Yapay zekâ şirketi OpenAI tarafından geliştirilen sohbet botu ChatGPT, yapabildikleri ve yaratıcılığıyla tüm dünyada ilgi toplamıştı. Yapay zekâ, sıfırdan bir uygulama yazabiliyor, film, dizi ve her türlü içerik için özgün fikirler sunabiliyordu.
Fakat iş etik tartışmalara, dilin kötü kullanımına ve taraflı yorumlara geldiğinde kendisini durduruyor ve “Benim bunu söylemem uygun olmaz” gibi cümleler kuruyor. İşte bu cümlelerin kurulması, ortaya çıkan yeni bilgilere göre ucuza çalıştırılan Kenyalı çalışanlar sayesinde gerçekleşti.
ChatGPT'nin bilinmeyen arka planı:
TIME dergisi, yaptığı kapsamlı araştırmada OpenAI’ın yapay zekânın filtresini oluşturmak için izlediği sürece ışık tuttu. OpenAI, bugüne kadar Microsoft, Google ve Meta gibi şirketlere de hizmet sunan ‘Sama’ adlı bir şirketle iş birliği yapmıştı.
Dış bir şirketle bu konuda iş birliği yapmak her ne kadar normal olsa da, normal olmayan şey Sama’nın yöntemleriydi. Silikon Vadisi şirketlerine hizmet veren San Francisco merkezli şirket, özellikle Kenya ve Hindistan’dan çalışan alıyordu.
Üstelik bu çalışanlar, unvan ve performansa bağlı olarak saat başına 1,32 ila 2 dolar ücret alıyordu. OpenAI sözcüsü, şirketin Kenya’lı çalışan çalıştıran Sama ile iş birliği yaptığını doğrulasa da ücretler hakkında herhangi bir bilgi vermedi.
Üstelik çalışanların karşılaştıkları şeyler pek de normal değildi:
ChatGPT’nin örnek olmayacak yorumlarda bulunmasını sağlamak için, akla gelebilecek her türlü küfür, hayal edilebilecek her türlü suç ve bilimum şeye ait yazılı içeriğin de okunması ve filtrelenmesi gerekiyordu. Bu süreçte yer alan bir çalışan, deneyimini de paylaştı.
Anonim çalışan, özellikle bir adamın, bir köpekle ve küçük yaşta bir çocuğun önünde cinsel ilişkiye girmesini betimleyen bir yazıyla karşılaşmıştı. Sadece bir örnek olan bu yazı, çalışanda şu etkiyi bırakmaya yeterliydi:
“İşkenceydi. Hafta boyunca bunun gibi bir dizi açıklama okuyacaksınız. Cuma gününe geldiğinizde, o resmi düşünmekten rahatsız oluyorsunuz."
Ucuz çalışan, yüksek kazanç:
OpenAI ve Sama arasındaki şirket içi yazışmalar, OpenAI’ın Sama’ya 2021 sonlarına doğru toplam 200 bin dolar ödeme yaptığını gösterdi. Toplam 3 düzine çalışan, 3 ayrı gruba ayrıldı ve her bir grup bir konuya odaklandı.
Peki, çalışanlar ne kadar ücret aldı?
Üç çalışanın aktardığı bilgilere göre çalışanlar, günde 9 saat mesai yapıyor ve 150 ila 250 metin parçası okuyordu. Her bir parça 100 ila 1.000 kelime aralığında olabiliyordu. Basit bir hesaplamayla yola çıktığımızda, en düşük aylık ücret 237,6; en yüksek aylık ücret ise 360 dolar idi.
OpenAI ve Sama arasındaki anlaşma ise OpenAI’ın şirkete saat başına 12,50 dolar ödeyeceğini belirtiyordu.
Bir Sama temsilcisi ise TIME’a yaptığı açıklamada saatlik ücretin 1,46 dolar ila 3,74 dolar arasında değiştiğini belirtti. Ayrıca OpenAI’ın 12,50 dolarlık ücretinin maaşlar dışında altyapı harcamaları ve avanslar gibi ücretleri de kapsadığını belirtti.
Öte yandan Sama, OpenAI ile iş birliklerini Şubat 2022’de sonlandırdı. TIME’ın bir çalışandan elde ettiği bilgiye göre gerekçe, Sama’nın çalışanlarını tehlikeli içeriklere maruz bırakmama isteğiydi.