Hiç başınıza gelmese bile en azından filmlerde ve dizilerde mutlaka bir arabanın hararet nedeniyle motorundan dumanlar çıktığına şahit olmuşsunuzdur. Arabanın hararet yapması normal bir durum değildir ancak özellikle sıcak yazlarında pek çok sürücünün başına gelmektedir. Pek çok farklı nedene bağlı olarak oluşacak harareti önlemek için de yine alabileceğiniz pek çok etkili önlem var.
Arabalar neden hararet yapar sorusunun tek bir yanıtı olmadığı gibi, bu duruma karşı alabileceğiniz tek bir önlem de yok. Çünkü arabaların çalışma prensibi basit olsa bile çalışma sistemleri hiç de basit değildir ve bu nedenle en ufak bir parçada yaşanan küçük bir sorun bile sonunda tehlikeli bir hararetlenmeye neden olabilir. Gelin arabalar neden hararet yapar, hararet anında ne yapmalıyız ve alacağınız önlemler neler tüm detaylarıyla görelim.
Öncelikle, hararet nedir?
En temel tanımıyla hararet, bir şeyin normalden çok daha fazla ısınarak çalışmayacak duruma gelmesidir. Arabada yaşanan hararet, motorun ve ona bağlı parçaların doğru çalışmaması sonucunda yaşanan ısınma olayını ifade etmektedir. Bu hararet, gösterge panelindeki ufak bir değer değişikliği olarak ya da yoğun bir duman olarak görülebilir.
Arabalar neden hararet yapar?
Otomobillerin çalışma sistemi basittir; belirli parçalar çalışarak motoru hareketlendirir ve ortaya çıkan enerji ile birlikte araç hareket eder. Bu süreçte ortaya belirli bir ısı çıkar. Söz konusu motor parçaları ya da motorun kendisi, soğutma sistemleri ile yeterince soğutulmadığı zaman ısı artar ve hararet ortaya çıkar. Arabanın hararet yapmasının bazı temel nedenleri vardır;
- Hararet müşürünün doğru çalışmaması
- Yeterince soğutma suyunun olmaması
- Soğutma fanının doğru çalışmaması
- Vantilatör kayışının kopması
- Devirdaim pompasının doğru çalışmaması
- Sıvı kaçağı yaşanması
- Soğutma sıvısının içine hava karışması
- Korozyon sebepli radyatör tıkanması
- Sürücünün yanlış vites değiştirmesi
- Sürüş sırasında motorun fazla zorlanması
- Uzun süre, yüksek hızda seyir
Arabanın hararet yapmasının temel nedenleri genel olarak bu şekildedir. Normal şartlar altında soğutma sıvısı, soğutma pompası, radyatör, termostat, hararet müşürü gibi önemli parçalar araba ısısını kontrol altında tutar. Ancak bu parçalarda yaşanan sorunlar nedeniyle motor parçaları ya da motorun kendisi soğutulamaz ve ısı artarak hararete neden olur.
Araba hararet yaptığında ne yapmalıyız?
Yolda normal bir şekilde ilerlerken ansızın gösterge panelinde uyarı lambasının yandığını gördünüz ya da daha da kötüsü kaputtan dumanlar çıkıyor. Öncelikle sakin olun. Hızınızı yavaş yavaş azaltın ve en kısa zamanda aracı kenara çekerek kontağı kapatın. Aracı asla çalışır durumda bırakmayın çünkü çalışmayı sürdürdükçe ısı artışı devam edecektir.
Kontağı kapattıktan sonra bütün camları açın ve aracın hava almasını sağlayın. Araçtan inin ve kaputu açarak direkt olarak motorun da hava almasını sağlayın. Yoğun bir hararet söz konusuysa ısıtıcıyı açın. Isıtıcı çalışırken motordaki ısıyı alarak dağıtacağı için soğutma sürecini hızlandıracaktır.
Aracın hararet yoğunluğuna göre camlar, kaput ve ısıtıcı açık olarak 10 ile 30 dakika arasında bekleyin. Bu süre sonunda arabaya binin ve kontağı açın. Gösterge panelinden hararet seviyesini kontrol edin. Her şey normal görünüyorsa motoru çalıştırın. Motordan garip sesler geliyor ya da hiç çalışmıyorsa yol yardımını aramalısınız. Çoğu zaman soğutma sıvısı eksikliği nedeniyle hararet olur, bagajınızda bir tane bulunsun.
Arabanın hararet yapmasına karşı alabileceğiniz önlemler:
- Arabanızı gölgeye park edin.
- Gölgelik kullanın.
- Cam filmi uygulayın.
- Araba camlarını hafif açık bırakın.
- Zemin havalandırmalarını açın.
- Klima ayarını temiz hava şeklinde ayarlayın.
- Bir gözünüz hararet göstergesinde olsun.
- Ara sıra ısıtıcıyı açın.
