Çin, ‘Sosyal Kredi’ adını verdiği bir puanlama sistemiyle vatandaşlarını gözlemliyor. 2014 yılında ortaya atılan fikir 2020 yılında ülke çapında tamamen işlevsel olarak yürürlüğe girecek ancak şu an da insanların takip edildiği biliniyor. Son gelişmeler sonucundaysa sosyal kredisi düşük olan milyonlarca insanın toplu taşımalara erişimlerinin yasaklandığı açıklandı.
Geçtiğimiz yıl kredi notu düşük olduğu için insanların uçak ya da tren bileti almasını 23 milyon defa yasakladı. Yani uçak ya da tren bileti almak isteyen Çinlilerin bir kısmı 23 milyon defa reddedildi.
Elon Musk, Çin Başbakanı ile Neden Görüştü?
Kredi puanı düşük kişilerin seyahat yasağı geçtiğimiz yılın Mayıs ayında yürürlüğe girdi. Çin’in Ulusal Sosyal Kredi Bilgi Merkezi’nin yayınladığı rapora göre insanlar 5,5 milyon defa hızlı tren bileti alamazken uçak biletlerinde bu sayı 17,5 milyonu buldu. Talepleri reddedilen insanlar, belirtilmemiş suçları sebebiyle haklarından mahrum bırakıldı. Çin’in yüksek mahkemesine göre 2017 yılında bu yana 6,15 milyon Çin vatandaşı uçak bileti alma konusunda yasaklarla karşılaştı.
Sosyal kredi sisteminin bir parçası olarak Çin, suç işleyen kişileri toplu taşımayı kullanmalarına izin vermeyerek cezalandırıyor. Aynı zamanda toplu taşımalardaki rahatsızlık verici olayların önüne geçmek için tasarlanmış sosyal kredi sistemi şu anda birçok kişinin gündemine oturmuş durumda.
Çin’in bağımsız politikaları bireyleri inceleyebildiği gibi kötü davranışları da cezalandırabiliyor. Vergi kaçırırsanız, diğer insanlara rahatsızlık verirseniz, sahte reklamlar yayınlarsanız ya da trenlerde ek koltuklar alırsanız puanınız düşebiliyor. Mevcut olaylardan sonra şu anda Çin’de herhangi bir kontrol noktasından (örneğin bir şehirden başka bir şehre geçerken ya da Çin’e giriş çıkış yaparken) geçen herkese kimlik ve parmak izi soruluyor.
