Prof. Dr. Ercüment Ovalı ve ekibi, dünyanın pek çok bölgesinde devam eden çalışmalara Türkiye’den destek veriyor. Etkisi katlanarak artan koronavirüs salgınında ise insanlığın tek umudu yapılan bu çalışmalar oluyor. Dornaz Alfa gibi pek çok etkin madde, pek çok yapay enzim test ediliyor. Aşı çalışmalarında hızlı bir şekilde insan deneklere geçiliyor. Kalıcı tedavi için de etkili bir ilaç gerekiyor.
Dornaz Alfa nedir?
Dornaz Alfa ya da İngilizce literatürdeki adıyla Dornase Alpha, aslında yaygın görülmeyen bir solunum hastalığı olan “kistik fibroz” vakalarında bulunan bir tür etken maddedir. Dornaz Alfa etken maddesi, bu hastaların balgamlarında bulunan DNA’yı hidrolize ederek katılaşan mukozayı akışkan hale getirir.
Dornaz Alfa isimli bu etken madde, solunum yollarını rahatlattığı keşfedildikten sonra, Pulmozyme gibi isimlerle ilaç şeklinde alınabilmesi için yapay olarak da üretilmiştir. Bu sayede sadece kistik fibroz hastaları değil, benzer sorunlar yaşayan diğer hastalarda da kullanılmıştır. Yapılan son dönem çalışmalarıyla Dornaz Alfa’nın koronavirüsün neden oluğu Covid-19 hastalığına karşı da etkili olduğu tespit edilmiştir. Ancak çalışmalar henüz tartışılma aşamasındadır, ilk sonuçlar yanıltabilir, kesinlik yoktur.
Dornaz Alfa'nın Covid-19 üzerindeki etkilerine dair, 16 Nisan 2020 tarihinde New York’taki Cold Spring Harbor Laboratory tarafından bir araştırma yayımlanmıştır. Bu araştırma kapsamında Dornaz Alfa’nın koronavirüse karşılı etkili olduğu ileri sürülmüş ve bilimsel bir yayın yapılmıştır.
Ayrıca ülkemizdeki koronavirüs çalışmalarına öncülük eden Prof. Dr. Ercüment Ovalı da ekibiyle birlikte Dornaz Alfa üzerinde çalışma yaptığını açıklamış, yapay olarak üretilen etken maddenin bir an önce klinik test aşamasına alınması gerektiğini belirtmiştir. Ovalı ve ekibinin laboratuvar ortamında yaptıkları çalışma, henüz bilimsel çalışma formunda yayınlanmamıştır.
Dornaz Alfa üzerine yapılan çalışmaların kökeni 90’lı yıllara kadar dayanıyor:
Google Akademik üzerinden yaptığımız “dornase alpha” aramasıyla, söz konusu etken madde ve yapay olarak üretimi konusunda, 1990’lı yılların başında da araştırmalara yapıldığını, bu alanda ciddi bir bilimsel birikim olduğunu görmek mümkün. Prof. Dr. Ercüment Ovalı ve ekibi de bu alandaki birikimin üzerine koyarak çalışma yürütüyor.
Koronavirüse karşı yeni bir ilaç keşfedilmedi, zaten var olan bir ilacın etkisi üzerine çalışma yapılıyor:
Özetlemek gerekirse Dornaz Alfa, Prof. Dr. Ercüment Ovalı ve ekibi tarafından keşfedilen / geliştirilen bir ilaç değildir. Daha önce farklı tedavilerde kullanılmak üzere insan vücudundaki formundan esinlenilerek yapay olarak da üretilen, aktif şekilde kullanılan bir etken maddedir. Ovalı ve ekibi, ilacın koronavirüse karşı etkili olduğu görerek, çalışmalarına bu alanda yapmaya devam etmektedir. Özetle Dornaz Alfa zaten var olan bir ilaçtır, Ovalı ise bu ilacın koronavirüse karşı etkili olduğunu savunan bilim insanları arasındadır.
Erüment Ovalı'nın 17 Nisan Cuma günü yaptığı Dornaz Alfa'ya ilişkin açıklaması:
Bakan Fahrettin Koca'nın Ercüment Ovalı ve ekibinin yaptığı çalışmalar hakkındaki açıklaması:
