Artık bir klişeye dönüşmüş olsa da tekrar tekrar hatırlatmakta fayda var; Türkiye bir deprem ülkesidir. Maalesef bu gerçeği bir kez daha korkutucu bir şekilde hatırladık. Ülkemizde AFAD ve Kandilli Rasathanesi gibi kurumlar anlık deprem tespiti yapıyor ve bunu internet siteleri ile sosyal medya platformları üzerinden paylaşıyorlar. Ancak bu platformlar, anlık deprem tespiti için bir bildirim göndermiyor ve kullanıcıları hızla haberdar edemiyor.
Temelden başlayalım; Anlık deprem takibi yapan uygulamalar tam olarak nasıl çalışıyor?
Yeraltına veya sabit zeminlere yerleştirilen sismometreler, yer hareketlerini hassas biçimde algılar. Sismometreler titreşim, ivme, hız gibi yerin hareketlerini algılayan çok hassas cihazlardır.
Sensörler yer hareketini anlık olarak ölçer ve verileri merkeze gönderir. Kaydedilen sarsıntı belirli bir şiddetin üzerindeyse ve aynı anda birden çok istasyon bunu bildiriyorsa, bu bir "potansiyel deprem" olarak işaretlenir. Koordinat, derinlik, büyüklük gibi bilgiler hesaplanır ve API’lerle uygulamalara servis edilir. Uygulamalar da elde ettiği bu veriyi alıp kullanıcılara gösterir.Google Android Deprem Uyarı Sistemi ise ivme ölçerleri kullanıyor.
Android telefonlar, içlerinde yer alan ivmeölçerlerle (accelerometer) sarsıntıları algılıyor. Binlerce telefondan gelen sinyaller anlık olarak Google’a gönderiliyor ve saniyeler içerisinde analiz ediliyor. Eğer aynı anda birçok cihaz sarsıntı bildirirse sistem bunun bir deprem olduğunu algılayıp kullanıcılara bildirim gönderiyor.
Google’ın Android Deprem Uyarı Sistemi şu anda Türkiye, ABD, Japonya, Endonezya, Yunanistan, Yeni Zelanda, Filipinler, Kazakistan ve Meksika’da aktif şekilde çalışıyor. Türkiye’de 2023’ten bu yana kullanımda.
Anlık deprem tespiti yapan mobil uygulamalar:
- EMSC- LastQuake
- Deprem Ağı
- Deprem Uyarılarım
- Güvendeyim
- Titreşim Ölçer
- eAfad
- Deprem Bilgi Sistemi 3.0
- Deprem Bilgi Sistemi
- Son Depremler
Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi resmi uygulaması: LastQuake
Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi tarafından hazırlanan ve ülkemiz başta olmak üzere dünya üzerindeki tüm depremlerin listelendiği LastQuake uygulamasında deprem büyüklüklerini görmenin dışında belirlediğiniz yakınlıkta ve büyüklükte gerçekleşen tüm depremleri de görebiliyorsunuz. Buna ek olarak deprem bölgesinde ve yakın çevrede bulunan kişiler depremlerle ilgili geri bildirimler de bırakabiliyor.
En detaylı deprem bilgileri: Deprem Ağı
- Geliştirici: Francesco Finazzi
- Puan: 4,5
- Boyut: 10 MB
Uygulama mağazaları üzerinden 5 milyondan fazla kez indirilen Deprem Ağı mobil uygulaması ile dünyanın farklı noktalarında gerçekleşen depremlerden anlık olarak haberdar olabilirsiniz. Ulusal ve uluslararası ajanslar tarafından paylaşılan sismik verileri anlık olarak değerlendiren uygulama, deprem durumunda konum bilgilerinizin SMS ve e-posta olarak gönderileceği bir kişi listesi oluşturmanıza da imkan sağlıyor.
Basit arayüz ve özelleştirilebilir bildirimler: Deprem Uyarılarım
- Geliştirici: jRustonApps B.V.
- Puan: 4,5
- Boyut: 9,2 MB
Uygulama mağazaları üzerinden 1 milyondan fazla kez indirilen Deprem Uyarılarım mobil uygulaması, dünyanın farklı noktalarında yaşanan depremler hakkında dilediğiniz gibi özelleştirebileceğiniz bildirimler almanızı sağlıyor. Basit arayüzü sayesinde deprem ile ilgili tüm bilgilere kolayca ulaşabileceksiniz. Arşiv özelliği üzerinden 1970’li yıllara kadar olmuş tüm depremleri detaylarıyla görmeniz de mümkün.
Sevdiklerinizi SMS ile bilgilendirin: Güvendeyim
- Geliştirici: Genel Bilgi Teknolojileri San. ve Tic. Ltd. Şti.
