Science Advances’ta yayınlanan bir makalede New South Wale Üniversitesi’den (UNSW) araştırmacılar, 13 milyar ışık yılı uzaklıktaki bir kuasardan yayılan dört yeni ışık ölçümünü açıkladı. Ayrıca önceki araştırmalarda ince yapı sabitindeki küçük değişimler de yeniden doğrulanmış oldu. UNSW’da profesör olan John Webb, ince yapı sabiti için doğadaki dört temel kuvvetten biri olan elektromanyetizmanın ölçümüne işaret ediyor.
John Webb, ince yapı sabitini şöyle açıklıyor: “İnce yapı sabiti, fizikçilerin elektromanyetik kuvvetin gücünün ölçümü olarak kullandığı bir sayı. Bu, boyutsuz bir sayı ve ışık hızında, Planck sabitinde, elektron yükünde bulunuyor ve bahsi geçen sabit, bunların oranı.”
Elektromanyetik kuvvet; elektronların, evrendeki tüm atomların çekirdeğinin etrafında dönmesini sağlıyor ve bu olmasaydı maddeler bir araya gelemezdi. Profesör Webb, evrenin belli bir yönünde ölçülen elektromanyetik kuvvetin farklı görünmesi vasıtasıyla ince yapı sabitinde bazı anomalilikler fark etti
Webb, “İnce yapı sabitinin evrenin belli bölgelerinde farklı olduğuna dair ipuçları bulduk. Sadece zaman fonksiyonu olarak değil, evrenin yönünde de bu doğruysa oldukça tuhaf. Ancak bulduğumuz şey bu” dedi.
İlginç bir keşif:
Webb, yaptıkları son çalışmada ekibinin, evrenin bir milyar yaşındaki hâline bakmasını sağlayacak bir kuasar üzerinde çalıştıklarını ve bunun daha önce hiç yapılmadığını dile getirdi. Ekip, kuasara olan bir gözlem hattı boyunca dört ince yapı sabiti ölçümü gerçekleştirdi. Yapılan bu dört ölçümden hiçbiri elektromanyetik kuvvette fark edilebilir bir değişiklik olup olmadığına dair nihai bir yanıt veremedi ancak farklı bilim insanları tarafından geliştirilen ve bu çalışmayla bağlantısı olmayan diğer ölçümler de dâhil edilince ince yapı sabitindeki farklılıklar daha net olarak görülmeye başlandı.
Webb, bu sonuçların evrende yönlülük olduğu fikrini desteklediğini ve bunun oldukça tuhaf olduğunu söyledi. Webb, evrende fizik kurallarının değiştiği bazı yönler olabileceğini ancak bunun dikey bir yön olmadığını belirtti. Yani bu, evrenin çift kutuplu bir yapısı olabilir anlamına geliyor.
Webb, yapılan keşifle ilgili olarak “Belli bir yönde 12 milyar ışık yılı öncesine bakabiliyor ve evrenin çok genç olduğu dönemlerdeki elektromanyetizmayı ölçebiliyoruz. Tüm bu verileri bir araya getirince ve daha uzağa baktıkça elektromanyetizma kademeli olarak artıyor. Evrendeki diğer yönlerde ince yapı sabiti aynı kalıyor. Bu yeni uzak ölçümler, gözlemlerimizi daha önce hiç olmadığı kadar ileriye ulaştırdı” dedi.
Bunun oldukça ciddiye alınması gerektiğini ve kendisi de dâhil olmak üzere şüpheyle karşılanması gerektiğini söyleyen Profesör Webb, bunun test edilmesi gereken bir şey olduğunu ve gerçekten tuhaf bir evrende yaşıyor olma ihtimalimiz olduğunu ifade etti. Ayrıca ABD’de Webb’den tamamen bağımsız bir ekip de Webb ile benzer sonuçlara ulaştı.
Evrende yaşam:
Profesör Webb, bu bulguların yapılacak diğer çalışmalarla da doğrulanması hâlinde evrenin içerisinde neden yaşam olduğunu açıklamaya yardımcı olabileceğini söylüyor. Evrende bir yönlülük olması ve elektromanyetizmanın evrenin farklı bölgelerinde değişiklikler göstermesi, modern fiziği destekleyen temel konseptlerde revizyona gidilmesine sebep olabilir. Şu anki standart kozmoloji modelinin eş yönlü evren temeline oturtulduğunu söyleyen Profesör Webb, şunları söyledi:
“Standart modelin kendisi, Einstein’ın doğanın kanunlarının sabit olduğunu iddia eden Kütle Çekim Teorisi üzerine kurulmuştur. Bu tarz temel prensiplerin sadece iyi bir tahmin olması, fizikte oldukça heyecan verici ve bu, yeni fikirlerin kapılarının ardına kadar açılacağı anlamına geliyor.”
