Her sağlıklı bebek, anne karnındayken henüz 6. haftasında çeşitli refleksler kazanmaya başlar. Bu reflekslerden bazıları, anne karnında bebeği hayatta tutarken; bazıları ise doğumdan sonraki hayatında yardımcı olmak için bir ön hazırlıktır.
Bugün sizlerle beraber, bebeklerde gözlemlenen ve her ebeveynin bilmesi gereken reflekslere göz atacağız.
O güçlü ellerin yakalayamayacağı hiçbir şey yok
Neredeyse hepimizin bildiği ve denemesi en sık yapılan refleks tabii ki de kavrama refleksidir. Palmar Grasp refleksi olarak da bilinen bu refleks, bebeklerde henüz anne karnındaki 6. haftada kazanılır. İnsanlara maymunlardan geçmiş bir reflekstir. Bebek maymunlar bugün halen kavrama refleksi sayesinde annelerine sıkıca tutunarak çevredeki tehlikelerden korunur.
Kavrama refleksini test etmek için yapmanız gereken şey çok basit. Bebeğin avuç içine parmağınızı değdirdiğiniz anda içgüdüsel olarak bebekler parmağınızı sıkıca tutar. Bu refleks, bebeğin motor gelişiminin sağlıklı olduğunu ifade ederken, 4. ay ila 6. ay arasında frontal (motorsal gelişim) loblar tarafından terk edilir.
Ebeveynler farkına varmasa da refleksler birçok kez test ediliyor
Doğumun hemen sonrasında ve 6. aya kadar olan aşı takviminde sağlık personelleri tarafından pek çok kez bebeklerin refleksleri kontrol edilir. Bebeğin refleks göstermemesi ise nörolojik bir problemin habercisi olarak değerlendirilir.
Örneğin, aşıya götürülen bir bebeğin avucunu seven ya da ayağını gıdıklayan sağlık personeli aslında bebeğin reflekslerini ölçmektedir. Tıpkı ellerde olduğu gibi ayak parmaklarına da dokunulması halinde bebekler ayak parmakları ile parmaklarımızı sıkmaya çalışır. Bu da sağlıklı bir bebeğe işarettir.
Tombiş yanaklarını severken de reflekslerini ölçebiliyoruz
Bebeklerin gösterdiği ve ilkel refleks, infantil refleks ya da bebeksi reflekslerin bir diğer örneği de bebeklerde hangi yanağa dokunursanız bebeğin kafasını o tarafa doğru çevirmesidir. Bu refleks de ortalama 6. aya kadar devam eder. Bu refleks sayesinde anneler bebeklerini daha rahat emzirir. Memenin yanağa değmesi ile bebekler gözlerini açmadan bile annesinin memesine erişebilir. Bu reflekse genelde “arama refleksi” adı verilmektedir.
Her bebek Michael Phelps kadar iyi yüzebilir
Bebekler, anne karnındayken nefeslerini tutma ve yüzme refleksi kazandıkları için, doğduktan sonra 6. aya kadar su içerisinde nefes tutma ve yüzme refleksi gösterirler. Bebeklerin gösterdiği bu refleks sayesinde suda doğum gerçekleştirmek mümkündür. Her ne kadar uzmanlar denemeyi önermese de bir bebeği suya bırakırsanız, nefesini tutar ve el, kol ve bacaklarını kullanarak yüzme hareketleri sergiler.
Kanatsız meleklerin kolları, düşerken tıpkı bir kanat gibi açılır
Her ne kadar diğer testlere oranla biraz tehlikeli bir test olsa da bebeklerin nörolojik olarak sağlıklı olup olmadığını anlamak için refleks testlerine ihtiyacımız var ve bu testlerden biri de düşme refleksi olarak da bilinen Moro refleksidir.
Moro refleksinde, uzanan bebek iki kolu ile beraber yukarı doğru çekilir ve ardından serbest bırakılır. Serbest bırakmanın akabinde bebek kendisini yukarı doğru çeken ellere sarılır ve elleri aşağı doğru çeker. Testi uygulayan kişi ellerini çekse bile bir süre bebeğin elleri havada kalmaya devam eder.
Düşme testi, bebeği kucağa alıp aniden düşermiş gibi yaparak da uygulanabilir. Bu testin akabinde bebek, refleks olarak ellerini havaya kaldıracaktır.
Bebeğimizin boynu nereye çevrilirse, vücudu da oraya evrilir
Tonik boyun refleksi adı verilen bu testi uygulamak da son derece basit fakat önemlidir. Test esnasında bebeğin boynu ne tarafa çevrilirse bebeğin kol, bacak ve gövdesi de o tarafa doğru evrilmelidir. Bu refleks de yine tıpkı diğer refleksler gibi yaklaşık 6. aya kadar devam etmektedir.
Hayatta kalmak için anne karnında öğrendiğimiz refleks
Bebeklerin gösterdiği refleksleri sayarken beslenmeyi sağlayan emme refleksini saymazsak olmazdı. Bebekler henüz anne karnında emme refleksini öğrenirken, doğumdan sonra da bu refleksi göstermeye devam eder. Bu sayede ağızlarına gelen meme, biberon ve hatta parmağı bile refleks olarak emerler.
Bebeklerin gösterdiği neredeyse her refleksin yavru kedilerde de görüldüğünü fakat bunun altındaki sebebin bilimsel olarak henüz açıklanamadığını da sizlerle paylaşmak isteriz.