- Puan: 4,7
- Boyut: 14 MB
Uygulama mağazaları üzerinden 1 milyondan fazla kez indirilen Güvendeyim mobil uygulaması, AKUT Arama Kurtarma Derneği ve Genel Bilgi Teknolojileri Ltd. Şti. tarafından geliştirilmiştir. Uygulama anlık deprem tespiti yapmıyor ancak olası bir doğal afet durumunda uygulamaya eklediğiniz bir telefon numarasına SMS ile güvende olduğunuzu belirtmenizi sağlıyor. Bu SMS’in gönderilmesi için tek yapmanız gereken, daha önce bu numarayı kaydetmiş olmanız ve uygulamadaki butona basmanızdır.
Gerçek zamanlı anlık deprem tespiti: Titreşim Ölçer
- Geliştirici: EXA Tools
- Puan: 4,3
- Boyut: 4,3 MB
Anlık deprem tespiti mobil uygulamaları arasında gerçek anlamda anlık takip yapan tek uygulama Titreşim Ölçer mobil uygulaması gibi görünüyor çünkü bu uygulama herhangi bir merkezden sismik rapor almıyor, sismik hareketleri kendisi ölçüyor. Elbette sonuçların ne kadar doğru olduğu tartışılabilir ancak uygulama, farklı kullanıcılardan elde ettiği verileri birleştirerek raporlayan özel bir sisteme de sahip. Bu açıdan faydalı olabilir.
Anlık deprem tespiti konusunda en güvenilir olanı: eAfad
- Geliştirici: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
- Puan: 4,0
- Boyut: 44 MB
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı kısaca AFAD tarafından geliştirilmiş olan eAfad mobil uygulaması, anlık deprem tespiti yapan uygulamalar arasında en güvenilir olanlardan bir tanesi çünkü uygulamanın sunduğu verileri bizzat AFAD tarafından paylaşılan resmi verilerdir. Türkiye odakları deprem bilgileri paylaşan mobil uygulamanın daha da geliştirileceği ve ilerleyen günlerde diğer doğal afetler hakkında da bilgiler paylaşacağı açıklanmıştır.
Bilimsel çalışmaların içinde yer alın: Deprem Bilgi Sistemi 3.0
- Geliştirici: Kandilli Rasathanesi
- Puan: 3,0
- Boyut: 1 MB
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilmiş olan Deprem Bilgi Sistemi 3.0 mobil uygulaması, yaşanan depremler hakkında detaylı bilgilere ulaşmanızı sağlamakla kalmıyor aynı zamanda yaşanan deprem sonrası hissettiğiniz şiddeti paylaşarak yapılan bilimsel çalışmalara katkı sağlamanıza da imkan sunuyor. Uygulamanın daha da geliştirilmesi ve çok daha kullanışlı bir hale gelmesi gerekiyor çünkü şu an bir takım sorunları olduğunu kullanıcı yorumlarında görebilirsiniz.
Hissedilebilir tüm depremler hakkında anlık bildirim: Deprem Bilgi Sistemi
- Geliştirici: Sabah Dijital Çözümler
- Puan: 4,7
- Boyut: 8,4 MB
Türkiye merkezli deprem bilgilerini anlık olarak paylaşan Deprem Bilgi Sistemi mobil uygulaması, sunduğu verileri Kandilli Rasathanesi’nden ve Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’ndan alıyor. 10 saniye aralıklarla yenilenen uygulama, hissedilmesi en yüksek ihtimal olan 4 ve üzeri şiddetteki depremlerde anlık bildirim gönderiyor. Tamamen ücretsiz olan uygulama üzerinden olan bir depremle alakalı tüm bilgilere detaylı olarak ulaşabiliyorsunuz.
Renklendirilmiş özel grafikler: Son Depremler
- Geliştirici: IAProject
- Puan: 4,8
- Boyut: 4,1 MB
Son Depremler mobil uygulaması, kullanıcılar arasında pek popüler olmasa da renkli ve grafiklerle güçlendirilmiş arayüzü ile anlık deprem tespiti yapan mobil uygulamalar arasında öne çıkıyor. Dilediğiniz gibi özelleştirebildiğiniz bildirim ayarları sayesinde şehir ve deprem şiddetine göre anlık bildirimler alabilirsiniz. Son 17 yıl içinde yaşanan depremlerle ilgili de detaylı bilgilere ulaşabileceğiniz uygulama, yaşanan depremleri harita üzerinde koordinatlarıyla birlikte gösteriyor.
Asla kullanmamayı umsak da her cihazda bulunması gereken anlık deprem tespiti yapan mobil uygulamaları listeledik ve öne çıkan özelliklerinden bahsettik. Maalesef Türkiye bir deprem ülkesi. Bu nedenle korkmamalı, soğukkanlı olmalı ve her an yaşanabilecek her şeye hazır olmalıyız.
