Kredi Yurtlar Kurumunun (KYK) yurtlarında sorunlar bitmezken öğrencilerin “Neden kötü şartlarda barınmak zorunda?” sorusu akıllara kazınıyor.
Artan kiralar, yetmeyen maaşlar ve çeşitli ekonomik sıkıntılar ile KYK yurtlarında barınmak zorunda kalan öğrencilerimizin hiç iç açıcı olmayan yaşam koşullarına yakından bakalım. Daha sonrasında ise Avrupa'daki yurtların, öğrenciler için yaptıklarına.
İhmalkârlık, bir öğrencinin yaşamını kaybetmesine neden oldu.
Aydın Işıklı Güzelhisar Kız KYK Yurdundaki asansörün bozuk olduğu ve tamir edilmesi gerektiğine dair birçok uyarı yapılsa da kimse bunu dikkate almamış. Bakımı yapılmadığı hâlde kullanılan asansörün düşmesi sonucu da 16 kişiden biri olan Zeren Ertaş hayatını kaybetti.
Sorumluluk alınmadığı gibi bir de üzerine kazanın 15 kişilik asansöre 16 kişi binilmesinden kaynaklı olduğu söylendi. Sonuç; gencecik bir kızımız hayatını kaybetti.
Sözün bittiği yerde sosyal medyadaki tepkilere yer verelim:
KYK yurtlarında verilen yemeklerden çıkan iğrenç şeyler, öğrencilerin sosyal medya hesaplarında paylaşılarak “Bu kadar da olmaz!” dedirtti.
Ülkenin geleceğine ışık tutacak kişiler arasındaki öğrencilerin beslenmesine özen gösterilmesi gerekiyor. Sağlıklı, vitamin ve mineral değerleri yüksek, doyurucu yemekler sunulması gerekirken KYK yurtlarında verilen yemekler oldukça mide bulandırıcı. Yemekler “sağlıklı” kategorisinin yanından bile geçmiyor. Proteinler ise yemeklerin içerisindeki böceklerden sağlanıyor!
KYK yurtlarındaki kötü hijyen koşulları da öğrencilerin tepkilerine yol açıyor.
Uludağ Üniversitesi Görükle Kampüsü’ndeki Süleyman Çelebi KYK Erkek Yurdundaki öğrencilerin seslerini çıkartması ve haklarını aramasının nedeni ise yurttaki hijyen koşulları. 4 kişilik odaların 6 kişiye çıkarılması ve yemekhanedeki hijyen koşulları sebebiyle öğrenciler, yönetimi protesto etti.
Uludağ Üniversitesindeki bir diğer olay ise yine gündeme geldi. Asansör krizinin bu yurtta da olduğu ortaya çıktı.
İzmir’deki Karabağlar KYK Erkek Öğrenci Yurdunun inşaatının tamamlanmaması sonucu 800 kişi açıkta kaldı.
İzmir’deki başka bir yurda yönlendirildiler ama bu yurdun da dolu olması sebebiyle kabul edilmediler.
“Bu kadar da değil.” diyeceğiniz bir diğer olay yine Aydın’dan.
Geçtiğimiz sene Aydın Sultanhisar ilçesindeki KYK Kız Öğrenci Yurdu yönetiminden kız mesajlara yönelik bir duyuru asıldı. Bu duyuruda kızların “ahlak kurallarına uygun, tahrik ve rahatsız etmeyen kıyafetler” giyilmesi söylendi. Duyurunun altında ise Sultanhisar Gençlik ve Spor İlçe Müdürü ve Yurt Müdür Vekili Hüseyin Yağcı’nın imzası var.
“Tedbirler gereği, öğrencilerin idare ve yurt içerisindeki lokanta, kantin ve diğer küçük işletmeler, çalışma veya spor salonları, balkon, teras, bahçe gibi ortak kullanım alanlarında, toplumda genel kabul görmüş ilkelere aykırı kılık ve kıyafetle dolaşmalarına genel ahlak kurallarına uymayan, kişi veya toplumu tahrik ve rahatsız eden davranış ve eylemlerde bulunmalarına izin verilmeyecektir.”
Sanmayın ki her yurtta öğrenciler, güvenlik önlemleri ile çevrili.
