Şu sıralar bir akıllı telefon almak isteseniz piyasadaki seçenekler bellidir. ABD’li, Çinli, Güney Koreli pek çok şirketin telefonunu raflarda görebilirsiniz. Yani piyasa sadece 1 ülkenin tekelinde değildir. Ancak o cihazların çalışmalarını sağlayan çekirdek yazılımlar, yani işletim sistemleri ABD menşeilidir.
Android ve iOS, uzun yıllardır mobil cihazlar için iki seçeneğimiz. Microsoft’un Windows Mobile başarısızlığından sonra bu iki deve kafa tutacak ilk isim merak konusuydu. O isim Çin ve ABD arasındaki ticari savaştan dolayı yıllardır ABD’de telefon satamayan, bu rağmen 2018 sonunda satışlarını %50 arttıran Huawei oldu. Firma geçtiğimiz hafta HarmonyOS ile karşımıza çıkıp, rekabet konusunda büyük beklenti yarattı.
Bugün Android ve HarmonyOS arasındaki farklara yakından bakıyoruz.
Android Linux tabanlı çekirdeğe sahipken Huawei, HarmonyOS için yepyeni bir "mikro çekirdek" yazdı. Peki bu ne anlama geliyor?
Huawei’nin işletim sistemi geliştirme girişimleri aslında 2012 yılına kadar dayanıyor. O sıralar Android ve iOS arasındaki rekabet kızışırken, firma yola koyuluyor. Her ne kadar HarmonyOS o günlerde yapılan çalışmalarla temellendirilse de artık amacı farklı. 2010’lu yıllar akıllı telefonların yılıydı. 2020’li yıllar ise Nesnelerin İnterneti dönemi olacak ve her cihazda bir işletim sistemi gerekecek.
Huawei, hemen hemen her türlü elektronik cihazda çalışabilecek bir yapıya sahip ekosistem geliştirmek istedi. Bu nedenle HarmonyOS’un mikro çekirdeğini Linux gibi daha önce yazılmış olan mimarilerden almadı. Tamamen kendi çekirdeğini üretti. Android’in Linux kullanması sıkıntı değildi. Çünkü Google, Android ile 2020’li yılları hedeflemiyordu.
Huawei’nin mikro çekirdeği Linux’a kıyasla çok daha düşük boyutlu oluyor. Bu da işletim sisteminin çalışmasını sağlayacak kodların daha az yer kaplaması demek. Google da Android’in yerine geçecek Fuchsia’da kendi çekirdeğini yazdı. Huawei ise HarmonyOS’un işlemciler arasında Google Fuchsia’dan 5 kat daha hızlı haberleştiğini söyledi.
Rekabet çoktan başladı anlayacağınız, 2020’li yıllarda iOS - Android’in yerine Fuchsia - HarmonyOS rekabetini anacağız (Apple’dan hâlâ bir ses yok).
Android’in çıkış noktası telefonlar oldu. HarmonyOS ise “nesneler” ile yaygınlaşmaya başlıyor:
Android kullanmaya devam edecek Huawei, çoktan Nesnelerin İnterneti girişimi için düğmeye bastı. 2010’lu yılların başında akıllı telefonlarla yaygınlaşıp 2017’de dünyanın en çok kullanılan işletim sistemi olan Android, birkaç yıl içinde modern ihtiyaçlarımızı karşılamayacak. Google da zaten bu yüzden Fuchsia üzerinde çalışıyor.
Huawei, ABD’den yasak yerse tüm telefonlarını kısa sürede HarmonyOS’ye geçirebileceğini söylüyor. Ancak asıl hedefi akıllı telefonlar değil. İşin bu kısmı sadece bir acil durum planıydı. Huawei yapay zekâ, Nesnelerin İnterneti ve 5G tabanlı teknolojileri ortak paydada buluşturan bir adım attı. Firma, 2025 yılına kadar bu alandaki adımlarını tasarladı.
