Bugüne kadar uzaktan yakından bilim kurgu ve uzayla alakası olan neredeyse her yerde yapay yerçekimi kavramını duyduk. Gerçekte ise yerçekimi etkisini yapay olarak oluşturmak hiç de kolay değil. Neyse ki Colorado Boulder Üniversitesi’nden araştırmacılar, geliştirdikleri teknoloji ile yapay yerçekimini deneyimleme ve test etme imkanı buluyorlar.
Yer çekiminden uzun süre uzakta kalmak, kaslarda ve kemiklerde erime yaşanmasına sebep oluyor. Bu sorunun çözülmesi, uzun süreli uzay yolculukları için büyük önem taşıyor. Çözüm yollarından biri de yapay yerçekimi oluşturmak.
Şu anda yapay yerçekimi oluşturmanın yöntemlerinin en popüleri, insanları dev bir santrifüjün etrafında döndürmek. Hızla daireler çizmek tabii ki herkesin midesini kaldırıyor. Kaldı ki insanları aylarca döndürmek de çok mantıklı değil.
Hızla döndüğümüz/döndürüldüğümüz zaman midemizin bulanması ve başımızın dönmesi çok normaldir. Kulağımızda bulunan salyangoz adlı organelin içinde bulunan sıvı, insanların dengesini sağlar. Bu sıvının çalkalanması ya da savrulması nedeniyle dengemizi bulmakta zorlanırız. Ortaya düşme hissi ve mide bulanması çıkar.
Araştırma ekibi, gönüllüleri önce çok yavaş hızda, dakikada sadece bir tur dönecek şekilde santrifüjde döndürdü. Daha sonra yavaş yavaş hızlanmaya başladılar. Son olarak, katılımcıların rahatsız olmadıkları hız olan 17 tur/dakikaya çıktılar.
Üniversitede doktora öğrencisi olan Katherine Bretl, çalışmalarının amacının insanları yapay yerçekiminin o kadar da çılgınca bir şey olmadığına inandırmak olduğunu söylüyor.
İnsan Eksantrik Rotasyon Cihazı (HERD) adı verilen cihazın çalışmasını bir de videoya çeken ekip, herkesin bu sisteme uyum sağlayabileceğini söylüyor.
Araştırma, Vestibular Research dergisinde yayımlandı. Bu çalışma ile uzay yolculuğunun olumsuz etkileri azaltılacak, uzay yolculukları daha kolay hale gelecek. Cihazın nasıl çalıştığını aşağıdaki videoda görebilirsiniz.
