Her dönem yapay zeka kavramı oldukça yanlış anlaşıldı. Bunun sebebi ise beklentilerin oldukça yüksek olması. Şu an günümüzde insanlar "yapay zeka yazılımcılar dahil olmak üzere çoğu insanı işsiz bırakacak", "insanlığın sonu yakında yapay zeka yüzünden gelecek" şeklinde yorumlarda bulunuyor.
Haydi dönem dönem ortaya atılan yapay zeka uygulamalarını inceleyelim ve bu sorunun cevabına ulaşalım. Yazılım eğitimleri veren biri olarak düşüncelerim şu şekilde:
1950-1980 arasında sembolik yapay zeka vardı. Yapay zeka altın çağını bu dönemde yaşadı.
İlk yapay zeka uygulamalarından bir tanesi şüphesiz herkesin oynadığı satranç oyunudur. O dönemde bilgisayar üzerinden bilgisayara karşı satranç oynanması ve bilgisayarın size karşı hamlede bulunması yapay zeka olarak adlandırıldı.
Ancak, bu durum daha sonradan anlaşıldı ki bilgisayarın size karşı satranç oynaması yapay zeka değildir. Sebebi ise oldukça anlaşılır. Oyunu oluşturanlar, aslında her bir problemi ve hamleyi fonksiyonlarla kodlamıştı. Her bir oyun hamlesinin yazılım diliyle kodlanması yapay zeka değildir.
1980-2000 arası sembolik yapay zekanın anlaşılması yüzünden herkesin hevesi kırıldı. Bu dönem de çok fazla yapay zeka konularına yoğunlaşılmadı.
Bu dönem de insanların umudunu ve hevesini yitirmesi sebebiyle yapay zeka kış çağını yaşadı diyebiliriz. Çalışmalara ve geliştirmelere bu dönemde pek rastlanılmadı.
Ancak 1950-1980 döneminde popüler olması ve 80'lerden sonra sinema sektörünün gelişmesiyle birlikte bazı popüler filmler çekildi. Terminatör filmi de bunlardan birisidir.
Günümüzü incelediğimizde durum oldukça farklı. 2000'den sonrası geliştirilen projeler hem tedirgin etti hem de endişelendirdi.
Günümüze baktığımızda yapay zekanın alt alanları olan makine öğrenmesi ve derin öğrenme kavramları her geçen gün geliştirildi. Bu da otonom kelimesini ilgi odağı yaptı. Peki nedir bu "otonom" kelimesi?
Otonom sözcüğü, insanın düşünsel faaliyetlerini elektronik sistemlere uygulayabilmesi olarak tanımlanabilir. Günümümüzde yapılan bazı atılımlar;
- Neredeyse insan seviyesinde görüntü sınıflama,
- Neredeyse insan seviyesinde ses tanıma,
- Neredeyse insan seviyesinde videodaki sesleri metne yazma ve
- Neredeyse insan seviyesinde sorulan sorulara cevap verme de üst noktalar ulaşıldı.
Yapay zeka yazılımcılar dahil birçok meslek grubunu işsiz bırakabilir ancak yakın zamanda mümkün değil.
Her ne kadar yapay zeka neredeyse insan seviyesinde görevler yapabilse de şu anda yaptıkları halen insan seviyesinde değildir. Örneğin ChatGPT, yapay zekanın pekiştirmeli öğrenme konusundan yararlanıyor. Şu anki yaptığına bakacak olursak, aslında insan davranışından esinleniyor.
Bu sebeple, kullandığımız yapılara dikkat edelim. "Gibi" edatı benzer durumları ve "esinlenmek" fiili ise bir şeyden dolayı çağrışımda bulunmak olarak açıklanabilir. Benzemek ve esinlenmek şu an için yapay zekanın esas konusu. Yani, şu anda geliştirilen yapay zeka sistemleri insan beyninden daha zeki değildir.
