Bugün hemen hepimiz sigaranın zararlarını biliyoruz. Bu zararlar ortaya çıkmadan önce, çok uzun bir süre boyunca sigaranın faydalı olduğu iddia edildi. Hatta bir dönem doktorlar çıkıp “Sigara içmek şu şu sıkıntılara iyi geliyor” diye açıklamalar yapıyordu.
Sigara firmaları ilk ortaya çıktıkları andan bu yana çok ciddi reklam kampanyaları yapıyor. Özellikle reklamların daha çok basılı yayınlara ve reklam panolarına sıkışmış olduğu dönemde sigara firmaları çok önemli reklamverenlerdi.
Türk tütününü Türk’ten daha Türk yapmak...
Özellikle 1800’lerin sonunda ABD’liler Türk tütününün kalitesinin farkına vardı. Türk tütünü daha az nikotin içeriyordu ve daha asidikti. Bu da özellikle pipolarda ve sigaralarda Türk tütününü öne çıkarıyordu. Ayrıca Türkler, sigaralık tütünleri açık havada Güneş'in altında kurutuyordu. Bu da daha aromatik bir tütün anlamına geliyordu.
Bu nedenle Türk tütünü ABD’de çok popüler hale gelmişti. Pek çok sigara firması kendisine Türk figürleri seçiyordu. Türk tütünleri öncesinde de Mısır tütününün meşhur olması, o dönemde Doğu medeniyetlerine yönelik ilgiyle körüklenen oryantalizm rüzgarları, ABD’deki sigaraların Türklerden daha Türk hale gelmesine neden olmuştu.
Bu da bizi o dönemin ilginç reklamlarına getiriyor.
Sigaraların isimleri Fatma, Murad falan gibi Türk/Osmanlı isimlerden seçilirken, özellikle reklam amacıyla Türk tütünü kullanıldığını belirten çok sayıda sigara bulunuyordu. Bu firmaların reklam kampanyalarında da görülen figürler ABD’lilerden çok bu toprakların insanlarına tanıdık gelen cinstendi.
Gelin, o dönemden bazı sigara reklamı afişlerine bakalım:
Bütün Amerika’nın "Fatıma" içtiğini iddia eden mi ararsınız…
Ömer diye sigara yapanı mı...
Yoksa Noel Baba'nın eline sigara tutuşturan Murad mı...
İşin ilginci, Osmanlı padişahlarından 4. Murad, kendi döneminde sigara içmeyi yasaklamıştır. Hatta sigara içmeye idam cezası uygulanması kararı bile alınmıştır. Sigaranın adı Murad da olsa, söz konusu para kazanmak olduğunda görüldüğü gibi reklamcılar durmamış, Noel Baba'nın eline bile sigara tutuşturup kendisini 'Balıkçı Nuri Baba' yapmışlar.
