Moğol İmparatorluğu'nu kuran ve 21 yıl boyunca bu imparatorluğun herkese korku salan hükümdarı olarak yaşayan Cengiz Han, 1227'de 'gizemli' bir şekilde öldü. Gizemli diyoruz çünkü tüm bu üne ve büyük bir imparator olmasına rağmen, Cengiz Han'ın ölüm nedeni hiçbir zaman bilinemedi.
Efsanelerde yer alanlardan çok uzak ve 'doğal' bir ölüm;
Bu ölümün sır gibi saklanmasının istenmesi üzerine zaman içerisinde Cengiz Han'ın yakınları ve düşmanları, imparatorun ölümü üzerine farklı senaryolar yazmaya başlamış. Şimdiye kadar kulağımıza gelen hançerlenme, attan düşme, okla yaralanma gibi tüm senaryolar, yürütülen araştırmaların ortaya koyduğu sonuca göre sadece birer efsane.
Uluslararası Bulaşıcı Hastalıklar Derneği'nin yayımladığı yeni bir çalışmaya göre bu efsaneler, imparatorun vefatından çok sonra ortaya atılmış. Cengiz Han'ın gerçek ölüm sebebinin ise o dönemlerde oldukça yaygın olan hıyarcıklı veba olduğu düşünülüyor. Araştırmacılar bu sonucu, Ming hanedanlığı döneminde hazırlanan 'Yuan'ın Tarihi' isimli tarih çalışmasında yer alan bilgilere dayandırıyor.18 Ağustos ve 25 Ağustos 1227 arasında, Cengiz Han'ın Batı Şia'ya son seferi sırasında ateşlendiği ve kendini iyi hissetmediği, hastalığın başlangıcından 8 gün sonra da imparatorun öldüğü bilgilerinin yer aldığı çalışmada ifade edilen semptomlar, araştırmacılara göre o dönemde oldukça yaygın olan hıyarcıklı vebaya işaret ediyor.
Mezarının yeri bilinmediği için kesin sonuçlara varmak mümkün değil;
Cengiz Han'ın ölüm sebebine ilişkin pek çok çalışma yürütüldü ve yürütülüyor. Ancak imparatorun mezarının yeri de tıpkı ölüm sebebi gibi 'bir sır olarak' saklandığı ve hâlâ daha bilinmediği için, bilimsel araştırmalar kesin sonuçlar elde etme noktasında yeterli olamıyor.
Yine de bu araştırma ile birlikte elde edilen veriler ikna edici görünüyor. Çünkü araştırmayı yürüten bilim insanları, Cengiz Han'ın o dönemde şikayetçi olduğu rahatsızlığı bulmak için yalnızca onun semptomlarına değil, aynı zamanda Moğol birliklerinin ve düşmanlarının o sırada geçirdiği hastalıklara dair bilgilere de ulaşarak bir inceleme yapmış. Ortaya çıkan tüm sonuçlar ise hıyarcıklı vebanın en yakın ihtimal olduğunu gösteriyor.
