Katarakt, yaşlandıkça göz merceğinde gelişen, renklerin solmasına ve görmenin bulanıklaşmasına sebep olan bir rahatsızlıktır. Rahatsızlık, görmemizi sağlayan merceğin saydamlığını yitirmesiyle ortaya çıkar. Yaşlanmaya bağlı oluşan göz bozukluklarının başında gelen rahatsızlığın ilerlemesiyle hem yakın hem de uzak görme ileri derecede bozulur.
Gözümüzü bir fotoğraf makinesi olarak düşünecek olursak, fotoğraf makinesinde lensin merceğinde yaşanan bir buğulanmanın fotoğrafa nasıl bir etkisi olursa kataraktın da görmeye aynı şekilde etkisi olur. Görüş kalitesinin yeniden iyileştirilmesi için çözüm ise görmeyi engelleyen bulanık lensin, yapay bir lens ile değiştirilmesi olur. Amerika’da bir grup bilim insanı, katarakt tedavisinin yaşlılarda görülen zihinsel rahatsızlıkların gelişimine etkisini inceledi.
Yaşlılarda zihinsel rahatsızlık riski azaltılabilir
Gözde meydana gelen bir rahatsızlığın bireyin farklı sağlık sorunlarına daha duyarlı olabileceği ilk başta garip gelebilir. Ancak görme ya da işitme kaybı başta olmak üzere tüm duyusal bozulmalar yaşlı erişkinlerin bilişsel işlevini de etkiler. Amerikan Tabipler Birliği Dergisi’nde (JAMA) yayınlanan çalışmayı yürüten ekip, “Katarakt tedavisi ile görme duyusunun iyileştirildiği yaşlı yetişkinlerin, tedavi olmayan kişilere kıyasla demans (bellek ve benzeri zihinsel yeteneklerin bozukluk) geliştirme riskinin daha düşük olduğu hipotezini geliştirdi.
Araştırmacılar, hipotezi test ederken demansın gelişimini incelemek için tasarlanan uzun vadeli verileri analiz etti. Veriler; sigara içme alışkanlıkları, diyabet, kalp hastalığı öyküsü ve hipertansiyon da dahil olmak üzere birçok rahatsızlığın da dikkate alınarak incelendi. Sonuçlar, katarakt tedavisinin 65 yaş ve üstü yetişkinlerde daha düşük bellek ve zihinsel bozukluklardan kaynaklanan hastalıkları geliştirme riski ile önemli bir ilişkisi olduğunu kanıtladı.
Sonucun ana sebebi olarak görme bozukluklarının kişilerin sosyal yaşamlarının ciddi oranda kısıtlanması gösterildi. Ayrıca görüşün bozulmasının beyine iletilen sinyallerin azalmasına ve nöronların daha verimsiz çalışmasına sebep olarak yaşlılıkta bilişsel sorunların ortaya çıkabileceği öne sürüldü. Doktor Cecilia Lee, “Şimdiye kadar hiçbir tıbbi müdahale, yaşlı bireylerde demans riskini azaltmakla bu kadar güçlü bir ilişki göstermedi, bu çok heyecan verici" dedi.