Bazı yurtlardan arka arkaya gelen intihar haberleri, yurtlardaki güvenlik önlemlerini sorgulatmaya başladı. Ancak Bingöl’deki Pir Ali Bey KYK Kız Yurdunda sadece intihar değil güvenlik önlemlerinin yeterli olmaması sebebiyle pek çok olay yaşandı.
Bıçaklı yaralanmalara ve yurda rahatlıkla giren iki erkeğin, öğrencilere saldırmasına tepki gösteren öğrenciler, yurttan atılmakla tehdit edildi. Öğrencilerin korkudan dolayı kendince aldıkları güvenlik önlemleri ise utanç verici.
Ücretsiz olup olmaması gerektiği konusunu bir kenara bırakıp öğrencilerin verdiği miktarlara da bakalım ve KYK yurtlarındaki haberlerin sonuna gelelim.
Türkiye’deki KYK yurtları, 6 tipe ayrılıyor. Bu ayrım; kalan kişi sayısı, oda büyüklüğü, tuvalet ve banyo gibi özelliklere göre değişiyor. En ucuz KYK yurdu için aylık ücret 345 TL iken bu rakamı 405 TL, 480 TL, 510 TL ve 570 TL takip ediyor.
Ücret olarak ne verilirse verilsin KYK yurtlarındaki ihmalkârlıklara kalıcı bir çözüm getirilmediği sürece, bu haberleri daha çok duyacağımız şüphe götürmez bir gerçek.
Biz de öğrencilere pek de değer verilmediği ortada. Peki yurt dışındaki öğrencilerin barınma koşulları nasıl?
Yurt dışındaki öğrencilerin kaçı, yurtta kalmayı tercih ediyor?
Avrupa’daki öğrencilerin en az yüzde 10’u yurt odalarında kalıyor. Ülkeler olarak baktığımızda ise Finlandiya’daki öğrencilerin %33’ü öğrenci yurtlarını tercih ediyor. İsveç %31, Hollanda %29, Litvanya %25, Danimarka ise %21 olarak Finlandiya’yı takip ediyor. İtalya’daki öğrencilerin ise sadece %3’ü yurdu seçiyor.
Bunun sebebini ise yurtların kötü şartları olarak düşünmeyin. Bazı ülkelerde arkadaşlarla ev kiralamak sıklıkla tercih edilen bir durum. Yurtlar genellikle yurt dışından gelen öğrenciler tarafından tercih ediliyor.
Yüksek oranı ile öne çıkan Finlandiya’da öğrenci yurtlarındaki şartlar nasıl?
Finlandiya Öğrenci Konaklama Organizasyonları Dernekleri, ülkedeki öğrencilerin konaklaması ile ilgilenen kuruluş. Yerleşik öğrenci yurtlarında tek kişilik bir odanın fiyatı aylık 160 ila 380 euro arasında. Yine tek kişilik veya aile daireleri de sunuluyor. Ancak bunların kiraları hem biraz daha yüksek hem de bekleme sırası uzun.
Öğrencilere ise ev rahatlığında konfor sunuluyor desek yeri. Yurtların konumları öne çıkan başlıklardan biri. Öğrencinin kayıtlı olduğu okula yakın seçebileceği yerler var. Böylelikle ulaşım masrafı ortadan kaldırılıyor.
Örneğin Finlandiya’nın Kuzey Karelya bölgesinin merkezi olan Joensuu’daki bir öğrenci yurdu; kayak pisti, koşu yolları, buz pateni pisti gibi öğrencilerin sosyalleşeceği alanlara oldukça yakın. Yani sadece barınma değil öğrencilerin tüm ihtiyaçları da düşünülüyor.
İsveç’in popüler bölgesindeki bir yurtta kalmak isteyenlerin yaklaşık 2 sene beklemesi gerekiyor.
İsveç’te öğrencilere üç farklı konaklama türü sunuluyor. Yurttaki odalar, tek odalı apartman daireleri ve normal apartman daireleri. Yurtlar için verilen ücretler de bölgeye, büyüklüğe ve yurdun türüne göre değişiyor. Aylık kira ise 2 bin 500 ila 6 bin 500 İsveç kronu arasında değişiyor. Bu da 212 ila 552 euro yapıyor. Stokholm ve Göteburg gibi büyük şehirlerde ise kiralar biraz daha yüksek olabiliyor.
