1956 yılından beridir 2020 yılındaki pandemi haricinde her yıl düzenlenen, resmî adıyla Eurovision Şarkı Yarışması (Eurovision Song Contest)’nda ülkemizin ilk ve tek zaferini Sertab Erener’in Everyway That I Can’i ile elde ettik. En son 2012 yılında Can Bonomo ile katıldığımız Eurovision’un üzerinden ise tam 10 sene geçti.
1997 yılında Şebnem Paker'in performansıyla ilk kez 100 puan barajını geçen ve etkili bir perfomans gösteren ülkemiz, 2003 yılındaki zafere kadar Eurovision'da kalıcı bir iz bırakamadı. Bu kötü performansta şüphesiz ki en büyük pay, aday seçiminde yapılan yanlışlardı. Peki ya Barış Manço gibi kendine has tarzı olan bir isim Eurovision’a katılsaydı neler olurdu?
Barış Manço neden Eurovision’a katıl(a)madı?
1980 yılında bir yolculuk sırasında THY personelleri Manço’nun önünü keserek, Manço'ya; “Eurovision’da gelecek yıl bizleri siz temsil edin” derler. Manço da bu isteğe olumlu yanıtlar verir ve katılırsa kazanacağından emin olduğunu ifade eder.
- Barış Manço, Eurovision öncesinde kendisini Avrupa'ya tanıtmak istedi
1983 yılına kadar Manço tarafından hazırlıklar yapılır, hatta Almanya başta olmak üzere pek çok Avrupa ülkesinde basın, Manço’dan “Türkiye’nin Eurovision adayı” olarak söz eder. 1983 yılında 94 adayın katıldığı ve TRT’nin jüriliğindeki ulusal elemelerde Barış Manço, ilk 20’nin dışında kalmış, çeyrek final yüzü bile görememişti.
Barış Manço'nun TRT tarafından reddedilen "Kazma" şarkısı:
Hem "Nick the Chopper" hem de çeşitli konularda TRT ile ters düşen Barış Manço, TRT tarafından elendikten sonra “Eurovision’da ilk ona giremezsem para istemediğimi ve zafer sözü vermeme rağmen; Jüri, şarkımla alay etti ve beni sevmedikleri için şarkıma ön yargı ile yaklaşıp elediler” dedi. Manço ayrıca, “şarkımı plak yapıp basacağım, artık karar halkımızındır” çıkışını yaparak TRT jürisine sunduğu “Kazma” şarkısını albüm yaptı. Kazma, o sene ilk ay 550 bin satarak satış rekoru kırdı ve yılın en çok satan eseri oldu.
Barış Manço yerine seçilen Çetin Alp, 0 (sıfır) puan aldı
Barış Manço’nun çeyrek final bile göremeden elendiği TRT elemelerinde Çetin Alp, Opera şarkısıyla birinci olur ve 1983 yılında Eurovision’da ülkemizi temsil eder. Barış Manço’nun hakkının yendiği sene Türkiye, Çetin Alp ile sıfır puan alarak sonuncu oldu.
Çetin Alp’in Manço eleştirileri
- Sağda; Çetin Alp ve Barış Manço'nun atışması, Solda; gelecek yıllarda herkesin elemelere katılmasını protesto eden sanatçıların haberi
Barış Manço’nun “Çetin Alp’in şarkısı çok kötüydü, sırf Avrupa’da şarkı söylemek için şarkı söyledi” çıkışına Alp; “25 cm saç uzatmakla, eşekle, kazmayla şarkı söylenmez” diyerek karşılık vermişti. Alp’in bu çıkışı sonrasında akıllara, “Barış Manço uzun saçlı olduğu için mi elendi” soruları geldi. Barış Manço ise “saçlarım 25 değil 40 cm, şarkılarımın takdiri halkıma aittir” yanıtını verdi.
Tüm bu tartışmalar bir kenara dursun; Barış Manço, eğer Eurovision'a katılmış olsaydı elde edebileceğimiz neticeleri şöyle bir gözden geçirelim.
Eurovision’da zafere giden yol: İngilizce
Eurovision’da zafere ulaşan 66 şarkıdan 33’ü ve yarışmayı kazanan son 30 şarkıdan 24 tanesinin İngilizce olduğunu da göz önüne alacak olursak; Eurovision’da zafere gitmenin anahtarlarından biri de hiç şüphesiz ki İngilizce şarkılar ile katılmaktır.
