Biraz tuhaf gelebilir, ancak ekonomistlerin kullandığı bazı yaratıcı yöntemler, tam da böyle alışılmadık ürünler üzerinden ekonomiyi okumamızı sağlıyor.
Böylelikle karşımıza ekonomik durgunlukları ve krizleri öngörebilecek iki ilginç gösterge çıkıyor. Ruj ve erkek iç çamaşırı endeksleri! “Nasıl yani?” dediyseniz başlayalım. Çünkü rujunuz ya da çamaşır çekmeceniz, düşündüğünüzden çok daha fazla şey anlatıyor olabilir!
Ruj etkisi ile başlayalım. Bu endekse göre durgunluk dönemlerinde ruj satışlarında sıra dışı bir hareket görülüyor.
Ünlü kozmetik şirketi Estee Lauder'ın o dönemki yöneticisi Leonard Lauder tarafından 2001 krizi sırasında ortaya atılan ruj endeksi, ekonomik durgunluk ve kriz dönemlerinde ruj satışlarının artış gösterdiği gözlemine dayanıyor.
Ekonominin kötü şartlarına rağmen ruj satışlarının arttığını fark eden Lauder bu ilginç durumu "ruj etkisi" olarak adlandırıyor.
Ruj etkisinin temel fikri şuna dayanıyor: Ekonomik olarak zor zamanlarda, insanlar daha pahalı lüks tüketim mallarını satın almaktan kaçınır, ancak kendilerini iyi hissettirecek ve görece daha ucuz olan küçük lükslere yönelebilirler.
Yani ruj gibi uygun fiyatlı kozmetik ürünler, daha büyük ve daha pahalı harcamalara alternatif olarak tercih edilir.
Böylece, tüketicilerin daha büyük harcamalardan kaçınırken nispeten daha küçük hediyelerle kendilerini şımartma eğiliminde olmaları durumu, ekonomik durgunluk dönemlerinde yaşanan ruj satışlarındaki artış ile kendini gösterir.
Peki ya erkek iç çamaşırı endeksi? Buradaysa ruj endeksine zıt bir durum söz konusu.
Ruj etkisi gibi erkek iç çamaşırı endeksi de ekonomik durumu tahminleme ve davranışları ölçmede ve kullanılan ilginç ve bir o kadar da basit bir gösterge.
Bu endeks, erkek iç çamaşırı satışlarındaki değişiklikleri takip ederek genel ekonomik duruma yönelik ön görüler yapmayı amaçlıyor.
Temel mantığıysa, erkeklerin iç çamaşırlarının ne durumda olduğunu, kıyafetleri arasında en az görünen parçalardan biri olması sebebiyle pek önemsememesi gerçeğine dayanıyor.
Eski Federal Rezerv Başkanı Alan Greenspan tarafından popüler hale getirilmiş!
Bu göstergeye göre, ekonomi iyi olduğunda erkekler, pek fazla görünmeyecek de olsa düzenli olarak iç çamaşırı satın alıyor. Çünkü iç çamaşırı harcamasını genel olarak göz ardı edilebilecek küçük bir harcama olarak görüyorlar.
Ancak ekonomi kötüleştiğinde, erkekler yeni iç çamaşırı alımını erteliyor. Çünkü giyimlerindeki en az dikkat çeken parça olan iç çamaşırlarının durumunu önemsemiyorlar ve mevcut iç çamaşırlarını bir süre daha kullanmayı tercih ediyorlar.
Başka bir deyişle belki kendilerinden ya da çok yakın oldukları kişilerden başka kimsenin görmeyeceği iç çamaşırına para harcamayı gereksiz buluyorlar.
Buradan yola çıkan erkek iç çamaşırı endeksiyse, erkek iç çamaşırı satışlarındaki düşüşün ekonomik durgunluğa işaret ettiğini belirtiyor.
Yani sağı solu yırtık Seher Yıldızı boxer'ınızı pek de önemsemiyorsanız, bu "takmadığınızdan" değil ekonomik durgunluk yüzünden olabilir. En azından Alan Greenspan'e göre öyle...
İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz: