Ülkemizde ve dünya çapında insanların büyük çoğunluğunun kullanmaya devam ettiği doğal gaz ocakları, son aylarda peşi sıra yapılan araştırmalarla gündeme geldi. Bu araştırmalar, doğal gazlı ocakların insan sağlığını ciddi şekilde tehlikeye attığına, özellikle küçük yaşlarda köklü rahatsızlıklara yol açtığına işaret etti.
Araştırmaların merkezi genellikle ABD olurken, ülkeden bu konuya karşı ciddi tedbir haberleri gelmeye başladı. ABD Tüketici Ürün Güvenliği Kurumu, ülke genelinde doğal gaz ocaklarını yasaklamak için baskı kurmaya başladı.
ABD, doğal gaz ocaklarını tamamen yasaklayabilir:
Kurum Komiseri Richard Trumka Jr., Bloomberg’e yaptığı açıklamada kurumun doğal gaz ocaklarına karşı harekete geçmeyi planladığını açıkladı. Aslında bu plan aylardan beri biliniyor olsa da kurum, ocakların zararı için önce tespit çalışmalarına başlamıştı.
Peki, doğal gaz ocakları insan sağlığını ne kadar tehlikeye atıyor?
Doğal gaz ocaklarının insan sağlığını tehlikeye attığına dair en güncel araştırma, Aralık 2022’de Uluslararası Çevre Araştırmaları ve Halk Sağlığı Dergisi’nde yayımlandı.
Araştırma, ABD genelindeki evlerin %35’inde kullanılan doğal gaz ocaklarının çocuklarda astıma yol açtığını ortaya koydu. Doğal gaz ocağı kullanımı ve astım vakalarının karşılaştığı araştırma, şu şekilde şaşırtıcı bir sonuca yer verdi:
“ABD'deki mevcut çocukluk çağı astımının %12,7'sinin doğal gaz ocağı kullanımına atfedilebileceğini bulduk.”
- Bu oran, Amerika Astım ve Alerji Vakfı’nın güncel çocukluk çağı astım vakası sayısına (5,1 milyon) oranlandığında 647.700 gibi uçuk bir sayıya denk geliyor. Bu sayının sadece ABD'de olduğunu düşünürsek, dünya çapındaki etkisinin milyonları bulabileceği düşünülüyor.
Doğal gaz ocakları insan sağlığına nasıl zarar veriyor?
Doğal gaz ocaklarının insan sağlığına zararı, yapılan araştırmalarına göre nitrojen dioksit (NO2), karbon monoksit (CO) ve formaldehit gazlarından kaynaklanıyor. Ocaklar yanarken ortaya çıkan bu gazlar solundukça solunum yolu hastalıklarına yol açıyor.
Aslında bazı ABD şehirleri doğal gaz ocaklarını çoktan yasakladı:
Yeni araştırmaların kamuoyunda ses getirmesiyle birlikte Los Angeles, New York ve Seattle başta olmak üzere bazı ABD şehirlerinde doğal gaz ocaklarının kullanımı yasaklandı.
Doğal gaz ocağı olan evlerde sağlık sorunları yaşamamak için neler yapılmalı?
Doğal gaz ocağının insan sağlığına zararını en az düzeye indirmek için yapılması gereken en önemli şey, ortaya çıkan gaza daha az maruz kalmayı sağlamak. Bunun için de özellikle ocağın bulunduğu bölgenin havalandırılması gerekiyor.
Benzer sonuçlara yer veren diğer araştırmalar:
Uluslararası Çevre Araştırmaları ve Halk Sağlığı Dergisi’nin güncel araştırmasının yanı sıra doğal gaz ocaklarının sağlığa zararı, daha önce bu araştırmalarla da gündeme taşınmıştı:
- Konutlardaki Doğal Gazlı Soba, Ocak ve Ocaklardan Kaynaklanan Metan ve NOx Emisyonları, 2022.
- RMI raporu: Gaz Ocakları: Sağlık ve Hava Kalitesine Etkileri ve Çözümleri, 2020
- Çocuklarda astım ve hırıltı üzerine ev içi nitrojen dioksit ve gazla pişirmenin etkilerinin meta analizi, 2013
Araştırmaların sayısı giderek artmaya devam ederken, aksi yönünde sonuca yer veren bir araştırma ise henüz paylaşılmadı. Öte yandan ABD’deki bazı doğal gaz sağlayıcıları, araştırmalar kamuoyunda gündeme geldikçe doğal gaz ocaklarını ön plana taşıyan ve avantajlarını vurgulayan reklamlar paylaştı:
