Genetik mühendisliğinde yaşanan gelişmeler çerçevesinde ortaya çıkan ve canlıların genetik materyalinin son derece hızlı, kolay ve hata payını çok aza indirerek değiştirilmesine olanak sağlayan yöntem CRISPR-Cas9 olarak adlandırılıyor. Yıllar boyu bilim-kurgu filmlerine de konu olan genetik mühendisliği konusu son birkaç yıldır gerçek manada gerçekleşme potansiyelini artırdı. Birçok ülke bu alanda çalışmalarını yürütüyor. Hatırlarsanız Rusya'nın bu alanda çalışmalar yaparak asker yetiştirmeye başladığı geçtiğimiz yıllarda sıkça konuşulmuştu.
Dünya'nın en prestijli gazetelerinden birisi olan Wall Street Journal, Çin'de şimdiye kadar en az 86 kişinin genlerinde oynama yapıldığını yazdı. Gazete CRISPR kullanan en az 11 klinik araştırmasının da olduğunu belirtti. Bununla birlikte gazete Çin'in CRISPR araştırmalarının bildirilenden 1 yıl önce yani 2015'te başladığını yazdı.
Wall Street Journal, Çin'in hızlı bir şekilde genetik mühendisliği alanında gelişim göstermesini, ilk olarak araştırmalara önceden başlamasını gösterirken daha sonrasında güvenli olmamasına ve bilinçsiz bir şekilde ilerlemesine bağladı. Diğer yandan gazetede yer alan yazıda, CRISPR'nin hastaların çoğunda bir bağışıklık uyandırabileceği, bunun da potansiyel tedavileri etkisiz hale getirebileceği veya tehlikeli olabileceği belirtildi.
Çin'de yaşanan gelişmeler, soğuk savaş döneminden bu yana stratejik olarak karşı kutupda kalan ABD ile biyomedikal bir düello başlattı. Batılı bilim insanları, Çin'in araştırmalara sorumsuzluk içinde erken başladığına dair endişelerini dile getirdiler.
Peki Çin CRISPR araştırmalarıyla neyi çözmeyi hedefliyor?
Yine WSJ'de yer alan bilgilere göre Çin, 2015 CRISPR çalışmasında böbrek, akciğer, karaciğer ve boğaz kanserli 36 hasta üzerinde CRISPR tedavisine gitti. Bu hastalardan alınan kanserli hücreler CRISPR ile değiştirilerek tekrar hastaların vücutlarına entegre edildi. Diğer Çin araştırmaları CRISPR'yi HIV, esophaegeal kanseri ve lösemiyi tedavi etmek için kullanmaya çalıştı. Çin bu yıl da 16 hasta üzerinde araştırma tedavi sürecini başlatacak ve umarım başarılı bir sonuç da alacak.
ABD'de ise WSJ'nin yazdığına göre bu yıl Pennsylvania Üniversitesi'nde ilk insan CRISPR araştırması, sadece 18 kişi üzerinde yapılacak. Bu arada ABD ilk olarak CRISPR'nin güvenli olup olmadığını test edecek. Öte yandan soğuk savaş zamanlarından bu yana süren propaganda savaşı şimdilerde de her alanda devam ediyor. Birçok batı merkezli medya kuruluşu temelleri sağlam atılmamış haberler vasıtasıyla K. Kore, Çin ve Venezuela gibi ülkeler hakkında birçok haber yapıyor. Siz ne düşünüyorsunuz size Çin araştırmalarını yapmakta yanlış mı yapıyor?
