Facebook’un pek çok veri paylaşım anlaşması var. Bu anlaşmaların yapıldığı firmalar arasında Apple, Amazon, Microsoft, Spotify ve Netflix gibi firmalarla yapılan anlaşmalar da var. Bazı durumlarda şirketler, anlaşmanın bitişinden yıllar sonra bile verilere erişebiliyor.
Gabriel J.X. Dance, Michael LaForgia ve Nicholas Confessore üçlüsünün, The Times ve The Wall Street Journal’de de yer alan hikayesine göre anlaşmalar biraz farklı. Dokümanlara, 50 kadar eski Facebook ya da Facebook partneri şirket çalışanı, Facebook’un bazı şirketlere, korumalara rağmen verilere erişim izni verdiğini söylüyor. Bu kişiler ayrıca Facebook’un 2011 yılında Federal Ticaret Komisyonu ile imzaladığı kişisel izin anlaşmasını bozup bozmadığını soruyorlar. Bu anlaşmada Facebook’un kullanıcı verilerini paylaşması, kullanıcının açıkça izni olmadan yapılamayacağı yer alıyordu.
Belgelere göre 150’den fazla firma bu anlaşmalardan faydalandı. Bunların çoğu teknoloji firmaları, aralarında çevrimiçi satış ve eğlence platformları var ancak otomobil firmaları ve medya organizasyonlarıyla yapılan anlaşmalar da var. Bu firmaların uygulamaları her ay yüz milyonlarca insanın verilerinin toplanmasını sağladı. En eskisi 2010 yılına ait olan bu anlaşmaların tamamı 2017 yılında hala aktif haldeydi. Bazıları bugün bile aktif.
Gazeteciler derledikleri haberde, şirketlerle Facebook’un arasındaki veri paylaşımının boyutlarını gösteren anlaşma bilgilerine de yer vermişler.
Apple: Apple, kullanıcılarının Facebook’taki arkadaşlar listesine ve takvimlerindeki etkinliklerine erişebiliyor. Üstelik kullanıcılar veri paylaşımını kapatsa dahi iki firma arasındaki ortaklıktan dolayı bu verileri Apple’ın eline geçiyor. Bu anlaşma hala aktif. Apple’dan yapılan açıklamada ise şirket bu verilere erişebildiklerini bilmediklerini ve bu bilgilerin telefonlardan asla çıkmayacağını söyledi.
Amazon: Amazon’a kullanıcı isimleri ve iletişim bilgileri verilen anlaşma yavaş yavaş sona eriyor. Amazon’dan yapılan tek açıklama, bu verinin “uygun şekilde” kullanıldığı oldu.
Bing: Microsoft’un sahip olduğu Bing arama motorunun da Facebook’taki profili görme ve kullanıcının arkadaşlarına ait verilere erişme izni bulunuyor. Microsoft bu verilerin silindiğini söylerken, Facebook da sadece herkese açık verilerin burada yer aldığını söylüyor.
Spotify, Netflix, Royal Bank of Canada: Bu firmalar Facebook’taki özel mesajları okuma hakkına sahip durumda.
Habere göre Facebook partnerlikleri üçe ayrılıyor. Birincisi Facebook’un “birleştirme” adını verdiği seviye. Bu seviyedeki ortaklıklara Facebook’un telefon üreticileri için yaptığı uygulamalar giriyor. Telefonla bütünleşik olan bu uygulamalar, telefon üreticisi ile firma arasında büyük ölçekli veri alışverişi olmasını gerektiriyor.
İkinci partnerlik şeklinin adı ise “anında kişiselleştirme”. Burada da amaç, Facebook partnerlerinin sahip oldukları hizmet ve özellikleri kullanıcının özelliklerine göre şekillendirebilmesini sağlamak.
Bu uygulama 2010 yılında ortaya çıkıp büyük tartışmaların ardından 2014 yılında sonlandırıldı. Yine de o dönemden kalma anlaşmalar, bu verilerin bugün de paylaşılmasının yolunu açıyor. Facebook’un verilere sahip çıkamadığına yönelik tartışmalar da burada başlıyor.
Üçüncü anlaşma ise tek seferlik yapılan anlaşmalar. Bu anlaşmalarda Spotify, Netflix ve Royal Bank of Canada gibi kurumlara mesajlara erişim hakkı veriliyor. Messenger henüz ortaya çıkmadan önce kullanılan API zamanından kalma bu anlaşmalar da hala yürürlükte.
Times’ın haberinde başka korkutucu detaylar da var. Yahoo ve Yandex’in kullanıcı bilgilerine erişimi, anlaşmanın sona ermesinden yıllar sonra bile devam etmiş.
Facebook ise yaptığı açıklamada, veri paylaşımının faydalarından bahsettikten sonra kullanıcılarının güvenini kazanmak için çok çalışmaları gerektiğini bildiklerini söyledi.
Telefon üreticileriyle yaptığı anlaşmanın başarısının ardından kendine güveni artan ve yeni anlaşmalar imzalayan Facebook’un planları, anında kişiselleştirme uygulamaları işin içine girdiği noktada çöktü. Daha sonra sorunları ortadan kaldırmak için pek de bir çaba göstermeyen şirket, 2018 yılını skandallar ve verilerin sızdırılması sorunlarıyla geçirdi.
Güncelleme: Netflix, yayımladığı bir bildiri ile bu gelişmeyi yalanladı. Tarafımıza ulaşan bilgiyi direkt aktarıyoruz:
Yıllar içinde Netflix’i daha sosyal bir yapıya kavuşturmak için çeşitli çalışmalar gerçekleştirdik. Bunlardan biri 2014 yılında başlattığımız, üyelerin sevdikleri dizi ve filmleri Messenger ya da Netflix üzerinden Facebook’taki arkadaşlarına tavsiye etmelerini sağlayan bir özellikti. Ancak bu uygulama kullanıcılarımız arasında hiçbir zaman popüler olmadı ve 2015 yılında bu uygulamayı sonlandırma kararı aldık. Uygulamanın açık olduğu süre zarfında ne kullanıcıların Facebook’taki özel mesajlarına herhangi bir erişimimiz oldu, ne de Netflix olarak biz böyle bir talepte bulunduk.
