Bakteriler küçük, kaygan emicilerdir. Hızla evrimleşirler, antibiyotiklere karşı direnç geliştirirler, bu yüzden onlarla başa çıkmak oldukça zordur.
Araştırmacılar ilk kez, bu mikropların hızlı evrim için kullandıkları mekanizmalarını filme almayı başardı. İki vibrio cholerae bakterisi, mikroskop altında incelendi. Görülebildiği kadarıyla, bakterilerden birinden çıkan bir filiz, bir parça DNA kapıyor ve geri çekiliyor.
Bakteri, farklı bir organizmadan aldığı materyalleri kendi DNA’sı ile birleştirerek evrim sürecini hızlandırıyor ve buna yatay gen transferi deniyor.
Indiana University Bloomington’dan biyolog Ankur Dalia “Yatay gen transferi, bakteri türleri arasındaki antibiyotik direnci için önemli bir yöntem ve bu zamana kadar henüz görüntülenememişti” dedi. Bakterilerin yatay gen transferinde kullandıkları pili denilen kamçı benzeri yapı, insan saçından on bin kat daha ince, bu yüzden görüntülemesi oldukça zor.
Ekip bu görüntülemeyi yapmak için pili ve DNA’yı flüoresan ile boyadıkları bir metot bir geliştirdi. Yukarıdaki görselin sağ tarafındaki görüntü, boyadıktan sonra elde edildi.
Antibiyotik direnci birkaç farklı yolla bakteriler arasında transfer edilebilir ayrıca yatay gen transferi de birkaç farklı yolla gerçekleştirilebilir. Bakteri öldüğünde parçalanır ve DNA’ları etrafa saçılır bunun üzerine diğer bakteriler, bu DNA’ları kavrar ve kendisininkiyle birleştirir. Eğer ölen bakterinin antibiyotiklere karşı direnci varsa, onunla birleşen bakterini de bu direnci geliştirir ve kendi yavrularına aktarır.
Bu şekilde gerçekleşen gen nakillerinde direnç, koca bir popülasyona çok hızlı bir şekilde yayılır ve büyük bir problemi de peşinde getirir. CDC’ye göre (Centers for Disease Control), bakterilerin geliştirdiği antibiyotik direnci yüzünden ABD’de yirmi üç bin kişi hayatını kaybetti.
Bilim insanları, bakterilerin antibiyotik direnci için geliştirdikleri bu mekanizmayı tam olarak anlayarak, bunu önlemenin yollarını arıyor.