- Motor soğutma suyunu sık sık kontrol edin.
- Radyatör temizliğini ve diğer bakımları ihmal etmeyin.
- Araba aküsünü değiştirmeniz gerekebilir.
Arabanızı gölgeye park edin:
Normal park yeri bulmanın bile kolay olmadığı bölgelerde zor olacaktır ama özellikle sıcak yaz günlerinde arabanızı güneş altına bırakmak yerine gölge bir yer aramaya çalışır. Kapalı otoparklar çok daha iyi seçeneklerdir. Tam bir gölge bulamasanız bile en azından direkt olarak güneş gelmeyecek bir alan bulmanız son derece önemli.
Gölgelik kullanın:
Araba camları için üretilen cam gölgelikleri ya da direkt olarak arabanın tümünü kaplayacak araba örtüleri son derece kullanışlıdır. Yansıtma özellikleri sayesinde güneş ışınlarının direkt olarak arabanıza etki etmesini ve ısınmasını önledikleri için en azından sıcak hava kaynaklı hararetin önüne geçeceklerdir.
Cam filmi uygulayın:
Son yaşanan cam filmi karmaşası nedeniyle gözünüz biraz korkmuş olabilir ancak endişe etmeyin, cam filmlerinin belirli oranları var. Tamamen karartamazsınız ancak en azından güneş ışığını biraz olsun kesecek bir film uygulamak ısınmayı önleyecektir.
Araba camlarını hafif açık bırakın:
Bazı günler hava camı açacak ya da klimayı çalıştıracak kadar sıcak olmadığı zaman bile motoru ısıtacak kadar sıcak olabilir. Bu nedenle camların her zaman biraz açık olduğundan emin olun. Arabanızı gözünüzün önüne park ettiğiniz zamanlarda da biraz olsun camı açık bırakabilirsiniz.
Zemin havalandırmalarını açın:
Araç havalandırmaları farklı noktalardan hava akışı sağlayacak şekilde düzenlenmiştir. Üst havalandırma çok daha serin bir ortam yaratır ancak sıcak havanın yükseldiğini unutmayın. Bu nedenle önce zemin havalandırmasını açarak sıcak havanın yükselmesini ve dışarı çıkmasını sağlayın. Sonra keyfinize göre ayarlayabilirsiniz.
Klima ayarını temiz hava şeklinde ayarlayın:
Klimaların farklı ayarları vardır. En sık devirdaim ayarı kullanılır ancak bu ayarda dışarıdan temiz hava alınmaz. Klima ayarınızı en azından 10 dakikada bir dışarıdan temiz hava alacak şekilde ayarlarsanız ısınmayı önlersiniz.
Bir gözünüz hararet göstergesinde olsun:
Pek çok sürücü hararet artık tehlikeli noktaya gelene kadar ya da motordan dumanlar çıkana kadar araba hararetini fark etmez. Siz onlardan olmayın. Özellikle sıcak yaz aylarında, uzun seyahatlerde ve yüksek hızlarda ara sıra hararet göstergesini kontrol edin.
Ara sıra ısıtıcıyı açın:
Sıcak yaz günlerinde araç ısıtıcısını çalıştırmak pek mantıklı görünmüyor ancak en azından mola verdiğiniz zaman ya da saat başı ısıtıcıyı birkaç dakika çalıştırırsanız motordaki ısı dağılacak ve hararet riskini azaltacaktır.
Motor soğutma suyunu sık sık kontrol edin:
Aracınızı yetkili servise götürdüğünüz zaman bile bakılacak ilk yer su ve yağ olacaktır. Yani bunlar son derece önemli. Bu nedenle ara sıra motor soğutma suyunu kontrol etmenizde yarar var. Hatta en iyisi bagajınızda bir tane bulunsun, ne olur ne olmaz.
Radyatör temizliğini ve diğer bakımları ihmal etmeyin:
Radyatörün doğru çalışmaması en sık görülen hararet nedenlerinden biri olduğu için düzenli olarak temizletmeyi ihmal etmeyin. Radyatör ile birlikte hortum, antifiriz suyu, hararet müşürü, gösterge ve fan kontrollerini de ihmal etmemekte yarar var.
Araba aküsünü değiştirmeniz gerekebilir:
Eğer aracınızın aküsünü 3 yıldan uzun zamandır kullanıyorsanız yeterince güç üretmiyor ve bu nedenle motor daha fazla çalışarak aşırı ısınıyor olabilir. Rutin kontroller sırasında aracınızın aküsünün ne durumda olduğuna da baktırın ve gerekirse değiştirin.
Arabalar neden hararet yapar, hararet anında ne yapmalıyız ve alacağınız önlemler neler gibi merak edilen soruları yanıtladık ve konu hakkında bilmeniz gereken detaylardan bahsettik. Olası sorunlarda mutlaka aracınızın yetkili servisine danışın.
