Çin, 1,37 milyar nüfusa sahip olmasına karşın dünyanın en az soyadı çeşitliliğine sahip ülkelerden birisi. Hükümetten alınan verilere göre Çin’de en yaygın kullanılan 5 soyadı, 433 milyondan fazla insan tarafından kullanılıyor.
Çin’de soyadı çeşitliliğinin bu kadar az olmasının ardında birçok neden yatıyor. Bu nedenlerin başında ülkede ırksal farklılığın çok az olması ve Çince kelimelere isteğe göre ek getirilememesi bulunuyor. Ancak tüm bunlara ek olarak, kulağa değişik gelse de dijital çağda yaşamak, Çinlilerin soyadlarına büyük derecede etki ediyor.
20 binden fazla soyadının soyu gittikçe tükenmeye başladı
Çin’de soyadı azlığı her zaman böyle değildi. Pekin Üniversitesi’nde görevli Doçent Doktor Chen Jiawei’ye göre Çin, uzun tarihi boyunca 20 binden fazla soyadına sahipti. Siyasi kargaşalar ve zorunlu göçler, bu sayının azalmasına sebebiyet verirken, kadınların evlendikten sonra baba soyadlarını bırakması da bu hususta son derece etkili oldu.
Çin, Amerika ile karşılaştırıldığı zaman soyadı konusunda epey yetersiz kalıyor. Örnek verecek olursak ABD, 2010 yılında gerçekleştirilen nüfus sayımından sonra ülkede 6,3 milyon farklı soyadı olduğunu belirtmişti. Ancak bu çeşitliliğin altında yatan en büyük sebep, İngilizcede kelimelere rahatlıkla ek getirilebilmesi olarak görülüyor. Çincede ise böyle bir şey mümkün olmadığı için, soyadları ilk çıktığı halde neyse öyle bırakılıyor. Ayrıca Amerika, dünyanın dört bir yanından milyonlarca farklı etniğe sahip vatandaşa sahipken, Çin’de bu durum aynı değil.
Dijital çağa adım atmak, Çin’de bulunan milyonlarca insanın soyadını değiştirmeye zorladı
Teknoloji ise Çin’de soyadlara etki eden en yeni ve en etkileyici faktör olarak görülüyor. Uzun yıllar boyunca resmi belgeler el ile yazılabildiği için, Çincede nadir kullanılan kelimelere, soyadlarda yer verilmesi problem teşkil etmiyordu. Ancak sorun, Çin’in birçok konuda dijital çağa geçmesiyle başladı.
2017 yılında dijital veri tabanlarına 32 bin karakterden fazla Çince karakter kodlanırken, on binlerce karakter göz ardı edildi. Doktor randevusu almaktan tren bileti almaya kadar her türlü işlemi internet üzerinden gerçekleştiren Çin halkı için bu veritabanında bazı karakterlere yer verilmemesi, büyük problemler ortaya çıkarmaya başladı.
Zhong Weihua adında bir adam, soyadında bulunan nadir karakterler yüzünden banka hesapları açamadı, çevrimiçi ödeme sistemine katılamadı ve telefonunu veri tabanına kaydettiremedi. Bu yüzden de soyadını daha yaygın bir isimle değiştirmek zorunda kaldı. Yine benzer bir problemle karşı karşıya kalan Ma Cheng adında bir kadın, ismindeki karakterler veri tabanında yer almadığı için dijital kimlik kartı çıkaramadı.
Dijital dünyada karşılaşılan bu tarz problemler, milyonlarca insanın soyadını, veritabanında bulunan karakterlere göre değiştirmeye zorladı. Bu yüzden de Wang, Li, Zhang, Liu veya Chen gibi soyadları, ülkede en sık kullanılan 5 soyad haline geldi.
