“Zaman görelidir” yargısı, Einstein’a kadar hiç kimsenin aklına gelmemişti. Elbette bilimdeki tüm devrimler gibi, bu fikri de o dönemin akademik çevrelerine kabul ettirmek pek kolay olmadı. Çünkü o dönemde en ileri fizik, bugün liselerde öğretilen Newton’un teorilerini temel alıyordu. Einstein ise bunu tamamen değiştirerek, insanlığı daha ileri bir adıma götürdü ve tüm kültürümüzü baştan sona değiştirdi.
“Bir şeyi basitleştirerek anlatamıyosanız o şeyi anlamamışsınızdır” diyen Einstein’ın, zaman gibi karmaşık bir yapının işleyiş mantığını açıkladığı teorisini basite indirgeyen Minute Physics kanalının yaptığı video, bu anlamda gerçekten de ironik. Çünkü teorinin kendisi de ileri derecede karmaşık. Ancak temelindeki fikir ünlü fizikçinin zihni kadar berrak.
Zamanın göreliliği demek, aslında zamanın kişiden kişiye ve durumdan duruma uzunluğunun veya kısalığının değiştiğini ileri sürmektir. Aynı yöne giden iki otomobil ve yolun bir noktasında karşılaşacakları tabela düşünelim. Mercedes marka araç saatte 10 km, BMW marka araç saatte 20 km hızla gidiyor olsun. BMW’de zaman, Mercedes’e göre daha hızlı akar. Çünkü, kabaca, biri gitmek istediği noktaya diğerinden yarı yarıya daha kısa sürede gider. Eğer ikisinin hızı da aynı olsaydı, zaman her iki araç sürücüsü için de aynı kalacaktı. Fakat sabit duran tabelaya göre ikisinde de zaman daha hızlı geçiyor olacaktı.
Videoda ise bu teori, küresel bir şekle sahip dünyanın üzerinden iki ayrı, ancak aynı boydaki zürafaya bakan iki kişi örneği üzerinden anlatılıyor. Kutuplardan bakan kişi kutuptaki zürafayı, Türkiye’den bakan kişi Türkiye’dekini daha uzun sanıyor. Halbuki ikisinin de boyu aynı. Ancak konumlarına göre göreli bir değere ulaşıyorlar. Videoyu aşağıdan izleyebilirsiniz.
