En çok kullanılan petrol ürünleri arasında tartışmasız asfalt da yer alıyor. Sadece yollarda değil, binaların çatılarında ve başka alanlarda da asfalt kullanımına rastlanıyor. Bu çalışmalarda asfaltların hava kirliliğine olan etkisi ise genelde düşünülmüyor.
Yale Üniversitesi’nden araştırmacıların yaptığı çalışmaya göre asfaltlar, özellikle havanın açık ve güneşli olduğu günlerde şehirlerdeki hava kirliliğinin daha da artmasına neden oluyor. Üstelik bu etki hiç de azımsanacak gibi değil.
Asfaltlar sıcak havalarda çözünüyor
Araştırmacılara göre sıradan asfaltların içinde yer alan organik bileşenler, her zaman için asfaltın içinde kalmıyor. Kirlenmeye neden olan bileşenler de belli hava koşullarında daha çok yayılım gösteriyor. Asfaltın farklı şartlarda nasıl tepki verdiğinin incelendiği çalışma, 2 Eylül’de Science Advances dergisinde yayınlandı.
Şimdiye kadar havanın temizliğinin ve kalitesinin korunması için kirletici unsurların salınımına odaklanılmıştı. Araştırma ise salınım kaynaklı olmayan kirlenme yaratan çeşitli etmenlerin de olabildiğini ortaya koydu. Bu etmenler, 2,5 milimetreden daha küçük olan ve halk sağlığına olumsuz etkileri olan parçacıkların yayılımına da neden oluyor.
Araştırmanın baş yazarı olan Peeyush Khare, asfalt temelli ürünlerin çeşitli malzemelerin salınımından sorumlu olduğunu ve bu salınımın da genellikle hava koşullarından önemli şekilde etkilendiğini ifade etti.
Parçacık salınımı 3 katına çıkıyor
Asfaltın ortalama güneş radyasyonuna maruz kalması durumunda zararlı madde salınımının üç kat arttığı ifade edildi. Yani asfaltların etkisini özellikle sıcak ve güneşli yaz günlerinde mutlaka dikkate almak gerekiyor.
ABD’de şehirlerin ve çatıların önemli bir kısmı asfaltla kaplı durumda. Ülkemizde de oldukça büyük miktarda asfalt kullanılıyor. Asfaltların nasıl daha temiz hale getirilebileceğini keşfetmek, şehirlerimizdeki hava kalitesini arttırmakta oldukça önemli rol oynayabilecek.
