Görünüşe göre Çin, halka açık yerlerde milyonlarca kamera, akıllı telefon izleme ve yüz tanıma gibi tekniklerin artan kullanımıyla, bazı güvenlik uzmanlarının dünyanın en gelişmiş gözetim teknolojisi ağlarından biri olarak tanımladığı bir sistem üzerine çalışıyor.
Reuters'ın haberine göre Çin'in en büyük eyaletlerinden birisi olan Henan eyaletinden güvenlik yetkilileri, gazetecileri ve uluslararası öğrencileri diğer "şüpheli insanlar" arasında gözlemlemek amacıyla yeni bir gözetim sistemi kurdu. Reuters, sistemin şu anda çalışıp çalışmadığını ise belirleyemedi.
Gazeteciler, yabancı uyruklu öğrenciler ve yasadışı ikamet eden yabancı uyruklu öğrenciler takip edilecek
Henan eyalet hükümetinin satın alma web sitesinde yayınlanan 29 Temmuz tarihli bir ihale belgesi; çeşitli ulusal ve bölgesel veri tabanı cihazlara bağlı 3.000 yüz tanıma kamerası kullanarak Henan'a gelen insanların kişisel dosyalarını derleyen bir sistem planlarına ilişkin bazı detaylar verdi. Ağın genişlemesini yakından takip eden ABD merkezli gözetim araştırma firması IPVM, ihalenin gazetecileri gözetim hedefleri olarak belirlemesi ve kamu güvenliği yetkililerinin gazetecileri hızlı bir şekilde bulmaları ve çalışmalarını engellemeleri için bir plan sağlaması bakımından benzersiz olduğunu söyledi.
IPVM'nin Operasyon Başkanı Donald Maye, "Çin Halk Cumhuriyeti, gazetecileri işlerini yaptıkları için gözaltına alma ve cezalandırma konusunda belgelenmiş bir geçmişe sahip olsa da, bu belge, Çin’in gazetecilere yönelik devlet baskısını düzene sokmak için özel güvenlik teknolojisi oluşturmasının bilinen ilk örneğini gösteriyor" ifadelerini kullandı.
Halkın erişiminin yasaklandığı yaklaşık 200 sayfalık ihale belgesinde, Çin’in gazetecileri veya uluslararası öğrencileri neden takip etmek istediğine dair herhangi bir bilgi yer almıyor. Buna ek olarak belgede izlenmesi istenen kategorilerden birisi de 'yasadışı ikamet eden komşu ülkelerden gelen kadınlar' olarak belirtiliyor. Belgede söylendiği üzere kullanılan kameralar yüzleri kısmen maske veya gözlükle kapalı olan kişiler için bile nispeten doğru bir dosya oluşturabiliyor ve hedeflenenler, yalnızca bir resim yükleyerek veya yüz nitelikleri aranarak veri tabanında aranabiliyor.
En az 2 bin memur ve polis tarafından işletilecek olan sistemle tespit edilen gazeteciler risk sırasına göre kırmızı, sarı ve yeşil olmak üzere üç kategoriye ayrılacak. Bunun yanında gazetecilerin genelindense özel olarak ‘yabancı gazetecilere’ odaklanılacak. İhalede ayrıca sistemin, cep telefonu konumlandırma ve seyahat rezervasyonları gibi yöntemlerle özellikle de ülkenin ulusal günü ve yıllık parlamento toplantısı gibi önemli tarihlerinde uluslararası öğrencilerin hareketlerinin izlenebileceği belirtiliyor.
Reuters, Çin'in diğer bölgelerindeki gözetim sistemlerinin belirli hedefleri olarak gazetecileri veya yabancıları tanımlayan herhangi bir belge bulamazken Henan eyaleti hükümeti ve polisi, konuya dair herhangi bir yorumda bulunmadı. Buna ek olarak Kamu Güvenliği Bakanlığı ve Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan da herhangi bir açıklama gelmedi. Buna karşın bazı basın özgürlüğü grupları, iktidardaki Çin Komünist Partisinin, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in 2012'de göreve başlamasından bu yana medya üzerindeki kontrolünü sıkılaştırdığını söylüyor. Her şey bir yana, kişisel hakları böylesine ihmal eden bir sistemin yanlış ellerde ne şekilde kullanabileceğini bilmek son derece endişe verici.