Stokholm Üniversitesine yakın bir yurda bakalım. Bu bina 1953 yılında yapılmış ve şehrin ilk öğrenci konaklama binasıymış. Yurtta mini mutfaklı bir odanın aylık bedeli yaklaşık 4 bin ila 5 bin 500 İsveç kronu. Metrekaresi ise 17-31 arasında değişiyor. Tabii ki bu yurtta yaşayabilmek için uzun bir süre beklemek gerekiyor. Bu da minimum 692 gün…
Hollanda’da devlet üniversitelerine ait kampüs yurtları kısıtlı sayıda.
Hollanda nüfusunun yoğunluğu sebebiyle birçok üniversitenin geniş kampüsleri yok ve bu sebeple de kampüs içi öğrenci yurtları kısıtlı. Kampüs yurtlarının fiyatları ise ortalama 400 euro.
Öğrencilerin çoğu için kampüs dışı konaklama söz konusu. Okullar, emlak ajansları ile çalışıyor ve öğrenciler adına pazarlığı da onlar yapıyor. Bu da aslında öğrencinin sadece üniversitenin yurt bölümü ile irtibatta olmasını yani kolaylığı getiriyor.
Örneklendirme için seçtiğimiz bölge Groningen. Burası Hollanda’nın öğrenci nüfusunun yoğun olduğu yerlerden biri. 6 aylık konaklama yapacak bir öğrenciden istenen bedel; rezervasyon, vergi ve konaklama ücreti dahil toplamda 1.500 euro.
Yatak, masa, sandalye gibi mobilyaların hazır olduğu kiralık evlerde, ortak mutfak ve spor alanları bulunuyor. Bu evlerin tek dezavantajı ise konaklama sürelerinin en fazla 1 yıl olması ve başvuru aşamasında yaşayacağınız yeri göremeyecek olmanız.
Litvanya’daki devlet yurtlarının pek de ahım şahım olmadığı söylenebilir.
İncelemelerimizde 3 devlet üniversitesinin kampüs içerisindeki yurtlarına baktık. Lietuvos Sporto Universitetas, Vytautas Magnus University, Lithuanian University of Health Sciences şartlarını anlatacağımız üniversiteler.
Bu 3 üniversitede de şartlar hemen hemen aynı. Yatak, gardırop, masa, sandalye sabit mobilyalar. Yurtlarda nevresim takımı da veriliyor. Ancak bunun için 35-40 euro kiralama ücreti alınıyor. Tencere, tava, bardak, tabak gibi mutfak eşyaları ise yurtlar tarafından karşılanmıyor. Aylık ortalama ücretleri ise ortalama 200 euro.
Son devlet üniversitesi yurt örneğimiz Danimarka.
Danimarka denilince aklımıza gelen merkezlerden birisi Kopenhag olunca biz de doğrudan Kopenhag Üniversitesine bakalım dedik. Birçok üniversite gibi Kopenhag Üniversitesi de öğrencilerin ev bulma konusunda bir vakıf ile anlaşmalı. Konut Vakfı Kopenhag, öğrenciler adına yurt buluyor.
Örneğimizdeki yurt, Bikuben Kollegiet. Burada 100 stüdyo daire var ve hepsinde özel mini mutfakla banyo mevcut. Her katta ayrıca büyük bir mutfak da var. Spor salonu, parti odası, çamaşır odası sunulan hizmetler arasında. Çamaşırhane, elektrik, su, ısıtma, TV ve internet kiraya dahil ancak mutfak eşyalarını öğrenciler getiriyor.
Kiralamadan önce 800 Danimarka kronu (107 euro) depozito veriliyor. Tek oda fiyatı ise 6.000-7.000 Danimarka kronu (803-930 euro). 2 kişilik odaları olan yurtların ücreti de 4 bin Danimarka kronundan başlıyor.
Örnek verdiğimiz ülkelerin bazıları, dünyadaki ilk 100 üniversiteye sahip yerler. Eğitime önem verdikleri gibi öğrencilerin konaklamalarını da düşünüp konforu buna göre ayarlıyorlar. Tabii ki bunu söylememiz, her ülke için geçerli olmayabilir ama bizde yerleşemeyen öğrenciler olduğunu düşündüğümüzde üniversitenin senin adına ev bulması şaşırtıcı geliyor. Bizde ise yurt ve ev bulamayan öğrenciler cemaat evlerine/yurtlarına düşebiliyor ne yazık ki.
