Ağzımızdan ve burnumuzdan her nefes alışımızda aslında fark etmeden dışarıdaki yabancı maddeleri, virüsleri ve mikropları da içimize almış oluyoruz. Tüm bu yabancı maddelerin bizi hasta etmesini önlemek için vücudumuz mukus adı verilen bir salgı üretir. Farklı türleri olan mukusa yapışan bu yabancı maddeler bir şekilde vücudumuzdan atılır. Fakat bazen bu mukus normalden çok daha fazla üretilir.
Mukus türlerinden bir tanesi olan balgam, fazla üretildiği durumlarda kişiyi rahatsız etmeye başlar. Öksürürsün geçmez, burun silersin çıkmaz, hapşırırsın gitmez. İşte bu durumlarda balgam nasıl geçer sorusuna bir yanıt aramak gerekir. Endişelenmeyin, balgam pek çok hastalığa göre oldukça basit bir durumdur ve geçmesi kolaydır. Elbette balgam yoğunluğuna neden olan hastalığın tedavisi hekiminize kalmış bir konu.
Önce ne olduğunu iyi anlayalım: Balgam nedir?
Balgam bir tür mukus türüdür. Vücudumuzun alt solunum yollarını ve akciğerimizi korumak için üretilir. Üretim amacı, her nefes alışımızda vücudumuza giren yabancı maddeleri, mikropları, virüsleri ve benzerini tutarak vücuttan dışarı atmaktır. Bulunduğu bölgeyi nemli tutmakla da görevli olan balgam şeffaf bir sıvıdır ancak farklı enfeksiyonlar sonucunda renk ve doku değiştirir. Aynı durumlarda üretim yoğunluğu da artar ve rahatsız edici bir hale gelir.
Farklı balgam türleri var:
- Şeffaf balgam
- Sarı - yeşil balgam
- Pembe balgam
- Kanlı balgam
- Kahverengi balgam
- Siyah balgam
Şeffaf balgam:
Şeffaf balgam, balgamın normal halidir. Farklı akciğer hastalıklarına bağlı olarak miktarı ve yoğunluğu değişiklik gösterebilir.
Sarı - yeşil balgam:
Vücudumuzda yaşanan bir enfeksiyon nedeniyle balgamın rengi sarı - yeşil bir hale gelebilir. Bu rengi almasının nedeni, nötrofiller olarak bilinen kan hücreleridir.
Pembe balgam:
Köpüklü bir yapıya sahip olan pembe balgam, kılcal damarlardan akciğere az da olsa kan sızdığı durumda oluşur. Kalp yetmezliği ve akciğer ödemi en yaygın nedenidir.
Kanlı balgam:
Ciddiye alınması gereken bir durum olan kanlı balgam, pek çok önemli hastalığın belirtisi olabilir. Az miktarda görseniz bile mutlaka uzman bir hekime muayene olmalısınız.
Kahverengi balgam:
Kahverengi balgam, farklı hastalıkların belirtisi olabileceği gibi sigara içen kişilerde yaygın olarak görülür. Çünkü sigara ile vücuda alınan katran ancak bu şekilde vücuttan atılır.
Siyah balgam:
Siyah balgam nadir görülen bir durumdur. Kömür tozu ya da kirli bir hava solunduğu durumlarda oluşur.
Balgam neden olur? İşte balgam yoğunluğunu ve rengini değiştiren hastalıklardan bazıları:
- Alerji
- Astım
- Pnömokonyoz
- Kistik fibrozis
- Akciğerde apsesi
- Konjestif kalp yetmezliği
- Akciğer mantarı
- Pulmoner emboli
- KOAH
- Akciğer kanseri
- Bronşit
- Bronşiolit
- Bronşektazi
- Zatürre
- Grip
- Soğuk algınlığı
Balgam rengini değiştirdiği ve yoğunluğunu artırdığı bilinen hastalıklardan bazıları bu şekilde. Elbette balgamın tek nedeni bu hastalıklar değil. Sigara içmek, kirli hava solumak gibi bazı durumlar da balgam sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle kanlı ya da pembe balgam gibi durumlar dışında hemen endişe etmenize gerek yok.
Peki balgam nasıl geçer? Evde kendi kendinize uygulayabileceğiniz bazı yöntemler var:
- Ortamın havasını nemlendirin.
- Bol bol sıvı tüketin.
