İngiltere yerine sıklıkla kullanılan Büyük Britanya ve Birleşik Krallık, aslında İngiltere ile aynı şeyi ifade etmiyor. Siyasi ve kültürel bakımdan oldukça zengin bir tarihe sahip olan İngiltere, aslında hem Büyük Britanya hem de Birleşik Krallık ülkeleri arasında yer alan onlarca ülkeden sadece biri.
Bu yazımızda Büyük Britanya ülkeleri ve Birleşik Krallık ülkeleri hangileri ve bu terimler arasında ne gibi farklılıklar var gibi soruları detaylarıyla açıklayarak, bu karışıklığı gidermeye çalıştık.
Büyük Britanya ülkeleri:
- İngiltere
- İskoçya
- Galler
Büyük Britanya, Avrupa Kıtası'nın kuzeybatı kıyısında yer alan bir ada. Diğer taraftan bu ada Avrupa’nın en büyük adası ve İngiltere, İskoçya ve Galler ülkelerine ev sahipliği yapıyor. “Büyük Britanya” ve “Birleşik Krallık” terimleri genellikle birbirinin yerine kullanılıyor; ancak Birleşik Krallık, Büyük Britanya’ya ek olarak Kuzey İrlanda’yı, çeşitli adaları ve birkaç denizaşırı bölgeyi içeriyor. Ayrıca Britanya İmparatorluğu’nun bir parçası olan Büyük Britanya, tarih sahnesinde oldukça önemli bir yere sahip.
İngiltere'ye neden Büyük Britanya deniyor?
Büyük Britanya terimi ilk olarak 1603’te İngiltere, İrlanda ve İskoçya Kralı I. James tarafından kullanıldı. Britanya adı, Roma’daki 'Britannia' sözcüğünden türetildi, ancak ‘Büyük’ sözcüğünün nereden geldiğine dair çeşitli argümanlar yer alıyor. Coğrafi bir terim olarak kullanılan Büyük Britanya, tarih boyunca İngiltere ile anılan bir yer olduğu için zaman zaman böyle hatalar yapılıyor.
Peki Büyük Britanya ve Birleşik Krallık arasındaki fark nedir?
Birleşik Krallık ve Büyük Britanya terimleri, aralarındaki fark tam olarak bilinmediği için yanlış şekilerde kullanılabiliyor. İlk bakışta aynı gibi görünmelerine rağmen, bu iki terimin kendi aralarında farklılıkları vardır. Birleşik Krallık, İngiltere, Kuzey İrlanda, İskoçya ve Galler gibi ülkeleri ifade etmek için kullanılan siyasi bir terimdir. Birleşik Krallık, 1707 yılında Galler ve İskoçya’yı da içine alan İngiltere Krallığı’nın ilk siyasi birliği olarak ortaya çıkmıştır. 1922’de Kuzey İrlanda’nın da katıldığı Birleşik Krallık, 1973’ten 2020’ye kadar Avrupa Birliği’nn bir parçasıydı.
Büyük Britanya ise kısaca Britanya Adası için kullanılan coğrafi bir terimdir. Toplam alanı yaklaşık 228.919 kilometre kare olan ada, buzul çağı bitmeden önce Avrupa kıtasına ait bir yarımadaydı. Eriyen buzullar ile yükselen deniz seviyeleri, Büyük Britanya’yı Avrupa kıtasından ayıran İngiliz Kanalı’nın oluşumuna neden oldu.
Büyük Britanya ülkeleri hakkında birbirinden ilginç gerçekler:
- Galler sınırları içerisinde, “Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch” adında bir kasaba bulunmaktadır.
- İngillizler’in her gün 165 milyon bardak çay içtiği tahmin ediliyor.
- World Wide Web (WWW), İngiliz Berners-Lee tarafından icat edilmiştir
- Everest Dağı, adını Galli araştırmacı Sir George Everest’ten almıştır.
- İskoçya sınırları içerisinde 790 tane ada bulunmaktadır.
- Tarihte ilk hız cezası, 1896’da İngiltere’de verilmiştir.
- Eşittir işaretini (=), Galli matematikçi Robert Recorde icat etmiştir.
- İngiltere’nin tarih boyunca işgal etmediği sadece 22 ülke vardır.
