HDMI ve Display Port, ekrana görüntü ve ses aktarmak için kullanılan iki farklı cihaza ad veriliyor. Aralarındaki küçük de olsa teknik ve görsel farklılıklar olmasına rağmen, aslında iki cihazın da aynı görevi yerine getirmek için tasarlandığını söyleyebiliriz.
Xbox ve PlayStation gibi oyun konsollarında standart olarak HDMI görürken, bilgisayar ve LCD televizyonlarda HDMI’ın yanında Display Port bağlantısının da olduğunu görüyoruz. Peki tıpkı Blu-ray ve HD DVD rekabetine benzer durumlar sergileyen DisplayPort ve HDMI’ın asıl farklılıkları neler? Sorumuzun cevabı yazımıda, keyifli okumalar dileriz.
HDMI ve Display Port nasıl ortaya çıktı?
Açılımı High Definition Multimedia Interface olan HDMI, 2003 yılında televizyonlar, projektörler ve bilgisayar ekranları gibi tamamen görüntü odaklı sistemlerde standart bağlantı özelliği olarak Sony, Philips, Panasonic, Toshiba, Silicon Image ve Hitachi olmak üzere 6 dev isim tarafından piyasaya sürüldü.
2006 yılında ise birkaç dev bilgisayar ve AMD gibi yonga üreticisi, eski VGA ve DVI bağlantılarının yerine geçebilecek Display Port üzerinde çalışmaya başladı. Display Port televizyonlar ve projektörlerde kullanılmaktan ziyade daha çok bilgisayarlarda ve profesyonel IT ekipmanlarında kullanılmak üzere tasarlandı.
Displayport ve HDMI arasındaki farklar:
- Fiziksel farklılıklar
- Çözünürlük ve bant genişliği
- Ses özellikleri
- Kablo özellikleri ve uzunlukları
Fiziksel farklılıklar
19 pime sahip olan HDMI bağlantılar aslında piyasada 5 farklı şekilde bulunabiliyor. Ancak bizim sıklıkla gördüğümüz sadece 3 farklı HDMI tipi var. Bunlardan en çok bilinen A tip HDMI, çoğunlukla televizyonlar, projektörler ve dizüstü bilgisayarlarda görülüyor. C tip HDMI bağlantılara tabletlerde ve bazı dizüstü bilgisayarlarda rastlanılırken, D tip mikro HDMI’lar tabletler ve telefonlarda görülüyor.
Display Port bağlantılar ise 20 pime sahiptir ve sadece iki boyutu mevcuttur. Bunlardan ilki standart olarak bildiğimiz Display Port cihazlar, diğeri ise Apple tarafından üretilen Mini Display Port adlı daha küçük alternatiflerdir.
Çözünürlük ve bant genişliği
Display Port ve HDMI, çıkan her yeni sürümüyle beraber daha yüksek çözünürlük ve daha geniş bant genişliği sunuyor. Günümüzde en yaygın olarak kullanılan Display Port 1.2, 60 Hz yenileme hızına sahip ve 3840 x 2160 piksele kadar UHD ya da 4K adı verilen video çözünürlüğünü de destekler durumdadır. Display Port 1.2 bağlantısının maksimum bant genişliği ise 17,528 Gbps’dir.
Gittikçe daha popülerleşen ve daha sık kullanılmaya başlayan Display Port 1.4, 5120 x 2800 piksele kadar video çözünürlüğünü destekleme ve 60 Hz’ye kadar yenileme özelliğine sahip. Display Port 1.4’ün bant genişliği ise tam 25.92 Gbps.
Full HD görüntü kalitesi için kullanılan HDMI 1.4, Display Port 1.2 ile aynı olan 3840 x 2160 video çözünürlüğünü destekliyor ancak yenileme hızı sadece 30 Hz. HDMI 1.4’ün maksimum bant genişliği ise 10,2 Gbps. 4K çözünürlükteki görüntü kalitesi için genellikle HDMI 2.0 sürümü tercih ediliyor. HDMI 2.0 60 Hz yenileme hızına ve 14.4 Gpbs bant genişliğine sahip.
Son olarak piyasada 77,4 Gbps bant genişliğine ve 10,240 x 4320 çözünürlüğe sahip Display Port 2.0 ve 120 Hz’de 4K ve 60 Hz’de 8K’yı destekleyen HDMI 2.0 bağlantılar da bulunuyor ancak her ikisinin de kullanımının yaygın olduğu pek söylenemez. Kısaca özetlemek gerekirse, sadece görüntü kalitesini baz alarak ikisi arasında seçim yaparken uygulanacak en akıllı hamle her iki bağlantının da sürümlerine bakmak olacaktır.
