Ülkemiz dahil, suçluların; cesetleri bir bavula koyup onları denize, nehre, çöp konteynerine ya da ıssız bir ormana atma örnekleri oldukça sık rastlanan bir adli vaka durumu.
Neden bavulların tercih edildiğine dair az çok fikir yürütebiliriz fakat bavullardan yola çıkarak adli tıbba yardımcı olacak veriler elde etmek kimin aklına gelirdi ki? Tabii ki adli tıpçıların.
Peki cinayet vakalarında bavullar neden bu kadar sık kullanılıyor?
Ufak bir akıl yürütmeyle de tahmin edebileceğimiz üzere bavullar; bir vücudun sığabileceği kadar büyük ve genellikle tekerlekleri sayesinde kolay taşınabilen, kokuyu bir süreliğine hapsedebilen araçlardır.
Adli tıpçılar da bu konuyu bir araştırma nesnesine çevirerek bavullarla ilgili bir deney yapmak istedi. Deney sayesinde, bavullardaki cesetlerin üzerinden daha kolay veriler elde edebileceklerdi.
Adli entomologlar bu işte büyük rol oynuyor.
Adli entomologlar, adli tıbbın yetersiz kaldığı durumlarda veya yardımcı olabileceği zamanlarda böcekleri ve diğer eklembacaklıları inceleyerek kurbanın ölüm zamanını, ölüm şeklini, ölüm yerini ve ölüm nedenini tahmin etmeye çalışırlar. Ayrıca, yabancı DNA’nın varlığını belirlemek için de böcekleri kullanabilirler.
Bazı leş böcekleri, ayrışma kokusunu algılamak için kullandıkları oldukça özel koku alma sistemlerine sahiptir. Bir kadavranın çürüme sürecinin ürettiği kokuların cazibesine kapılan leş böcekleri, kısa sürede kadavrayı sarar. Birkaç saat içinde ise vücudun delik ve yaralarına yumurta bırakır ve bunlardan çıkan minik larvalar vücudu tüketmeye başlar.
Bavul simülasyonu ve böceklerin iş birliğiyle ilginç bir deney yürütüldü.
Araştırmacılar; Batı Avustralya'daki bir çalılık araziye gizlenmiş olarak, yaklaşık 70 örnek bavul ve cesetle bir deney yürüttü. Adli tıpta ilk olan bu çalışmanın, benzer vakaları araştırmak için faydalı veriler sağlaması amaçlandı.
Her bavul, ölü bir bedeni simüle eden ölü doğmuş bir domuz yavrusu içeriyordu. Alana; sıcaklık, nem ve yağış miktarını kaydeden cihazlar yerleştirildi. Batı'nın soğuk ve yağmurlu kışına rağmen bavulları yerleştirdikten sonraki bir ay içinde, bavul fermuarlarının üzerinde ve çevresinde sineklerin yumurta kümeleri gözlemlendi.
Bavul simülasyonu deneyi sayesinde ölümün zamanına ve şekline dair daha detaylı bilgiler elde edilebilecek.
Belirli aralıklarla valizler açıldığında içinde sinek larvaları, tabut sinekleri ve bazı böcekler görüldü. Bu da büyük sineklerin ve böceklerin yavrularının, fermuarın dişlerinden vücuda ulaşabildiği anlamına geliyordu.
Bavulların içindeki larvalar, yetişkin sinekler olduktan sonra hiçbiri çantadan kaçamaz. Kapana kısılmış bu böcekler, adli entomologlar çeşitli türlerin alışkanlıklarını ve büyüme oranlarını bildiği ve dış iskeletlerinde korunan toksikoloji verilerini bulabildiği için zengin bir bilgi kaynağını temsil eder.
Böylece bir uzman; ölüm zamanı veya mevsimi, cesedin olası yerini değiştirebilir ve ölüm nedenleri ile koşullarının yorumlanmasına yardımcı olabilir.
