Denge bilekliklerinin patlama yaptığı bir dönem vardı, hatırlıyor musunuz? Hepimiz merakla bir koşu gider o bilekliklerden alır, sonra “kanka bak şimdi bilekliği takmadan tek ayak üstünde duracağım bir de bileklikle, beni düşürmeyeceksin” diyerek bilekliğin bize doğaüstü bir güç verdiğine inanırdık.
Sadece ülkemizde değil, dünyanın dört bir yanında milyonlarca insanın kullandığı, hatta lisanslı olduğundan emin olduktan sonra satın aldığı bu denge bileklikler, görünüşe göre plasebo etkisi yaratmaktan başka hiçbir işe yaramıyormuş. Bilimsel verilere dayanarak denge bilekliklerinin kolumuza bağlayacağımız herhangi bir ipten nasıl farkı yokmuş, birlikte öğrenelim.
Sahi, bu bileklikler nasıl bu kadar popüler olabildi?
Holografik teknoloji kullanılarak üretildiği iddia edilen denge bileklikleri (Power Balance), ilk olarak 2008 yılında ortaya çıksa da asıl satış patlamaları, 2010 yılında ünlü profesyonel sörfçü Bruce Irons’ın bu bilekliği takmasıyla başladı.
Bu tür bileklikleri satan markalar, internet sitelerinde verdiği bilekliklerde insan vücudunda bir enerji alanı olduğunu ve bu enerji alanının hologram sayesinde etkilenip daha güçlü ve dengeli olabileceğini belirtiyordu.
Elbette bilim dünyasında denge bilekliklerinin edinebileceği bir yer yoktu. Sonuçta bileğe ayağa ya da vücudun herhangi başka bir yerine takılan bir takıyla birlikte daha güçlü olmak ya da daha enerjik hissetmek mümkün değildi ve bilim dünyası, buna inanmak için bilimsel verilere ihtiyaç duydu. Bu sebeple denge bileklikleri üzerinde çeşitli araştırmalar başlatıldı ve sonuçlar, kimseyi tatmin edecek türden olmasa da insanlar uzun bir süre daha bu bileklikleri takmaya devam etti.
42 profesyonel sporcu üzerinde yapılan araştırmanın sonuçları:
Bilim insanları, denge bilekliklerinin etkisini dörde ayırarak (esneklik, denge, güç, zıplama) bilekliklerin bu değerler üzerinde herhangi bir değişiklik yapıp yapmadığını geniş çaplı bir şekilde araştırmaya başladı.
Amerika Egzersiz Konseyi tarafından yürütülen araştırmaya, ABD’de profesyonel olarak bu işi yapan 42 sporcu katılım sağladı. Sporcular, ilk olarak Power Balance markasına ait orijinal bilekliklerle birlikte ısınmadan yukarıda sayılan 4 farklı faaliyette performans gösterdi.
Aynı sporcular, daha sonra sahte olduklarından habersiz bilekliklerle aynı performansları sergilediler ve ortaya gerçekten şaşırtıcı sonuçlar çıktı;
Tablodan da göreceğiniz üzere Power Balance markasına ait tescilli bileklik ile sahte bilekliğin insan vücudunda yarattığı etki arasında hiçbir fark yok. Hatta sahte bilekliği takan sporcuların plasebo etkisinden dolayı orijinal bilekliklere göre daha iyi performans gösterdiği bile söylenebilir.
Texas Üniversitesi’nden bilim insanlarının yaptığı bir diğer çalışmada ise sonuç yine farklı olmadı. Toplamda 10 erkek 14 kadının katıldığı bu çalışmada, katılımcıların Power Balance bileklikli, plasebo bileklikli ve bileksiz gösterdiği performanslar, MicroFit sistemi ile kayıt altına alındı.
Esneklik, güç ve denge üzerine üç farklı faaliyet gösteren katılımcılar, orijinal Power Balance bileklikleri taktıkları zaman diğer koşullarda gösterdiği performans ile aynı performansı sergilediler.
Peki nasıl oluyor da kendimizi bu bilekliği taktığımızda daha enerjik ya da güçlü hissediyoruz?
Aslında bu sorunun tek bir cevabı var; plasebo. Bilekliği taktığımız zaman doğal olarak ondan bir beklentimiz oluyor ve işe yaradığına emin olduğumuz için kendimi daha enerjik, güçlü ya da dengeli hissedebiliyoruz. Bileklik sayesinde daha güçlü olmamızın mümkün olmadığını, yukarıda yer verdiğimiz bilimsel kaynaklar gibi onlarca araştırma zaten kanıtlamış durumda. Yani daha enerjik ya da daha dengeli hissetmenizin sebebi bilekliğin değil, zihnin gücünden kaynaklanıyor.
Sonuç: Umarım bu bilekliklere zamanında büyük paralar ödememişsinizdir
Gördüğünüz üzere Power Balance bilekliklerinin insan vücudu üzerinde herhangi bir olumlu etkisi bulunmuyor. İşin en kötü tarafı da satın alınmak istendiği zaman her zaman orijinali aranan, şimdilerde 20-30 TL’ye bulunabilen bu bileklikler, zamanında (2010-2011 yılları arasında) 70, 80 TL gibi fahiş fiyatlarla satılıyordu.
Kaynaklar: Amerika Egzersiz Konseyi, ABD Texas Üniversitesi
