Geçtiğimiz günlerde teçhizat takılı halde bulunan bir beluga balinasının Rus ordusu için casusluk eğitimi aldığı iddia edilmişti. Bu düşünüldüğü kadar ihtimal dışı görünmüyor. ABD Donanması, 1960’lardan beri mayınları tespit etmek ve kayıp yüzücüleri kurtarmaya yardımcı olması için yunusları eğitiyor. Rusya'nın da aynı çalışmaları yürüttüğü biliniyor.
ABD İleri Savunma Projeleri Araştırma Ajansı'nın (Darpa) en son projesi, büyük balıklardan mütevazı tek hücreli organizmalara kadar çeşitli su canlılarını kullanarak su altı uyarı sistemlerine yönelik askeri istihbarat geliştirmeyi amaçlıyor.
Persistent Aquatic Living Sensors (Pals) projesinin program yöneticisi Dr Lori Adornato, projenin amacıyla ilgili olarak “Bu canlıların bize okyanustaki her türlü su altı aracının varlığı ve hareketleri hakkında neler söyleyebileceğini anlamaya çalışıyoruz” açıklamasında bulundu.
Canlılar, araçların varlığına çeşitli yollarla tepki veriyor. Bu tepkiler arasında en bilinenlerden biriyse biyolüminesans olgusu. Buna göre bazı deniz organizmaları, rahatsız edildiklerinde ışıkla parlıyor. Bu, Darpa'nın araştırma bölümlerinden birinin odak noktası. Ancak Darpa takımı, denizaltıların ve su altı drone'larının hareketleriyle ilgili çok daha ayrıntılı bir resim elde etmeyi umuyor.
İleri düzey programlar başkan yardımcısı Vern Boyle, “Organizmaların doğal ve insan kaynaklı rahatsızlıklara veya belki de belirli insan yapımı nesnelere verdikleri yanıtı ayırt etmenin mümkün olup olmadığını anlamak istiyoruz. İşaretleri analiz etmek ve ayırt edici özellikleri tanımlamak için makine öğrenmesi dahil olmak üzere gelişmiş işleme tekniklerini kullanacağız” ifadelerini kullandı.
Konuyla ilgili bir örnek vermemiz gerekirse Karadeniz levreğinin bir gürültü duyduğunda denizin dibine doğru hareket ettiği biliniyor. Levreğin bir su altı aracıyla karşılaştığında aynı tepkiyi verip vermeyeceği merak ediliyor.
Maryland Üniversitesi Çevre Bilimi Merkezi Araştırma Görevlisi Profesör Dr Helen Bailey, bu sorunun cevabına ulaşabileceklerini düşündüğünü belirtiyor ve ardından ekliyor: "Minyatür derinlik sensörü cihazlarını balığa yerleştirebiliriz, böylece hareketi algılayabiliriz. Bunun gerçek zamanlı bir sistem olması için zaten gereken teknoloji mevcut."
Araştırmacılara göre büyük bir levrek ordusundan uygun maliyetli bir uyarı sistemi oluşturmamak için hiçbir sebep bulunmuyor.