Dünyanın dört bir yanında, standart zaman dilimleri mantığını altüst eden, başınızı döndürecek kadar ilginç saat ayarlamaları mevcut.
Her birimiz farklı zaman dilimlerinde yaşasak da özellikle seyahat ettiğinizde bu zamanları ve programları planlamak karmaşık hâle gelebilir. O zaman siz saatlerinizi ayarların çünkü bazılarına inanmak gerçekten zor olacak!
Aslında her şey normal olabilirdi.
1884’te 26 ülke toplandı ve Meridyen Konferansı’nda bir araya geldi. Zamanı standart hâle getirdiler ve başlangıç meridyeni olarak da Greenwich’i seçtiler. Fransa, Cezayir ve İspanya dahil olmak üzere 8 ülke aynı hizadaydı ve bu çizgi de dünyadaki geri kalan zaman dilimlerini belirliyordu.
Ancak buna, tüm ülkeler ve bölgeler uydu diyemeyiz. İşte aklınızı başınızdan alacak, zamanda kaybolacağınızı düşündürecek en tuhaf zaman dilimleri.
Nepal: GMT+5:45
Evet, doğru okudunuz; Nepal, saatini Greenwich Mean Time’dan (GMT) tam saat veya yarım saat yerine, tam 45 dakika ileri ayarlamış durumda. Bu aslında dünyada benzersiz bir uygulama olarak da örnek gösteriliyor.
Nepal'in başkenti Katmandu'nun tam olarak doğudaki 85 derece 19 dakika boylam üzerinde yer alması yani GMT’den 5 saat 41 dakika 16 saniye ileride olması bu ilginç zaman dilimini belirlemelerinde etkili olmuş. Böylece güneşin en yüksek noktada olduğu zaman, yerel öğlen saatine denk geliyor.
Çin: GMT+8
Çin’de bir değil birden fazla zaman dilimi bulunuyor. Bu da zamanda resmen atlama yapmak desek yalan olmaz. Resmî saatleri Pekin Saati olsa da kısmen resmî olmayan bir saat dilimleri daha var. O da Sincan Bölgesi’nde kullanılan ve Sincan Saati olarak kabul edilen saat dilimi. Bu da CST’nin iki saat gerisinde olan bir yerel saat.
Bunun tuhaf yansımaları da oluyor tabii ki. 9-5 bir işiniz varsa ya saat 7.00’de işe başlayıp 15.00’te işten çıkabilirsiniz ya da 11.00’de işe başlayıp 19.00’a kadar çalışabilirsiniz.
Apple bir dönem bölgedeki kullanıcıların saat dilimlerini resmî olmayan saate çevirdi. Bu da birçok insanın iki saat fazladan uyumasına neden oldu.
İspanya: GMT+2
Girişte de bahsettiğimiz gibi aynı boylamda olan diğer ülkeler ile İspanya’nın da aynı zaman diliminde olması lazım ancak bu pek sandığımız gibi olmamış.
İspanya diğer ülkelerden bir saat ileri. Londra’dan Madrid’e giderken saatinizi bir saat daha ileri almanız gerekiyor. Bunun sebebi de Francisco Franco’nun 1940’ta İspanya’nın saatini Nazi Almanyası’na yakın olmak için bir saat ileri alması. Tabii ki bunu da geri almamışlar ve aynı şekilde devam ediyor.
Avustralya: GMT+8, 9.30, 10
Rakamları görünce biraz şaşırmış olabilirsiniz. Avustralya’da üç farklı zaman dilimi kullanılıyor. En garip zaman dilimlerinin yaşandığı ülkede yarım saatlik ve çeyrek saatlik zaman dilimleri var.
Eyaletlere göre de zaman dilimi değiştiği gibi bazı bölgelerde yaz saati uygulaması kullanılmıyor. Bu da aslında tam bir kaos gibi. Yaz saatinden dolayı yılın yarısında ülkede, üç yerine beş saat dilimi ortaya çıkıyor.
Chatham Adaları, Yeni Zelanda: GMT +12.45
Yeni Zelanda'nın doğusunda yer alan ve sadece 600 kadar insanın yaşadığı Chatham Adaları, belki de üzerinde yaşayan insan sayısına kıyasla en karmaşık saat dilimine sahip. +12.45 saat diliminde yer alan bu adalar, Yeni Zelanda'nın saat diliminden 45 dakika ileri giderek kendi yerel saatlerini belirlemişler. Yeni Zelanda yaz saatine geçtiğinde ise Chatham Adaları da saatlerini bir saat ileri alıyor ve böylece saat dilimi +13.45 oluyor.
Samoa Adası: GMT+13
Güney Pasifik Okyanusu’ndaki Samoa Adası, çizgiyi eğen yerlerden biri. Hükûmet, 2011’de 30 Aralık’ı tamamen atladı ve ülkeyi bir gün ileri taşıyarak UTC-11’i kullandı. Nedeni ise 1892’de Samoa kralının, ABD’ye daha yakın olmak istemesiydi. Ancak bir süre sonra Samoa’nın ekonomisi, Sidney’den 21 saat ileri olmasına rağmen Avustralya ve Yeni Zelanda’ya doğru büyüdü.
2011’de ise +13’e döndüler. 70 km uzaklıktaki Amerika ile aralarında 24 saatlik, yazın ise 25 saatlik bir zaman farkı yarattılar.
Arizona: GMT-7
Amerika’nın yaz saatini uygulamasını kabul etmeyen Arizona, Kuzey Amerika Dağ Standart Saati’ni kullanıyor. Bunun yanı sıra bir de Arizona’daki özerk Kızılderili bölgesi olan Navajo Ulusu var. Ancak onlar, Arizona’nın aksine yaz saati uygulamasını kullanıyor.
Karışıklık bununla da sınırlı değil. Bir de Navajo Ulusu’nda Hopi Reservation bulunuyor ve bu bölge yaz saati uygulamasına uymuyor. İyicene karıştı değil mi işler? Şöyle özetleyebiliriz ki eğer Arizona’ya giderseniz düz bir çizgide giderken saatlerinizi bir ileri bir geri derken aynı eyalet içerisinde yedi kez değiştirebilirsiniz.
İçerik tam bir jetlag içeriği gibi oldu değil mi? Zaman farkları ile yaşadığınız tecrübeler varsa yorumlara bekliyoruz.
Bilgi dağarcığınızı genişletebileceğiniz diğer içeriklerimiz:
"Zaman" Nasıl Ortaya Çıktı, Bir Başlangıcı Var mı?
Beynimiz Zaman Algımızı Nasıl Değiştirir?