Galler sınırları içerisinde, “Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch” adında bir kasaba bulunmaktadır.
Galler’in Anglesey adasında yer alan bu yerleşim yerinin adı, 58 karakter ve 18 heceden oluşmaktadır. Avrupa’daki en uzun ve dünyadaki ikinci en uzun tek kelimelik yer adıdır. Bu küçük kasaba, yılda yaklaşık 200.000 ziyaretçiyi ağırlamaktadır.
İngillizler’in her gün 165 milyon bardak çay içtiği tahmin ediliyor.
Çay, İngiltere’nin en popüler içeceklerinden biridir. Son yapılan araştırmalar, İngilizler’in günde yaklaşık 165 milyon bardak çay içtiğini ortaya koydu. Bu miktar, yaklaşık 20 olimpik yüzme havuzunu doldurmaya yeter. Buna rağmen İngiltere, Türkiye ve İrlanda’nın ardından en çok çay tüketen üçüncü ülke konumundadır.
World Wide Web (WWW), İngiliz Tim Berners-Lee tarafından icat edilmiştir
World Wide Web (WWW), 1989 yılında İngiliz bilim insanı Tim Berners-Lee tarafından icat edilmiştir. Berners-Lee, Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi olan CERN’de çalışırken, bilim insanların birbirleriyle daha kolay bilgi paylaşabilmesi amacıyla World Wide Web’i ortaya çıkarmıştır.
Everest Dağı, adını Galli araştırmacı Sir George Everest’ten almıştır.
Dünyanın en yüksek zirvesi olarak kabul edilen ünlü Everest Dağı, adını Galler doğumlu Sir George Everest’ten almıştır. İngiltere’nin Hindistan sömürge yönetiminde yer alan George Everest’in adı, daha sonra yerine geçen Andrew Waugh tarafından İngiltere Kraliyet Coğrafya Cemiyeti’ne sunulan teklif sonrası Everst Dağı'na verilmiştir.
İskoçya sınırları içerisinde 790 tane ada bulunmaktadır.
İskoçya’da bazıları oldukça büyük, bazıları ise oldukça küçük olan 790’dan fazla ada bulunmaktadır. Son yapılan sayımlarda, sadece 88 adada yerleşim olduğu açıklandı. Bu adaların yaklaşık %50’sinde yerleşik nüfus 100’ün altındadır.
Tarihte ilk hız cezası, 1896’da İngiltere’de verilmiştir.
Tarihte ilk hız cezası, 28 Ocak 1896’da, Walter Arnold’a, Paddock Wood kentinde atsız vagonu ile seyahat ederken verilmiştir. O zamanlar Birleşik Krallık’taki atsız vagonlar saatte 4 mil hızı geçemezdi ve Arnold, bu yasağı saatte 8 mil hızla giderek ihlal etmiştir.
Eşittir işaretini (=), Galli matematikçi Robert Recorde icat etmiştir.
Eşittir işareti, İngiltere Kralı VI. Edward’ın Kraliyet Mahkemesi Hekimi olan Robert Recorde tarafından icat edilmiştir. 1510 - 1558 yılları arasında yaşayan Recorde, zamanının en etkili matematikçilerinden biriydi. Eşittir işareti icat edilmeden önce, işaretin yerine çeşitli kelimeler kullanılıyordu.
İngiltere’nin tarih boyunca işgal etmediği sadece 22 ülke vardır.
Üzerinde güneş batmayan ülke olarak bilinen İngiltere, tarihi boyunca yalnızca 22 ülkeyi işgal etmemiştir. Bu, dünya ülkelerinin %90’ının işgal edildiği anlamına geliyor: İşgal ettiği ülkeler arasında Türkiye’de bulunuyor;
Dünya'nın %90'ını inşa eden İngiltere'nin işgal etmediği 22 ülke:
- Andorra
- Belarus
- Bolivya
- Burundi
- Orta Afrika Cumhuriyeti
- Çad
- Kongo Cumhuriyeti
- Guatemala
- Fildişi Sahili
- Kırgızistan
- Lihtenştayn
- Lüksemburg
- Mali
- Marşal Adaları
- Monako
- Moğolistan
- Paraguay
- Sao Tome ve Principe
- İsveç
- Tacikistan
- Özbekistan
- Vatikan