz yalnızca 14 yaşındaydı. Büyük bir şaşkınlığa uğrayan ekip, annesiyle iletişime geçerek Swartz’u San Francisco’ya çağırdı.
15 yaşına geldiğinde telif haklarının paylaşımını yaygınlaştırmak için Creative Commons standardına geliştirmeye başladı. Swartz’un amacı, dünyayı internet sayesinde daha iyi bir yer haline getirmekti. Bu nedenle liseyi bitirdikten sonra toplumu daha iyi anlamak için Stanford Üniversitesi’nde sosyoloji okumaya başladı. Swartz, okuldan istediklerini alamadı ve daha birinci sınıftayken okulu bıraktı. Tam da o dönemde, hayatının dönüm noktası olacak bir iş teklifi aldı.
Reddit’in doğuşu
Swartz, Y Combinator isimli girişimden aldığı bir teklifle bugün ‘Reddit’ olarak bilinen siteyi hayata geçirdi. Reddit, dünyanın farklı yerlerinden birçok kullanıcının ilgisini çekti ve her geçen gün büyüyen bir platform haline geldi. Site 2006'da Wired tarafından satın alınınca Swartz da bir anda zengin oldu. Fakat Swartz’un hedefi tam olarak bu değildi. O, dünyayı daha güzel bir yer yapmak için sonuna kadar çalışmakta kararlıydı. İnsanlığın bilgiye ‘ücretsiz’ erişebilmesi için mücadele etmeye başladı.
ABD mahkemelerindeki davalar dosyalanarak bir sisteme yükleniyordu. Bu belgelere erişmek ücretliydi. Swartz, bilginin ücretsiz erişimini desteklediği için bu sistemi hedef aldı. Swartz, PACER adı verilen bu dijital belge sistemindeki bir açıktan yararlanarak milyonlarca dokümanı indirip halkın kullanımına sundu. Yasalara göre bahsi geçen dokümanların halka açık olması gerektiğinden dolayı, bu eylemden ceza almadı ama FBI’ın sürekli takibine girdi.
Adli dosyalar yeterli değildi
Adli belgelerden sonra gözüne bilimsel araştırmaları kestiren Scwhartz, bu sefer MIT'nin veritabanına girdi ve MIT’nin sunduğu ücretli makaleleri indirmeye başladı. Yazdığı kod fark edilince Swartz’un erişimi de MIT yazılımcıları tarafından sonlandırıldı.
Swartz bu kez MIT’nin bilimsel araştırmaları depolandığı sunuculara sızdı, ücretli makaleleri indirmeye devam etti. Ardından yaklaşık 4 milyon makaleyi ücretsiz bir şekilde halkın kullanımına sundu. Çok geçmeden de suçüstü yakalandı.
Dünyayı daha iyi bir yer haline getirme hedeflerine hâlâ sıkı sıkıya bağlı olan Swartz, ABD’de ‘Çevrimiçi Korsanlığı Durdur’ yasası için eylem başlattı. 300 bin imza toplayıp yasanın önüne geçti. Artık siyasilerin de kara listesindeydi. Mahkemeleri hâlâ devam ediyordu.
Davalar sonucunda, 35 yıl hapis ve 1 milyon dolar para cezasına çarptırıldı. FBI’ın yoğun takibiyle başlayan depresyon süreci, mahkemeden gelen haberle içinden çıkılmaz bir hâl aldı. Bu baskılara dayanamayıp depresyona yenik düşen Swartz, 2013’te daha 26 yaşındayken intihar etti
Kısa hayatı boyunca tüm insanlığın bilgiye kolayca ve ücretsiz şekilde erişebilmesi için mücadele eden Aaron Swartz’un hayatını, videomuz aracılığıyla inceleyebilirsiniz.