Koronavirüs salgınının üretimi neredeyse durma noktasına getirmesi, döviz kurunun yükselmesi, otomobillere olan talebin artması ve güncellenen vergi oranları ile çoğu otomobilin daha yüksek ÖTV dilimlerine geçiş yapması; 2020 yılında otomobil fiyatlarının SpaceX roketleri gibi anca uzaktan seyredebileceğimiz seviyelere yükselmesine neden olmuştu.
2021 yılına giriş yaptığımızda ise otomobil şirketleri, tam kapasite olmasa da yeniden üretime başladılar, otomobillere olan talep en azından geçtiğimiz yıla kıyasla düşüş gösterdi ve en önemlisi dolar kuru, yılbaşından bu yana çok ciddi bir şekilde düştü. Ancak dolar kurundaki bu gerileme henüz otomobil fiyatlarına yansımamış durumda. Peki neden?
Stoktaki araçlar yüksek kurla alındığından indirim hemen yansımıyor
Tüketicilerin otomobil fiyatlarında bir gerileme beklediğinin farkında olan Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı ve Doğuş Otomotiv CEO’su Ali Bilaloğlu, doların düşmesine rağmen otomobil fiyatlarının gerilememesini, “Otomotiv sektörü ağırlıklı olarak euroya bağlı olarak hareket eden bir sektör. Paritedeki değişim ile yalnızca dolar düştüğünde bu etki direkt olarak yansımıyor. Bununla birlikte stoktaki araçların geçmiş dönem yüksek kurlarla alınmış olması indirimin hemen yansımasının da önüne geçiyor” ifadeleriyle açıklıyor.
Dolardaki gerilemenin kalıcı olması halinde fiyatlara yansıyacağını belirten Bilaloğlu, “Döviz kurları gerilediği anda bunu araçlarımıza indirim olarak yansıtamıyoruz. Yapabileceğimiz indirimin önünde matrah engeli var. Araçlar millileştirilirken hangi KDV oranı üzerinden girdiyse o matrah üzerinden ÖTV’nin ödenmesi gerekiyor. Bu da yüksek indirimler yapmamızın önüne geçiyor. Dövizin gerilemesi ancak orta-uzun vadede otomobil fiyatlarına yansıyacaktır diye düşünüyorum” dedi.
Otomotiv yan sanayide dolar düşse de maliyetler artıyor
Dövizdeki düşüşün yalnızca otomobillerin fiyatlarına değil, otomotiv yan sanayisindeki ham madde fiyatlarına da hemen yansımadığını belirten Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Alper Kanca ise dövizdeki gerileme ile birlikte fiyatlarda da indirim olacağı yönünde bir düşünce olduğunu belirtirken açıklamalarına şu şekilde devam etti:
“Muhtemelen enflasyon da aynı doğrultuda aşağıya gidecek ancak maliyetler artmaya devam ediyor. Çelik, saç, yarı iletken gibi ürünlerin fiyatları dolar bazında artış gösterdiği için döviz kuru gerilese dahi düşmüyor. Bununla birlikte ihracatta euro bazında aynı fiyattan sattığımız ürünlerde TL bazında girdimizin değişmesi ihracatı daha az kârlı hale getiriyor.”
