Vücudumuzun hem temel işleyişini düzenlemek hem de bir yabancı madde ile karşılaştığında savaşması için gerekli beyaz kan hücrelerinin pek çok türü vardır. Bunlardan bir tanesi de eozinofil olarak adlandırılır ve tam kan sayım testlerinde karşımıza EOS kısaltması ile çıkar. EOS değerinde yükseklik ve düşüklük gibi durumlar kişinin genel sağlık sistemi ile ilgili pek çok bilgi verdiği için son derece önemlidir.
Bir tür beyaz kan hücresi olan eozinofilin görevi aslında tam olarak bilinmiyor. Ancak yapılan kan testi sonuçlarında yüksek çıktığı zaman kişinin alerji başta olmak üzere farklı enfeksiyonlara sahip olduğu görülüyor. Düşüklüğü ise bambaşka sorunların habercisi olabiliyor. Gelin EOS eozinofil nedir, düşüklüğü ve yüksekliği ne anlama gelir, en önemlisi nasıl düşürülür tüm detaylarıyla görelim.
İçindekiler
Temelden başlayalım, EOS eozinofil nedir?
Tam kan sayım testlerinde EOS kısaltması ile karşımıza çıkan eozinofil, vücudumuzun savunma mekanizmasının temelini oluşturan beyaz kan hücresi türlerinden bir tanesidir. Vücuttaki görevi tam olarak bilinmiyor ancak alerji durumlarında ve enfeksiyon hastalıklarında kandaki eozinofil seviyesi yükselmektedir.
Vücudumuzda bir alerji ya da enfeksiyon durumu meydana geldiği zaman kemik iliğinde üretilen eozinofiller kana karışarak sorunlu bölgeye giderler. Burada iltihap oluşturarak mücadeleyi başlatırlar. Fakat şöyle bir durum var; eozinofil sayısının artması durumunda vücudun kendi dokuları da hasar görebilir. Bu nedenle kandaki EOS seviyesi son derece önemlidir.
Kandaki ideal EOS değeri kaç olmalı?
Kişiden kişiye ya da sahip olduğu hastalığa göre değişse de tam kan sayım testi sonucunda kandaki 500 hücre / mCL EOS değer, normal olarak değerlendirilmektedir. Diğer değerler şu anlamlara gelir.
- 500 - 1000 hücre / mCL EOS orta derece
- 500 - 1500 hücre / mCL EOS hafif yüksek
- 1500 - 5000 hücre / mCL orta yüksek
- 5000 hücre / mCL ve üzeri EOS yüksek
EOS eozinofil yüksekliği ne anlama gelir, neden olur?
- Alerjik hastalıklar
- Enfeksiyon hastalıkları
- Egzama
- Astım
- Crohn hastalığı
- Kanser türlerinden bazıları
- Çölyak hastalığı
- Farklı otoimmün hastalık türleri
EOS eozinofil yüksekliğine neden olan durum ve hastalıklardan bazıları bu şekilde. EOS yüksekliği eozinofili olarak adlandırılır. Herhangi bir hastalık olmasa da kişinin kullandığı bazı ilaçlar kandaki EOS seviyesini arttırabilir.
EOS değeri yükseldikçe yani kanda bulunan eozinofil sayısı arttıkça kişinin alerjik reaksiyonları artar, vücut kendi dokularına zarar vermeye başlar ve bağışıklık sistemi güç kaybeder. Kişinin duruma göre bazı hafif yükseklikler önemsiz kabul edilebilir.
EOS eozinofil düşüklüğü ne anlama gelir, neden olur?
- Aşırı alkol tüketimi
- Hipoglisemi gibi kan şekeri regülasyonu
- Yoğun stres
- Uzun süre doğum kontrol hapı kullanmak
- Hormon ilacı kullanmak
- Cushing sendromu gibi hormonları etkileyen hastalıklar
- Böbrek hastalıkları
- Karaciğer hastalıkları
EOS eozinofil düşüklüğüne neden olan durum ve hastalıklardan bazıları bu şekilde. EOS düşüklüğü eozinopeni olarak adlandırılır. Aslında EOS düşüklüğü çoğu zaman tıbbi olarak bir anlam ifade etmez çünkü zaten düşük olması istenir. Ancak kişinin durumuna bağlı olarak bazı EOS düşüklüğü durumları başka bir hastalığı işaret edebildiği için hekim tarafından özel olarak değerlendirilebilir.
