Türk mutfağı denilince genel olarak insanlarımızın aklına hamur işi ve et yemekleri geliyor. Evet, bunların her biri leziz ama bizim mutfağımızın sebze yemeklerinin de yeri ayrıdır. Özellikle ülkemizin Akdeniz ve Ege bölgesinde sebzelerle gerçek anlamda yemek mucizeleri yaratılıyor. İşte bu sebzelerden bir tanesi de enginardır. Enginar kalbi olarak geçen yaprakların içindeki asıl etli bölüm, en leziz yemeklerin mimarıdır.
Enginar tarifleri ise bölgeden bölgeye değişebilir. Kimisi yalnızca haşlayıp üstüne limon ve zeytinyağı ekler, kimisi ise pek çok baharat ve bakliyatla karıştırarak leziz bir yemek yapar. Nasıl yenirse yensin enginar yalnızca lezzetli olmakla kalmaz, içindeki doğal bileşenler sayesinde vücudumuza sayısız olumlu katkı sağlar. Gelin enginarın faydalarına yakından bakalım ve yediğimiz zaman vücudumuza nasıl olumlu etkileri olduğunu görelim.
Enginarın faydaları nelerdir?
- Besin değeri açısından son derece zengindir.
- Enginar gerçek bir kolesterol dostudur.
- Kan basıncı dengeleyerek tansiyonu düzenler.
- Karaciğerinizin yenilenmesini sağlar.
- Enginar tam bir bağırsak dostudur.
- Kan şekerini dengeleme özelliğine sahiptir.
- Enginar yiyerek kanser riskini azaltmanız mümkün.
- Sağlıklı bebekler için gebelik sırasında enginar yenmesi öneriliyor.
- Bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı korur.
Besin değeri açısından son derece zengindir:
- 129 gram çiğ enginarda;
- 13,5 gram karbonhidrat
- 6,9 gram lif
- 4,2 gram protein
- 0,2 gram yağ
- Yüzde 25 C vitamini
- Yüzde 24 K vitamini
- 120 gram pişmiş enginarda;
- 14,3 gram karbonhidrat
- 6,8 gram lif
- 3,5 gram protein
- 0,4 gram yağ
- Yüzde 15 C vitamini
- Yüzde 22 K vitamini
Bir porsiyon çiğ ve haşlanmış enginarda bulunan besin değerleri genel olarak bu şekilde. Yaklaşık 60 kalori olan bir enginarda aynı zamanda folat, magnezyum, demir, fosfor ve potasyum bulunur. Antioksidan bakımından da zengindir. Bu kadar zengin besin değerine rağmen karbonhidrat ve yağ bileşenlerinin az olması ise büyük bir avantajdır.
Enginar gerçek bir kolesterol dostudur:
Enginar kalbi bir sebze olarak yüksek besin değerine sahiptir ama çoğu zaman çöp olarak kenara atılan yaprakları da bir o kadar faydalıdır. Yapılan bir araştırmada 700 kişiye 13 hafta boyunca enginar yaprağı özü verildi ve kötü kolesterolün yüzde 30 oranında düştüğü görüldü. Aynı araştırmada trigliseridin de yüzde 22 oranında düştüğü görülmüştür. Zengin antioksidan bileşenleri sayesinde kesin olmamakla birlikte iyi kolesterolü de yükselteceği düşünülüyor.
Kan basıncı dengeleyerek tansiyonu düzenler:
Yüksek tansiyon hastalarının en büyük sorunu düzensiz kan basıncıdır. Düzensiz olan kan basıncı nedeniyle tansiyon çok fazla yükselebilir. Enginar, içinde bulunan zengin postasyum sayesinde kişinin kan basıncını dengelemeye ve dolayısıyla da tansiyonunu düzenlemeye yardımcı olur.
Karaciğerinizin yenilenmesini sağlar:
Özellikle yoğun alkol kullanımı ve şeker tüketimi nedeniyle karaciğer hasar alır. Neyse ki karaciğerimiz kendi kendini yenileyebilen bir organdır ama desteğe ihtiyacı vardır. İşte bu destek enginardan gelir. Özellikle enginar yaprağı, karaciğerin kendi kendini yenileme sürecini hızlandırarak safra üretmesini ve bu sayede zararlı toksinleri vücuttan atmasını sağlar. Aynı zamanda karaciğeri koruma görevi de vardır.
