Sağlıklı bir yaşam için fazla kilolarımızdan kurtulmalı, düzenli beslenmeli ve egzersiz yapmalıyız, bu konuda hemfikiriz. Eğer işi biraz ileri götürüp iyi görünmek isterseniz beslenme ve egzersiz olayını biraz geliştirebilirsiniz. Fakat herkes bunu yapamıyor. Örneğin bulimia nervoza yeme bozukluğuna sahip kişiler kilolarına ve dış görünüşlerine çok takıyorlar ama ansızın gelen yeme ataklarını da durduramıyorlar.
Bulimia nervoza ‘Kendimi tutamadım bir tabak fazla yedim’ gibi bir durum değil. Bu bozukluğa sahip olan kişiler atak anlarında akıl almaz oranda yemek yiyor, sonrasında pişman oluyor ve bazen ilaç yardımıyla bu yediklerini çıkarmaya çalışıyorlar. Elbette pek çok yeme bozukluğu gibi problemlerin altında bazı psikolojik sorunlar yatıyor. Bulimia nervoza nedir, belirtileri nelerdir, nasıl tedavi edilir gibi merak edilen soruları gelin tüm detaylarıyla inceleyelim.
Öncelikle rahatsızlığı tanımlayalım; Bulimia nervoza nedir?
Kısaca 'Bulimia' ya da kabaca 'Tıkınırcasına' yeme sendromu olarak da bilinen bulimia nervoza, kişinin kendini kaybetmiş gibi yeme atakları geçirdiği bir tür yeme bozukluğudur. Bu bozukluğa sahip olan kişiler genelde atak anlarında gizlice yemek yerler ve sonrasında büyük bir pişmanlık yaşarlar.
Yaşanan yeme atağı sonrası pişman olan kişi, yediği fazla yemekten kurtulmak için kusma, lavman yapma ve benzeri türde boşaltım ilaçları ile yöntemleri kullanabilir. Yeme atağı sonrası pişmanlığını gidermek için uzun süre oruç tutma, çok kısıtlı diyetler uygulama ya da çok fazla egzersiz yapma gibi yöntemler deneyebilir.
Hemen kendinizden şüphelenmeyin; Bulimia nervoza belirtileri nelerdir?
- Vücut şekline ve kiloya takıntılı derecede ilgi
- Devamlı kilo alma korkusu
- Tekrarlayan aralıklarla bir oturuşta çok fazla yemek
- Tıkınırcasına yemek yerken kontrolü kaybetme, kendini durduramama
- Aşırı yeme atağı sonrası kusma, sık tuvalete çıkaracak yöntemler uygulama
- Oruç tutma ve kalori kısıtlama yöntemlerini kontrolsüzce uygulama
- Kilo kaybı için olmadık ilaçlar ve yöntemler kullanma
- Yemek yedikten sonra suçlu ve pişman hissetme
- Diğer insanların yanından yemek yiyememe
- Sosyal fobi
- Depresyon ve anksiyete
- Düzensiz, aşırı egzersiz yapma
Genel olarak bulimia nervoza yeme bozukluğuna sahip kişilere görülen belirtiler bu şekildedir. Dikkat ettiyseniz tüm belirtiler bir ya da birkaç kez görülmez. Belirtilerin biri ya da birkaç tanesi aynı anda, sık sık tekrar eder. Zaten bu atakları basit bir sorundan bir tür yeme bozukluğuna çeviren de atakların tekrar ediyor olmasıdır.
Bulimia nervoza yeme bozukluğuna sahip olmayan bir kişi de aşırı egzersiz yapabilir, vücuduna takıntılı olabilir ya da bir oturuşta bazen çok fazla yiyebilir. Fakat bu bozukluğa sahip kişi tüm bunları düzensiz bir şekilde yapar. Yani çok fazla yemek yiyip hemen pişman olup çılgınlar gibi spor yapar ama sonraki gün spor yapmak aklına gelmez ya da vücuduna çok takıntılı olmasına rağmen düzenli beslenip egzersiz yapmaz.
İyi ama bu bozukluk nasıl ortaya çıkar, bulimia nervoza nedenleri nelerdir?
- Özgüven eksikliği
- Depresyon
- Anksiyete
- Madde bağımlılıkları
- Psikolojik sorunlar
- Duygusal sorunlar
- Travmalar
- Stres
Pek çok yeme bozukluğu gibi bulimia nervoza nedenleri de psikolojik sorunlardır. Genel olarak kadınlarda erkeklere oranla çok daha sık görülür. Çoğu zaman kişinin vücuduna ve kilosuna takıntılı bir şekilde yaklaşması ergenlik döneminde başlar. Bu dönemde kontrollü bir şekilde beslenmeyen, egzersiz yapmayan ve kilo kontrolü sağlayamayan kişilerde daha sonra bu tür yeme bozuklukları görülme riski yüksektir.
