Pensilvanya Üniversitesi’nde yürütülen yeni bir araştırma sonucunda bakteriler hakkında oldukça ilgi çekici bir bilgi ortaya çıktı. Araştırmada, ağzımızda bulunan bakterilerin insanlar gibi kolonileştikleri ortaya çıktı. Bakteriler de insanlar gibi şehir benzeri yapılarda yaşıyorlardı.
Birkaç noktada bulunan yalnız bakterilerin mikrokolonileri nasıl meydana getirdiklerini öğrenmek için yürütülen araştırmada bu kolonilerin belli bir gelişim şekli ve dinamiği İzlediği öğrenildi. Bahsettiğimiz gelişim şekli ve dinamik, insanların da koloni olurken izledikleri gelişim şekli ve dinamikle benzerlik taşıyor.
Bakteriler, kentleşme benzeri bir sistem izliyor:
Araştırmayı yürüten bilim insanları, bakterilerin kolonilerinin büyümesinin mekansal ve yapısal özelliklerinin insanlardaki kentleşmede görülene benzer olduğu gerçeğiyle karşılaştı. Bakterilerin oluşturduğu ve insanlarla aynı düzeni taşıyan bu yapılara biyofilm adıyla hitap ediliyor.
Tıpkı doğada da olduğu gibi ağzımızdaki bakteriler de biyofilm adı verilen bu karmaşık yapılarda yaşıyor. Biyofilmler, görebileceğimiz her yerde mevcut durumdalar. Ancak bu yapılar dişinizdeyse onlara farklı bir adla hitap ediliyor: Plak. Dişte bulunan plaklar, bakterileri diş macunu gibi dış etkenlerden korumaya yarıyor.
Biyofilmlerin nasıl meydana geldikleri daha iyi anlaşıldı:
Biyofilmler, birkaç tekil bakterinin bir araya gelmesiyle oluşan mikrokoloniler sonrasında meydana geliyor. Bu yapıların meydana geliş nedenleri belli olsa da tam olarak nasıl yapıldıkları konusunda herhangi bir bilgi bulunmuyor. Ancak son araştırma, bu konuya da bir ışık tuttu.
Streptococcus mutans adı verilen oral bakterileri kullanan araştırmacılar, mikrobik hücrelerin zemin tipine bakmadan rastgele bir konum seçtiklerini gördüler. Ancak bu hücreler arasından yalnızca birkaçı kümelenmeye başlıyor ve “komşu bakterileri yoğun nüfuslu mikrokolonilerle birleştirerek” kapsamlarını genişletiyor.
Kümeler oluşmaya başladıktan sonra garip bir şey meydana geliyor: Kümeler, birbirleriyle iletişim kurmaya başlıyor, büyüyor ve daha yoğun nüfuslu ‘daha da genişleyen ve birleşen mikron ölçekli mikrokoloniler’ meydana getirerek biyofilmin temellerini atıyor.
Elbette bu bakteriyel kentleşmenin bir sınırı bulunuyor. Bakteriler, insanların yaptığı gibi yollar ve arabalar meydana getirmiyorlar. Ancak kolonileşme konusundaki ana fikir insanlar ve bakteriler için aynı durumda.
