Dünya dışı canlıları ararken nereye bakacağımızı bildiğimizi söylememiz pek mümkün değil. Enceladus ve Europa’nın karanlık, buzlu okyanusları teoride yaşam için uygun durumda. Uygun durumda olmayan gök cismi ise Mars.
Dünya’nın Mars’a en çok benzeyen bölgesi kabul edilen Şili’deki Atacama Çölü, uzay araçlarının denemeleri için ideal bir ortam oluşturuyor. Dünyanın en kurak yeri olan bu çölde yapılan çalışmalarda ilginç bir bakteri türü keşfedildi. Yıllardır suya hasret olan bu bakterilerin dağınık da olsa koloniler kurabildikleri gözlemlendi.
Araştırmacılar, araçla birlikte çölün çeşitli bölgelerinden örnekler topladı. Zoe adlı araç, topladığı bazı toprak örneklerinde bakteriler olduğunu keşfetti. Bilimsel anlamda henüz bilinmeyen bu bakteriler üzerinde yapılan incelemeler, bu türün bölgedeki aşırı sıcaklığa ve kuraklığa dayanıklı olduğunu gösteriyor.
Araştırmacılardan biyolog Stephen Pointing, bu çalışmada araçların Mars’tan toprak yüzeyinin altına ait örnekler alabileceğinin ortaya çıktığını söylüyor.
Pointing, “Bu önemli çünkü çoğu bilim insanı yüzeydeki yüksek radyassyon, düşük sıcaklık ve su yoksunluğu gibi yaşamı imkansız kılan zorlu koşullardan kaçınmak isteyen canlıların yüzey altında yaşadığına emin.”
Gezegen yüzeyinde bir zamanlar sıvı olarak su bulunduğundan emin olsak da gezegenin bugün çok daha kuru olduğunu ve yüzeyde yalnızca buz bulunabildiğini biliyoruz. Yine de gezegen yüzeyinin altında sıvı halde su bulunması mümkün. Bu açıdan bakıldığında yaşamın varlığı için en mantıklı yol bu olarak gözüküyor. Atacama Çölü ise ikinci bir alternatif sunuyor.
Mars yüzeyi elbette çölden çok daha zorlu şartlara sahip. Yine de çölde, yüzeyin 80 santimetre altından alınan örnekler gösteriyor ki hayat, çok farklı şekilde de olsa gezegende sürüyor olabilir. Jeff Goldblum’un da Jurassic Park’ta dediği gibi, “Yaşam bir yolunu bulur.”
Toprağın daha derinlerine inildikçe, bakterilerin tuzlu ve yüksek alkalin oranına sahip toprakta yayılabileceği anlaşıldı.
Bakteri, besin ihtiyacını metandan karşılıyor. Bu da bu bakterinin Mars’ta yaşayabileceğini gösteriyor. Metan, kızıl gezegende en çok bulunan maddeler arasında yer alıyor.
Araştırma, artık 2 metre derinliğe kadar kazabilecek şekilde üretilen Mars araçlarının kazmaya nereden başlayabilecekleri konusunda da bir fikir veriyor.
Pointing, “Kişisel tercihim ya eski nehirlerin yatakları ya da kumtaşı kayalıkların olduğu bölgeler olurdu. Bu substratların ikisi de mikrobik hayatı desteklemeleriyle ve aynı zamanda da mikroorganizmalar yok olduktan sonra bile biyoimzalarını saklamalarıyla biliniyorlar.” diyerek, sonda çalışmaları için bu bölgeleri işaret etti.
Araştırma, Frontiers in Microbiology dergisinde yayımlandı.
