Bir makinenin, kendi başına neredeyse hiçbir insan müdahalesi olmadan bir sanat eseri yaratması mümkün desek ne düşünürdünüz? Bu konsept başta bilim kurgu filmlerinde görebileceğimiz türden bir şey gibi görünse de bilim insanları bunu gerçekleştirdiler. Rutgers Üniversitesi Sanat ve Yapay Zeka Laboratuvarı’ndaki araştırmacılar, AICAN adında, otonom bir sanatçı olarak adlandırılabilecek bir program tasarladılar. Program, mevcut stilleri ve estetik unsurlarını öğrenerek kendi inovatif görsellerini ortaya çıkarabiliyor.
AICAN’ın ortaya çıkardığı eserler büyük ilgi çekiyor ve insanlar bu programın yarattığı eserleri insanların yarattığı eserlerden ayıramıyorlar. AICAN’ın eserleri tüm dünyada açık artırmaya çıkarılıyor, hatta bunlardan bir tanesi tam 16 bin dolara satılmış durumda. AICAN’ın geliştiricileri, algoritmayı tasarlarken Colin Martindale adlı psikoloğun bir teorisini baz almışlar. Martindale’nin hipotezine göre birçok sanatçı, ortaya çıkardıkları eserleri insanların alışkın olduğu mevcut formları, konuları ve stilleri reddederek çekici hale getiriyor. Sanatçılar, yeni bir şey yaparak insanların ilgisini daha çok çekebileceklerini, sezgisel bir şekilde öğreniyorlar.
İşte bu sebeple mühendisler AICAN’ı tasarlarken, AICAN’ı iki karşıt güç arasında mücadele etmeye iten “yaratıcı çatışma ağı” adlı bir algoritma kullandılar. Algoritma, kendine ait bir sanat eseri ortaya koyarken bir tarafta mevcut sanat eserlerinin estetik unsurlarını öğrenmeye çalışıyor; diğer tarafta ise mevcut eserleri baz alırsa cezalandırılıyor. AICAN bunların yanı sıra Martindale’nin eserde çok fazla yenilik bulunmasının görenlerin ilgisini azaltacağı endişesine dayanan “en az çaba” prensibini baz alıyor. Bu, sanat eserinin yeni bir eser olmasını; ama aynı zamanda kabul edilebilir olarak görülenden çok fazla uzaklaşmamasını sağlıyor.
