“İyi ama peki nasıl?” sorunun cevabının altında birçok çalışma yatıyor. Uzun süren araştırma çalışmaları, tasarımlar ve yapım aşamasında her türlü tehlike göz önüne alındı. Bunun içinde tabii ki deprem de yer alıyor.
Dünya üzerinde tünelcilikte bir zirvesi noktası olan görülen Avrasya Tüneli, depreme karşı nasıl korunuyor? Gelin biraz teknik detaylarına bakalım.
Avrasya Tüneli, Kuzey Anadolu fay hattına 16 km uzaklıkta yer alıyor.
Kuzey Anadolu fay hattının sismik aktivitesinin yüksek olması da tüm ihtimalleri akıllara getiriyor. Tünelin güzergâhı ise deprem riskine maruz kalmayacak şekilde seçilirken tabii ki sadece bununla kalınmıyor.
Tasarım aşamasında birçok yetkili birim olduğu gibi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü de bulunuyor. Birlikte yapılan çalışmalarda fay sisteminin üretebileceği en büyük deprem baz alınarak tasarımlar gerçekleştiriliyor.
Dünyanın en büyük 6. tünelinde sismik bilezikler bulunuyor.
En derin noktasının deniz seviyesinin 106,4 metre altında bulunan Avrasya Tüneli’ne, depreme dayanıklılığı arttırması için yer değiştirmeleri en aza indiren 2 sismik bilezik yerleştirildi.
Conta da denilebilecek bu bileziklerinin konumu özenle seçildi. Tünelde yumuşaktan serte, sertten yumuşak zemine geçiliyor. Bilezikler ise kum gibi yumuşak katmanlı zemine geçiş noktalarında bulunuyor. Böylelikle bilezikler birbirinden bağımsız olarak da hareket edebiliyor ve kırılma olmadan stres yoğunlukları da yaşanmıyor.
Bilezikler, tüm testlerden geçirildi ve başarısı kanıtlandıktan sonra üretildi. Bu bileziklerin yer değiştirme limitleri ise kayma için ±50 mm, uzama/kısalma için ±75 mm olarak belirlendi.
Uluslararası sertifika kuruluşunca yapılan analiz ve simülasyonlarla ömürlerinin en az 127 yıl olduğu rapor edilen bilezikler, sismik aktivite seviyesi ve boyutları göz önüne alındığında TBM (tünel açma makinesi) tünelcilik sektöründe “ilk” olarak kabul ediliyor.
Avrasya Tüneli, 7,25 moment depreme dayanıklı.
Servis ve güvenlik şartları bozulmadan devam eden tasarımda, “kesici kafa döndürme moment” değeri ile doğrulama da yapıldı. Tünel ayrıca 12 ivme ölçer, üç boyutta izleme yapan 21 yer değiştirme sensörü ve işletme binalarında da 3 ivme ölçer ile sürekli takip ediliyor. Olası depremlere karşı gözlenen Avrasya Tüneli, dünyanın en güvenli yapılarından bir tanesi olarak kabul ediliyor.
Fay hattına paralel giden Avrasya Tüneli, sadece depremin sarsıntısını hissedecek. Zeminle beraber hareket edeceği için de binalar gibi kendi başına sallanmayacağının belirtildiği Avrasya Tüneli gibi teknolojileri keşke yerin üstünde de kullanabilsek değil mi?
Göz atmak isteyebileceğiniz diğer içeriklerimiz:
