The Lancet isimli tıp dergisinde yayımlanan yeni bir çalışma, aslında kimsenin farkında bile olmadığı bir salgın yaşanmakta olduğunu ortaya çıkardı. Küresel çapta sürdürülen bir proje kapsamında ulaşılan bilgilere göre milyonlarca insan, antimikrobiyal dirence bağlı (AMD) bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle hayatını kaybetmiş durumda. Yalnızca 2019 yılında bakteriyel enfeksiyon kaynaklı ölümlerin sayısı, 1 milyon 270 binden fazla. Peki nedir bu antimikrobiyal direnç?
Antimikrobiyal direnç, vücudun oluşan enfeksiyonlara karşı kullanılan ilaçlara (antibiyotiğe) direnç göstermesi anlamına geliyor. Sağlıkçılar, hastaya antibiyotik verip düzelmesini bekliyor olsalar da böyle bir şey gerçekleşmiyor, ilaçlar hiçbir işe yaramıyor. İşte bu durum, bugüne dek en az 4 milyon 950 bin kişinin AMD'ye bağlı bakteriyel enfeksiyon nedeniyle hayatını kaybetmesine yol açtı. Uzmanlar bu rakamların, AIDS ya da sıtma gibi ölümcül olan hastalıkların neden olduğu ölümlerden daha fazla olduğunu düşünüyorlar.
"Bir şeyler yapmamız gerekiyor"
The Lancet'te yayımlanan araştırmanın başındaki isim olan Prof. Dr. Chris Murray, AMD'ye bağlı ölümlerde artış olduğunu ve bunun önüne geçilebilmesi için bir şeyler yapılması gerektiğini ifade ediyor. Tıbbi anlamda bu konuyla ilgili ne yapılır bilinmez ancak bilim insanlarına göre bilinçsiz ilaç, özellikle de antibiyotik kullanmamak, AMD'ye bağlı ölümden korunmak için çok önemli.
Bilim insanları tarafından yapılan son araştırma, bilim insanlarını 3 sonuca ulaştırdı. Bu sonuçlar şu şekilde karşımıza çıktı:
- AMD her ne kadar bütün yaş gruplarını etkilese de, araştırma özellikle genç yaş gruplarının yüksek risk altında olduğunu, her beş ölümden birinin ise beş yaş altı çocuklarda yaşandığını gözler önüne seriyor.
- Özellikle antibiyotik direncine dikkat çeken araştırmaya göre ölümler en fazla Sahraaltı Afrika ve Güney Asya ülkelerinde görülüyor. Her 100 bin ölümün 24'ü bu coğrafyalarda yaşanıyor. Bir diğer bulgu ise ölümlerin düşük gelirli ülkelerde yüksek gelirli ülkelere göre daha fazla olması. Her 100 bin ölümden 13'ü yüksek gelirli, 56'sı ise düşük gelirli ülkelerde yaşanıyor.
- Araştırmaya göre ölümlerin çoğu zatürre gibi alt solunum enfeksiyonu ve sepsise neden olan kan dolaşım enfeksiyonlarından kaynaklanıyor. Ayrıca koli basili ve diğer bazı bakteriyel enfeksiyonlar da ilaç tedavilerine direnç sebebiyle ölümle sonuçlanabiliyor.