ABD ve Çin arasındaki bir türlü durulmayan gerilimi düşünecek, elimizdeki verileri değerlendirecek olursak işe küçük bir heyecan da katabiliriz. Henüz Google Play sertifikasyonu yapılmayan Huawei Mate 30’un HarmonyOS ile gelecek ilk cihaz olacağı söyleniyor.
Varsayımsal olarak Android’den daha hızlı görünüyor:
Elbette bir şeyler söylemek için erken ancak taban tabana birbirlerinden farklı olan HarmonyOS ve Android hakkında bazı verilere sahibiz. Huawei “dağıtılmış işletim sistemi” kalıbını pek sevmişe benziyor ve HarmonyOS için sık sık kullanıyor. Bu tanımlamasıyla birlikte Android’den daha hızlı olacağını da açık ediyor.
Teknik detaylara boğmak anlamsız olacaktır, ancak HarmonyOS’un dağıtık yapısı, Android’e kıyasla zamanlama mekanizmaları konusunda daha verimli çalışacak gibi görünüyor. Bu da teorik olarak daha hızlı ve daha sorunsuz işletim sistemi görebileceğimiz anlamını taşıyor. Bu durum işletim sisteminin yaygınlaşmasıyla değişebilir. Bekleyip göreceğiz.
HarmonyOS’da “root” erişimi yok
Android’in bu kadar hızlı yaygınlaşmasını sağlayan şey, kullanıcılara cihazlarını daha da ileri düzeyde kontrol etmelerini sağlayacak “root” erişimi vermesiydi. Bir cihazı tüm güvenlik duvarlarından yoksun şekilde kullanmak, istenilen uygulamayı anında yükleyebilmek hoştu. Ancak Android bunları yapmaya başladığında hiçbirimiz güvenlik konusunda bugünkü kadar endişeli değildik.
Huawei, HarmonyOS’un root erişimi sunmayacağını söylüyor. Bu da işletim sisteminin hem cihazın donanımlarını hem de onlar içerisindeki bilgileri daha iyi koruyacağı anlamına geliyor. Neredeyse internete bağlanan bütün elektronik cihazları hedeflediği için yaygınlaşma konusunda, ciddi sıkıntılar yaşamayacağı ortada. O kadar çok cihazda işletim sistemi varken, evet, ne yazık ki güvenliğe ihtiyacımız var. Bakalım Huawei bunu nasıl sunacak?
Android için Play Store, Harmony için AppGallery. Peki Huawei uygulama konusunda Google’a yetişebilir mi?
Akıllı telefon dünyasını ele geçirmek isteyen uygulama dünyasını genişletir, geliştiricilere destek verir. Google ve Apple, uygulama sayısı avantajıyla bunun en güçlü kanıtı oldu. Her telden, ihtiyaç duyacağınız hemen hemen her konuda milyonlarca uygulama hizmetinizde.
Huawei ise geliştiricilerin uygulamalarını HarmonyOS’da yer alacak AppGallery’ye taşımaları için elinden geleni yapacak. Teşvik kampanyaları, uçuk gelirler bunlardan ilki olabilir. Ayrıca Android uygulamasını HarmonyOS uyumlu hale getirmek geliştiriciler için çok kolay olacak. Olacak ki AppGallery kısa sürede Play Store’a yetişsin. Şirket geliştiricilerin bunu yapmalarını sağlayacak tüm araçları ve SDK’ları ücretsiz şekilde sundu.
Huawei’nin Google’a yetişmesi için birkaç sorunsuz geçecek yıla ihtiyacı var. Aksi takdirde işi biraz yaş görünüyor. Android ve HarmonyOS arasında çok büyük rekabetler görmeyeceğiz. Alevin daha da şiddetlendiğini görmek için Fuchsia’yı bekliyoruz. Zira bu savaş için akıllı telefonlar, sadece bir ürün sınıfı. Bu savaş, artık tarihin en büyük teknoloji savaşlarından birisi.