EOS testi hangi durumlarda yapılır?
Kandaki eozinofil sayısını gösteren EOS testi, kendi başına özel olarak uygulanan bir test değildir. Çoğu zaman standart olarak istenen tam kan sayım testi ile ölçülen bir değerdir. Hemogram testi adı verilen bir tahlil beyaz kan hücreleri için özel olarak yapılır ve nötrofiller, bazofiller, monositler, lenfositler türlerini ölçer
EOS testi özel olarak istenmediği için aslında hekim genel bir sağlık bozukluğu şüphesi nedeniyle yaptırılan tam kan sayım testinde bu değeri görmektedir. Enfeksiyon hastalıklarında, otoimmün hastalıklarda, ilaç yan etkilerinde, akut ya da kronik olan hastalıklarda yapılan kan tahlilinde EOS değeri de görülür ve eğer yüksekliği ya da normal dışı düşüklüğü söz konusuysa hekim farklı testler isteyebilir.
Yüksek EOS eozinofil nasıl düşürülür?
Kandaki eozinofil sayısını gösteren EOS değerinizin yüksek olduğu durumda bunu kendi kendinize düşürmenin bir yöntemi yok. Çünkü EOS değerinin yüksek olması alerjik bir hastalık ya da bir enfeksiyon kaynaklıdır. Böyle bir durumda hekiminiz şüphelendiği hastalıkları araştırarak yüksek eozinofil sayısının nedenini ortaya çıkarmaya çalışır.
Eğer kandaki eozinofil sayısını yükselten şey kullandığınız ilaçsa bırakmanız önerilir ya da alternatif bir ilaç verilir. Eğer bu duruma bir enfeksiyon neden oluyorsa nerede ve ne durumda olduğu tespit edilerek iyileştirilir. Bu amaçla antibiyotik, antiviral, antifungal ya da antiparaziter ilaçlar kullanmanız gerekebilir.
Yapılan tam kan sayım testi sonucunda EOS değerlerinizin yüksek çıkmasının bir diğer nedeni de alerjik hastalıklar olabilir. Eğer böyle bir durum varsa antihistaminik ya da kortikosteroid tedaviler uygulanabilir. Böylece kandaki eozinofil sayısı düşürülerek vücut dengesi eski yapısına kavuşur.
Ne zaman doktora gitmek gerekir?
Aslında kandaki eozinofil sayısının yüksek olduğu ya da düşük olduğu durumlarda vücudunuz özel bir belirti göstermez. Yani eozinofil sayımda bir sorun var sanırım şeklinde bir şüpheye düşmezsiniz. Ancak yaşadığınız alerjik reaksiyonlar rahatsız edici bir noktaya geldiyse ya da yaşanan enfeksiyon kaynaklı bir sorun hissederseniz doktora gidersiniz.
Bu tür bir rahatsızlık hissederek doktora gittiğiniz zaman önemli olan, tüm detayları paylaşmaktır. Daha önce tanısı konmuş hastalıklarınızı, kullandığınız ilaçları, enfeksiyona neden olabilecek durumları ya da emin olmasanız bile alerjiniz olduğunu düşündüğünüz şeyleri doktora açık bir şekilde anlatmalısınız.
Bazı rahatsızlıkların nedeni son derece açıktır ve hekiminiz hemen teşhis koyabilir. Ancak bazı durumlarda tam kan sayım testi istenir ve buna göre bir değerlendirme yapılır. Bu test basit bir kan alımı ile yapılmaktadır. Kan tahlili sonuçlarınıza göre eğer EOS değeriniz yüksekse yani kandaki eozinofil sayınız fazlaysa bunun nedeni tespit edildikten sonra tedavi süreci başlar.
Vücudumuzun savunma mekanizmasının temelini oluşturan beyaz kan hücresi türlerinden eozinofil nedir, düşüklüğü ve yüksekliği ne anlama gelir, nasıl düşürülür gibi merak edilen soruları yanıtladık. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tüm sağlık konularında olduğu gibi eozinofil sayınız konusunda da en doğru ve size özel bilgiyi uzman bir hekimden almanız gerektiğini unutmayın.