Biz de bu sebeple Barış Manço’nun İngilizce şarkılarını düşünerek, olası bir "Ya Barış Ağabey Eurovision'a katılsaydı..." hikâyesini sizlerle paylaşmak istiyoruz.
Barış Manço’nun İngilizce şarkıları
Türkçe’nin yanında İngilizce, İspanyolca, Fransızca ve Japonca gibi dillerde de şarkılar seslendiren Barış Manço’nun yaklaşık 30 kadar İngilizce şarkısı bulunmakta. Elbette ki İngilizce olan her şarkısı Eurovision kazanmaya yeterli değilse de, pek çoğu Eurovision seviyesinin bile üzerinde. Şimdi sizlerle, “Eurovision’a katılmış olsa zaferle dönmesi garanti olan” Barış Manço şarkılarına bir göz atalım.
Blue Morning Angel:
1976 yılında piyasaya sürülen ve tamamı İngilizce şarkılardan oluşan “Baris Mancho” adlı albümdeki en ilgi çekici şarkılardan biri olan Blue Morning Angel, hem enerjisi hem de sözleri ile Eurovision’a katılsa birinciliği göğüsleyebilecek Barış Manço şarkılarından sadece biriydi...
Emerald Garden:
Türkçe bir şarkı olan Nazar Eyle’den Barış Manço tarafından İngilizceye uyarlanan Emerald Garden için bazı kaynaklar, asıl uyarlama olanın Nazar Eyle olduğunu da iddia etmektedir. İddialar bir kenara dursun, Eurovision kalitesindeki bu güzel şarkının keyfini çıkaralım...
Little Darling:
Elektrogitar ve bağlamanın beraber kullanıldığı adeta bir doğu – batı sentezi olan ve Kurtalan Express’in müthiş performansına Barış Manço da eklenince; olası bir Eurovision adaylığında kazanan sizce de belli değil mi?
Lonely Man:
Barış Manço’nun “yalnız bir adamın öyküsünü anlatmaya çalışacağız” diyerek giriş yaptığı Lonely Man, daha önce “Nenni Bebek” şarkısı olarak da yayınlanmıştı.
Nick the Chopper:
Listemizdeki en popüler şarkılardan biri de hiç şüphesiz ki Nick the Chopper. Yurt dışında da büyük sükse yapan Nick the Chopper, doğa sevgisini tema edinen; ağaçları keserek ormanı yok etmek isteyen bir adamdan intikam alan ağaçların hikâyesini anlatıyor. Özellikle Avrupa ve zaman zaman ülkemizde düzenlenen çevreci eylemlerde Nick the Chopper şarkısının çaldığına da şahit olmuşuzdur.
- Barış Manço'nun Arkadaşım Eşek ve Nick the Chopper şarkılarından ötürü yaşadığı bazı sorunlar
Nick the Chopper’ın TRT’de yayınlandığı dönem, TRT tarafından Barış Manço’ya bir süre sansür uygulanmış; uygulanan sansürün ana sebebinin şarkıda geçen çevreci mesajlar olduğu iddia edilmişti.
Tell Me Old Man:
Âşık Veysel’in ölümsüz eseri "Uzun İnce Bir Yoldayım”ı “Tell Me Old Man” olarak yorumlayan Barış Manço, listedeki diğer şarkıların aksine bu slow şarkıyla bile Eurovision’da zafere gidebilecek bir performansı bizlere sunmuş...
Kısaca Baris Mancho albümü
Baris Mancho albümü, 1976 yılında Belçika’da piyasaya sürülmüştü. Barış Manço, bu albüm ile çok büyük başarılar beklerken, yurt dışında istediği başarıyı sağlayamadı. Pek çok kişi, beklentilerin altında kalan bu albüm için “aksan uyuşmazlığı” yorumunda bulundu.
BONUS:
Barış Manço'nun Nick the Chopper için özel olarak hazırlandığı bu halini daha önce hiç görmüş müydünüz?
Peki ya sizler Barış Manço’nun Eurovision’a katılamaması hakkında neler düşünüyorsunuz? Sizce Çetin Alp’in Opera’sı, Kazma’dan daha mı iyiydi yoksa olayın altında yatan başka sebepler mi vardı? Düşüncelerinizi yorumlar bölümünde bizlerle paylaşabilirsiniz.
Not: Şarkı isimleri alfabetik olarak sıralanmıştır.