- Vücut ısınızı koruyun.
- Sinüslerinizi açın.
- Tuzlu suyla gargara yapın.
- Okaliptüs yağı kullanın.
Ortamın havasını nemlendirin:
Balgamın temel amacı alt solunum yollarını ve akciğeri nemlendirmek olduğu için demek ki o bölgeler kuru ve bu nedenle de bol bol balgam üretiliyor. Bu işi balgama bırakmayın ve ortamınızın havasını kendiniz nemlendirin. Ortamı nemlendirmek için kullanabileceğiniz farklı cihazlar var ama en basit yöntem odanın bir köşesine sıcak su koymaktır, onun buharı ortamı nemlendirir. Dikkatli bir şekilde bu suya yaklaşıp derin derin içinize de çekebilirsiniz.
Bol bol sıvı tüketin:
Eğer vücudunuzdaki balgam sizi rahatsız ediyorsa belli ki çok yoğun bir hale gelmiş ve eskisi gibi kayıp gitme becerisini kaybetmiş. Bol bol sıvı tüketerek onu eski akışkan haline getirebilir ve kolayca kurtulabilirsiniz. Su, limonlu su, ılık meyve suyu, bitki çayları içebilirsiniz ama kahve ve çay gibi kafein içeren içeceklerden uzak durmanız öneriliyor.
Vücut ısınızı koruyun:
Vücut ısınızı korumak aslında dolaylı olarak balgamdan kurtulmanızı sağlar çünkü soğuk algınlığı gibi durumlar da balgam sorununa neden olacağı için vücut ısısının kontrolü son derece önemlidir. Ilık duş alın, bir hırka giyin, yatarken daha kalın bir örtü kullanın. En önemlisi de terlediyseniz üstünüzü değiştirin. Çünkü ıslanmış kıyafetiniz vücut ısınızı hızla düşürecektir.
Sinüslerinizi açın:
Millet olarak en kolay uygulayacağımız madde bu. Meyan kökü, ginseng, ekinezya nar gibi besinler öneriliyor ancak sinüsleri açarak solunum yolunu rahatlatmanın en kolay yolu baharatlı gıdalar tüketmektir. Tavuk suyu, kelle paça, tarhana gibi içinde hem mineral ve vitamin bakımından zengin gıdalar bulunan hem de baharatlı bir şekilde kolayca tüketilen çorbaları içerseniz balgamın hızla yumuşayıp dışarı atıldığını göreceksiniz. Çorbaların sıcak şekilde tüketilmesi balgamın yumuşaması üzerinde etkilidir.
Tuzlu suyla gargara yapın:
Özellikle boğazınızın arkasında yoğun bir balgam birikimi hissediyorsanız tuzlu su hızlı bir çözüm sunacaktır. Bir bardak ılık suya bir çay kaşığı tuz ekleyin, karıştırın ve gargara yapın. Tuzlu su karışımı hem enfeksiyona neden olan bakterileri öldürecek, hem balgamı yumuşatacak, hem de varsa boğaz ağrınızı hafifletecektir. Daha az tuzlu bir karışım yaparak burnunuzdan çekerseniz burun tıkanıklığına da iyi gelecektir.
Okaliptüs yağı kullanın:
Okaliptüs yağı, nane yağı ya da benzer şekilde sert kokuya sahip karışımlar balgamı yumuşatma konusunda etkilidir. Bunları göğüs bölgenize sürer ve o sırada koklarsanız hızlıca etki göreceksiniz. Sıcak suya damlatıp buharını solumak da benzer bir etki gösterecektir.
Ne zaman doktora gitmek gerekir?
Pembe renkli ya da kanlı balgam gördüğünüz zaman mutlaka hemen uzman bir hekime muayene olmanız gerekiyor. Ancak farklı belirtiler olmadan yalnızca balgam sorununuz varsa yukarıdaki yöntemleri önce bir deneyin. Baktınız bir hafta oldu geçmiyor ve yanında başka belirtiler de ortaya çıkmaya başladı, hemen uzman bir hekime muayene olun.
Solunum yolu savunma mekanizmamızın bir parçası olan balgam nedir, neden olur, nasıl geçer gibi merak edilen soruları yanıtladık. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tüm sağlık konularında olduğu gibi balgam sorunları hakkında da en doğru ve size özel bilgiyi uzman bir hekimden almanız gerektiğini unutmayın.