Ses özellikleri
HDMI ve Display Port, 24 bit ve 192 kHz’de 8 dijital ses kanalını destekleme özelliğine sahiptir. Aralarındaki en belirgin fark, HDMI’ın ses dönüş kanalı olan ARC özelliğine sahip olması.
ARC yani Audio Return Channel, AV alıcılı televizyon gibi kaynaklarda sesin sadece televizyona gönderilmesinden ziyade sinema sistemi gibi harici hoparlörlere de yönlendirilmesine olanak sağlıyor.
Kablo özellikleri ve uzunlukları
Piyasada şu anda çeşitli standartlara sahip HDMI kabloları bulunuyor ancak bugün en yaygın kullanılan kabloların arasında HDMI sertifikası adı altında “Yüksek Hızlı” kablolar bulunuyor. Piyasada bulunan bütün kabloların aynı kalitede olmadığını söylemekte fayda var. Ucuz ve kalitesiz bir HDMI kablosu, görüntüde aksaklık yaratmak gibi birçok soruna sebebiyet verebilir.
HDMI kabloların uzunluğu, bağlantının performans derecesini belirler. Genellikle kısa olarak üretilen HDMI kabloları televizyon ve projeksiyon gibi kullanımlarda 2 metreden daha az bir uzunluğa sahiptir. Daha fazla uzunluğa sahip kablolar kullanmak için genellikle sinyal güçlendirici kullanılması tavsiye edilir.
Display Port kabloları ise dişi ve erkek olmak üzere ikiye ayrılır. Dişi bakır kablolar 2 metrede 4K görüntü çözünürlüğü iletebilirler. Görüntü çözünürlüğü 15 metre uzunluğa kadar olan kablolarda 1080p, yani 1920 x 1080’e düşüyor. Erkek bakır kablolar ise 20 metre uzunluğa kadar 2560x1600 görüntü çözünürlüğünü destekleyebiliyor.
HDMI kablolarının aksine Display Port kabloları Ethernet ve ses dönüş sinyali taşıma özelliğine sahip değildirler. HDMI bağlantılarında tek kabloyla görüntü, ses ve Ethernet sinyalleri gönderilirken, Display Port bağlantılarında Ethernet sinyali için ek bağlantı kablosuna ihtiyaç duyulur.
Display Port bağlantısının en önemli özelliklerinden birisi, kullanıcıya aynı anda birden fazla monitor desteği sunmasıdır. Display Port bağlantıları 1920 x 1200 çözünürlükte 4 farklı monitöre, 2560 x 1440 çözünürlükte ise iki farklı monitöre görüntü aktarabilir. Bu özellik birden fazla monitör kullanmak zorunda kalan oyun yayıncıları veya borsacılar için önemli bir avantaj haline geliyor.
HDMI mı yoksa Display Port mu, hangisi daha iyi?
HDMI ve Display Port, birbirine %90 oranında benzerlik gösterse de, aralarında yukarıda saymış olduğumuz gibi bir takım farklılıklar mevcut. Display Port ve HDMI arasında seçim yapmadan önce ilk olarak bu bağlantılara hangi platformlarda kullanacağınıza karar vermeniz gerekiyor.
Eğer akıllı televizyonunuz veya projektörünüz için bir bağlantı aracı arıyorsanız, ARC desteğinden dolayı HDMI bağlantısını seçmek çok daha mantıklı olacaktır. Tek bir kabloyla birden fazla monitöre bağlanma imkanım olsun derseniz de ilk tercihiniz DisplayPort bağlantısından yana olmalıdır.
Display Port ve HDMI arasında görüntü kalitesi olarak hiçbir fark yoktur. Her iki bağlantının sürümü ne kadar yeni olursa, cihazdan alacağınız çözünürlük ve bant genişliği de o kadar yüksek olacaktır. Yani Display Port ve HDMI arasında seçim yapacağınız süreyi sürümlerini ve kablo kalitelerini kontrol etmekle harcamanız çok daha yararlı olacaktır.
Her iki sürümü de kontrol ederken, bağlantıları görüntü alacağınız platformun desteklediği çözünürlüğe ve yenileme hızına göre seçmek her zaman daha mantıklı olacaktır. Örneğin 4K çözünürlüğe sahip olmayan bir monitör için Display Port’un son sürümünü almak hem gereksiz hem de fazla pahalı olacaktır.
