İlgili yönetmelikte, paketlenmiş gıdaların etiketinde net miktarın bilgilendirilmesi zorunlu tutulmuştur.
Litrenin veya gramın yanında görebileceğiniz "℮" işareti, ülkemiz haricinde de çok sayıda ülkede kullanılıyor.
Peki, "net miktar" nasıl oluyor da aynı zamanda "tahmini" olabiliyor?
Ambalajın üzerinde yazan ağırlık veya hacim miktarı aslsında bir hata payı içerir. Üretim esnasında makinelerden kaynaklı bazı küçük hatalar olabilir veya ürünün içeriği nedeniyle küçük sapmalar gerçekleşebilir. Ürünün hacminde bir değişiklik olmasa bile ağırlığında değişmeler olabilir.
Bunu şuna benzetebiliriz; hamur halindeki bir ekmeğin ağırlığıyla pişmiş bir ekmeğin ağırlığı arasında bir fark bulunur. Aslında satılırken pişmiş halinin ağırlığı dikkate alınır ancak bu sadece bir örnek, hesaba katılamayan bu tip değişiklikler üretim aşamasında yaşanabilir. İşte bundan dolayı bu tip küçük sapmalara izin verilir.
Paketlenmiş gıda ürünlerinde izin verilen dolum miktarı ise şu şekilde:
Yönetmelikte, "Tabloda müsaade edilen negatif toleransın iki katından daha fazla veya eksik dolumlu ürün bulunamaz. Tabloda müsaade edilen negatif hatanın iki katından daha fazla negatif hataya sahip hiçbir hazır ambalaj '℮' işaretini taşıyamaz, piyasaya arz edilemez." şeklinde belirtiliyor.
İzin verilen eksik miktar bazen nominal dolumun yüzdesiyle bazen de sayısal miktarla hesaplanır. Sayısal miktara bir örnek verelim:
300 gram diye aldığınız bir çikolata aslında 291 gram olabilir! Çünkü tabloda bu kadarına izin verilmiştir. Eğer çikolata 200 gram olsaydı yine 9 gram eksik çıkması yasal olarak sorun olmazdı.
Nominal dolumun yüzdesi nasıl kullanılıyor?
4000 ml olan bir zeytinyağı aldığınızı varsayalım. Tablodaki karşılığı 1000-10000'dir. %1,5'lik bir hata payı tanınır. 4000 ml'nin %1,5'i 60 ml yapar. Yani 4000 ml sanıp aldığınız bir gıda ürünü aslında 3940 ml olabilir.
Akla hemen firmaların, bu izin miktarını kötü amaçla kullanarak eksik miktarda ürün ürettiği düşüncesi geliyor olabilir ancak bu konuda kesin bir şey söylemek mümkün değil. Evinizde tartıp kontrol edebilirsiniz ancak söz konusu miktarlar çok küçük olduğu için zahmete girmenize değmeyecektir.
Kaynak: Mevzuat