Aslında bulimia nervoza ve benzeri yeme bozuklukları bir tür kısır döngüdür. Kişi ilk olarak kilosundan rahatsız olur ve sağlıksız bir diyete başlar. Sonra gözü döner ve tıkınırcasına yer. Hemen ardından pişman olur ve sağlıksız diyetinin kurallarını sıkılaştırarak anormal şekilde spor yapmaya başlar. Sonra gözü döner ve tüm bu süreç tekrar tekrar yeniden yaşanır.
Dikkat edilmezse sonuçları kötü olabilir:
- Boğaz ve mide ülseri
- Diş ve diş eti hastalıkları
- Yemek borusu iltihabı
- Bağırsak ve sindirim sistemi sorunları
- Elektrolit dengesizliği
- Aritmi denilen anormal kalp ritmi
- Kalp yetmezliği
- İntihar eğilimi
- Özgüven sorunları
- Sosyal fobi
- Adet döneminde düzensizlik
- Madde bağımlılığı
- Psikolojik sorunlar
- Böbrek yetmezliği
Maalesef bu liste bu şekilde uzayıp gidiyor. Çünkü bedenimiz rutinleri sever kendini buna göre ayarlar. Eğer bulimia nervoza sahibi kişi bir an çılgınlar gibi yiyip sonra uzun süre aç kalırsa, bir gün çılgınlar gibi spor yapıp daha sonra yatmaya devam ederse vücut sistemi kısa süre içerisinde alt üst olacaktır.
İşin psikolojik yönü belki de bu rahatsızlığın hem nedeni hem belirtisi hem de sonucudur. Sosyal fobi üzerinden gidersek kişi sosyal çevrede kilosu nedeniyle rahatsız hisseder, bu rahatsızlığın sıkıntısını azaltmak için bulimia nervoza geliştirir ve bu yeme bozukluğu nedeniyle sosyal fobisi artar. Demiştik, kısır döngü.
Peki ne yapalım, bulimia nervoza geçer mi?
Unutmayın, bulimia nervoza ve benzeri pek çok yeme bozukluğunun temel nedeni psikolojik sorunlardır. Bu nedenle de söyleyebiliriz ki olay sizde bitiyor. Kendinize güvenmeniz, bu sorunla başa çıkabileceğinize inanmanız ve gücünüzü keşfetmeniz son derece önemli.
Elbette bu konuda uzmanlar da size yardımcı olacaktır. Genel olarak bulimia nervoza sahibi kişiler için psikoterapi uygulanır, ilaçlar verilir ya da gerekirse hastaneye yatırılır. Konu hakkında bir diyetisyenden yardım alarak hayat tarzınızda değişiklikler yapmak da son derece etkili olacaktır.
Bulimia nervoza başlamadan önlemeniz mümkün:
- Çocuklarınızı özgüvenli yetiştirin.
- Çocuklarınıza sağlıklı ve iyi görünümlü bir vücudun önemini anlatın.
- Çocuklarınıza kilo ve vücutları konusunda destek verin.
- Keyifli aile yemekleri yiyin.
- Odak noktanız kilo değil, sağlıklı bir vücut olsun.
- Yemek sonrası kusma dürtünüzü bastırın.
Aslında bilinmesi gereken temel nokta, sağlıklı olmaktır. Tabii beden olumlayalım, kendimizi sevelim ama bıngıl bıngıl yağlarla hiçbirimiz gerçek anlamda sağlıklı olamayız. Bu nedenle kendimize, çevremize ve çocuklarımıza öğretmemiz gereken en önemli şey sağlıklı yaşamaktır. Sağlıklı bir hayatta emin olun kimse şişman olmaz.
Kişinin tıkınırcasına yeme atakları yaşamasına neden olan bulimia nervoza nedir, belirtileri nelerdir, neden olur gibi merak edilen soruları yanıtladık. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tüm sağlık konularında olduğu gibi yeme bozuklukları hakkında da en doğru ve size özel bilgiyi uzman bir hekimden almanız gerektiğini unutmayın.
Eğer yemek yemekten ziyade sindirmeyle ilgili sorunlar yaşıyorsanız, aşağıdaki içeriğe de göz atabilirsiniz:
