İnsanlık tarihi boyunca beşerî ya da doğal yollarla tarihin tozlu raflarına kaldırılmış pek çok şehir var fakat bu şehirler arasında kimi şehirler vardır ki sonsuza kadar var olabilecek türden.
Daha önce sizlere yıllara meydan okuyan Port Royal’den ve Port Royal’in hikâyesinden bahsetmiştik. Bugün ise neredeyse 1400 yıldır tuhaf bir şekilde hiç bozulmadan ayakta duran Aslan Şehir’den bahsedeceğiz. Hazırsanız, dalış ekipmanlarınızı giyinin; dalıyoruz!
İmparatorluk Dönemi’nde Aslan Şehir ve coğrafi konumu
- Harita üzerinde Qiandao
Aslan Şehir; Lion City, Çin’in Atlantis’i, Qiandao ya da Shi Cheng... Nasıl ifade edersek edelim; tüm kapılar Çin’in doğusundaki Zhejiang şehrinin Shi Cheng bölgesindeki sular altında yıllara meydan okuyan şehre çıkıyor.
Aslan Şehir’in, büyük oranda günümüzden 1400 yıl önce Han ve Tang Hanedanlıkları Dönemi’nde inşa edildiği tahmin ediliyor. Milattan sonra 621’de inşa edilen bu görkemli şehrin, sular altında kalmasına rağmen nasıl günümüze kadar bozulmadan gelebildiği en çok ilgi uyandıran noktalardan biri.
HES’lere kurban edilen bir yaşam yeri daha
- Qiandao Gölü
Aslan Şehir’in sular altında kalan bir yer olduğundan bahsetmiştik. Sizler belki de bir tsunami ya da sel felaketi sonucunda bu durumun gerçekleşmiş olabileceğini düşündünüz fakat olayın iç yüzü hiç de öyle değil.
1959 yılında bölgede inşa edilecek olan hidroelektrik santrali projesi kapsamında Aslan Şehir, kasıtlı olarak sular altında bırakıldı. Dönemin Çin Hükûmeti, tarihî bir bölgeyi sular altında bırakma kararını nasıl alabilmiş, bilemiyoruz fakat tüm kaynaklarda Aslan Şehir’in kasıtlı olarak proje dahilinde sular altında bırakıldığı geçiyor.
Aslan Şehir’in sular altında kalmasıyla beraber yaşananlar
Aslan Şehir, proje dahilinde sular altında bırakılırken; beraberinde 1300’den fazla köy yok oldu ve 290 binden fazla insan da yerleşim yerlerini terk etmek zorunda bırakıldı.
62 futbol sahası büyüklüğündeki (573 km) bir alan sular altında bırakılırken; hem doğa hem tarih hem de insanlar şüphesiz ki zarar gördü.
Aslan Şehir’i diğer batık şehirlerden ayıran detay
Çeşitli kaynaklardan pek çok kez batık şehir hikâyeleri okumuş olabilirsiniz, bu çok normal. Aslan Şehir’in hikâyesini farklı yapan detay ise; 1400 yıl önce inşa edilen şehrin sular altında kaldıktan sonra bile sapasağlam ayakta kalabilmiş olması.
Çin’in Atlantis’i olarak da anılma şerefine nail olan Aslan Şehir; şüphesiz ki bu övgüyü sonuna kadar hakediyor. Aslan Şehir’i gören ziyaretçiler; kendilerini bir anda imparatorluğun sarayındaymış gibi hissedebiliyor.
Aslan Şehir’in adı ve bölge için önemi
Aslan Şehir, adını Beş Aslan Dağları’na komşu olduğu için Beş Aslan Dağları’ndan alıyor. Tarihsel süreçte birçok kez bulunduğu bölgeye ekonomi ve siyaset alanlarında başkentlik yapan Aslan Şehir, uzunca bir süre bölgesinin parlayan yıldızıydı.
Şehir, sular altında kaldıkta sonra oluşan devasa göle Qiandao Gölü adı verildi. Yaşanan bu acı olaydan sonra hata fark edilip yanlıştan dönülmeye çalışılsa da tüm çabalar başarısız kaldı. Hatta öyle ki bu devasa gölde Aslan Şehir bulunamadı. Bulunamayan Aslan Şehir, zamanla beraber unutuldu.
Bir grup gencin kişisel başarısıyla Aslan Şehir geri döndü
2001 yılında bir grup dalış meraklısı gencin bireysel başarıları ile Aslan Şehir bulundu. İrili ufaklı pek çok adacıktan oluşan Qiandao Gölü’nde suyun 40 metre kadar altında bulunan Aslan Şehir, herkesi şaşkına çevirdi çünkü Aslan Şehir’de neredeyse en ufak bir kayıp bile yoktu.
1400 yıl önce inşa edilen evler, tapınaklar, yollar, sanat eserleri neredeyse sapasağlam duruyor ve metrelerce derinlikteki suyun altında yıllara ve suya meydan okurcasına adeta dalış ekibini bekliyordu.
Aslan Şehir, devlet tarafından turizme kazandırıldı
Aslan Şehir’in bulunmasıyla birlikte bölgede devlet tarafından gerekli çalışmalar yapıldı ve bölge 2014 yılında dalış meraklılarına hizmet etmek üzere turizm hizmeti vermeye başladı.
13 yıl boyunca yapılan onca çalışmaya rağmen bölgenin sağlıklı bir şekilde haritası çıkarılamadı. Bundan ötürü güvenlik sebebiyle Aslan Şehir’in sadece bazı bölümleri ziyarete açılabildi.
Aslan Şehir'i biraz daha yakından görmek isterseniz...
Dillere destan Aslan Şehir hakkında biraz daha detay görmek isterseniz eğer; dalıcılık ile ilgilenen Carolyn Wang'ın çektiği kareler merakınızı giderebilecek türden. İçerikte kullandığımız diğer görselleri de bizlere ulaştıran Wang'ın, Aslan Şehir'de yakaladığı diğer karelere aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Çin Mitolojisine ve kültürüne ait görkemli motiflerin bozulmadan günümüze kadar ulaştığı görülebiliyor:
Duvar aralarından bazı bitkilerin yetişmeye başladığı ve Aslan Şehir'de artık yeni bir canlı yaşamının oluştuğu gözlemleniyor:
1400 yıl önce inşa edilen yapıların bile tüm yaşananlara rağmen neredeyse sapasağlam duruyor olması görenleri büyülüyor:
Yapılardaki kabartma ve semboller de ilk günkü kadar net ve canlı:
Aslan Şehir'e yaptığımız yolculuğun sonuna gelirken...
Aslan Şehir, pek çok tarihi şehrin aksine 4 değil, 5 kapılı bir şehirdir. Bu detay bile tek başına insanlarda çok büyük bir merak uyandırıyor. Aslan Şehir'in, Çin’e turizm konusunda da çok ciddi meblağlar kazandırdığından bahsetmemize gerek yoktur diye düşünüyoruz. Peki ya sizler Aslan Şehir hakkında neler düşünüyorsunuz? Sizce Aslan Şehir’in bugün halen dimdik ayakta kalma sırrı ne olabilir? Yorumlarda düşüncelerinizi iletebilirsiniz.
Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5* / 6 / 7 / 8 / 9 / 10 / 11 /
*We appreciate the Mrs. Wang for her contributions to this subject. / Katkılarından dolayı Carolyn Wang'a teşekkürler...