Enginar tam bir bağırsak dostudur:
Enginarın içinde inülin lifi olarak adlandırılan bir lif türü bulunur. Bu lif sindirim sistemini düzenleyerek ishal ve kabızlık gibi sorunların oluşmasını engeller. Aynı lifin probiyotik özelliği mide bulantısının, ekşimenin ve şişkinliğin de önüne geçer. Bağırsak dostu bakterilerin oluşumunu arttıran enginar, kolon kanseri riskini azaltır.
Halk arasında huzursuz bağırsak sendromu olarak bilinen İrritabl Bağırsak Sendromu görülen kişilerde karın ağrısı, ishal, kramp, kabızlık, şişlik gibi sorunlar ortaya çıkar. Enginar yaprağı bağırsak bakterilerini dengelediği için özellikle son derece can yakıcı olabilen kas spazmlarının önüne geçmektedir.
Kan şekerini dengeleme özelliğine sahiptir:
Enginarın bizzat kendisi ya da enginar kalbi kullanılarak yapılan özü alfa-glukosidaz aktivitesini azaltmaktadır. Bu aktivite azaldığı zaman kan şekeri düşmektedir. Yani yüksek şekerden muzdarip diyabet hastaları için enginarın olumlu bir etkisi vardır. Ancak konu hakkındaki çalışmalar kesin değildir.
Enginar yiyerek kanser riskini azaltmanız mümkün:
Enginarın içinde rutin, kuersetin, silymarin va galik asit olarak adlandırılan pek çok farklı antioksidan var. Bunların her birinin kanseri önleme konusunda etkili olduğu biliniyor. Henüz kesin olmamakla birlikte hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar gösteriyor ki örneğin silymarin adlı antioksidan hem cilt kanserini önleyici hem de iyileştirici etkiye sahiptir.
Sağlıklı bebekler için gebelik sırasında enginar yenmesi öneriliyor:
Son yıllarda yapılan çalışmalar, anne karnında büyüyen bebeğin folik asit sayesinde olası doğum kusurlarından korunduğunu ve gelişiminin çok daha sağlıklı olduğunu ortaya koydu. Bu nedenle gebelere bu süreçte folik asit takviyeleri veriliyor. Takviye elbette gerektiği zaman alınmalı ama önce doğal yollara başvurmalı ve folik asit açısından son derece zengin olan enginarı gebelik süreci boyunca diyetinizden çıkarmamalısınız.
Bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı korur:
Ne demiştik; enginarın içinde C vitamini, K vitamini, antioksidanlar, folat, magnezyum, demir, fosfor ve potasyum var. Tüm bunlara baktığımız zaman herhangi bir hastalığınız olsun ya da olmasın bağışıklık sistemini güçlendiren bileşenler olduğunu görüyoruz. Yani hasta olmadan da düzenli olarak enginar yiyerek her türlü hastalık riskini azaltmanız mümkün.
Enginarın zararları nelerdir, kimler enginar yiyemez?
Enginar yararlı ama herkes için her zaman değil. Örneğin idrar söktürücü ilaçlar alıyor ya da karaciğer ve safra kesesi rahatsızlıkları için bir tedavi görüyorsanız enginar sizin için iyi olmayabilir. Kan şekeri ve kan basıncını düzenler ancak bu konuda ilaç alan ya da tedavi gören diyabet hastaları ile tansiyon hastaları enginar tüketirken son derece dikkatli olmalıdırlar. Özellikle yemek olarak yemiyor, özünü tüketiyorsanız mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
Türk mutfağının vazgeçilmez sebze yemeklerinden bir tanesi olan enginarın faydaları nelerdir sorusunu yanıtlayarak vücudumuza yaptığı olumlu etkilerden bahsettik. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tüm sağlık konularında olduğu gibi enginar tüketimi hakkında da en doğru ve size özel bilgiyi uzman bir hekimden almanız gerektiğini unutmayın. Eğer bildiğiniz lezzetli enginar tarifleri varsa yorumlarda paylaşabilirsiniz.