Ünlü derin öğrenme kütüphanesi yaratıcısı olan François Chollet, "Özellikle insan seviyesine yakın zekadan konuşulmaya başlanması çok da ciddiye alınmamalıdır." diyor. Bilmenizi isterim ki bahsettiğimiz bu kişi, birçok yapay zeka modellerinin oluşmasına katkı sağlamış ve modelleri geliştirmiştir.
Yapay zeka modelleri insan beyni gibi çalışmıyor. Bu durumu tersleyen bilimsel kanıtlar da yok.
Yapay zekanın insan seviyesine yakın görevleri yapabilmesi, insan beyni gibi çalıştığı anlamına gelmemelidir. Yapılan incelemelerde bununla alakalı bir bilimsel kanıt yoktur.
İçiniz rahat olsun. Halen dünya üzerindeki en zeki varlık insandır. Eğer bir insan kendisini ne kadar geliştirirse, geliştirdiği konuda da o kadar deneyimli olur ve iş bulma potansiyeli oldukça yüksektir. Bilmenizi isterim ki yapay zeka modellerinin temellerini atanlar insandır.
OpenAI firmasının sunduğu yeni ve ileri seviye GPT-4 yapay zeka modeli belirli alanlara yönelik.
Hepimiz ChatGPT'yi kullandığımızda oldukça etkilendik ve tedirgin olduk. OpenAI'da anlamış olacak ki daha gelişmiş ve ücretli sürüm olan GPT-4'ü piyasaya çıkarttı.
Şüphesiz GPT-4 modeli önceki modellerden daha iyi. Ancak, GPT-4'ün oluşturulma hedefi de belirli bir alana yönelik. Özellikle odaklanılan alanlar ise şarkı besteleme, metin düzenleme, film senaryosu yazma, akademik makale oluşturma, kodlama ve kullanıcının yazı stilini öğrenme. Örneğin GPT-4 modeliyle yazıştınız. Belli bir yazışmadan sonra sizin yazı stilinizi öğrenecek ve sizin stilinizle size geri cevap verecek. Şaşırtıcı değil mi? Bizce de öyle.
Yapay zeka modellerini geliştirenler, halen yapay zekanın insandan daha iyi olacağını düşünmüyor. Ayrıca, yazılım öğrenmek de saçma değil.
Artık sorumuzun cevabına odaklanalım. Yazılım öğrenmek şu an ve sonraki 50 yıl için asla gereksiz ve saçma değildir. Bu da yapay zeka modellerini oluşturan mühendisler tarafından açıkça belirtiliyor.
Şunu da bilmekte fayda var. Yapay zeka modelleri, özellikle ChatGPT gibi uygulamalar hem çökebilir hem güvenlik zafiyeti verebilir hem de yüksek enerji tüketirler.
Bir yapay zeka sisteminin yazılım ve diğer alanları yok edebilmesi için, öncelikle insandan zeki olmasından daha çok şirketlere kar ettirmesi gerekir. Bugün insan ile kıyaslanan sistemler bir stadyum büyüklüğünde sunuculardan oluşuyor ve buna rağmen çok fazla hata yapıp, çok fazla enerji tüketiyorlar. GPT-3.5 sürümünü kullandığınız da bir kod projesinde ortalama 35-40 hata yapar iken, GPT-4 de bu hata sayısı 5-15 aralığında. Yakın zamanda da GPT-5 modelinin geleceği konuşuluyor.
Her yazılım geliştiricisi, eğer kendini yeni sistem ve teknolojilere adapte etmezse işsiz kalmaya mahkumdur.
Yazılım geliştiricisinin en büyük sıkıntısı sektörün sürekli kendini geliştiriyor olması. Bugün ChatGPT ve GPT-4 var. Yakın zamanda GPT-5 çıkacak ve yeni yapay zeka modelleri de sürekli artacak.
Eğer bir yazılımcı kendisini sürekli bir şekilde geliştirmez ise gelişen teknolojiye ayak uyduramaz ve işsiz kalma sıkıntısıyla karşı karşıya kalır. Bir yazılım eğitmeni olarak tavsiyem, kendinizi sürekli geliştirin.
