Koronavirüs pandemisi başladıktan sonra Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, bir anda gündelik yaşamımızın bir parçası haline gelmişti. Bakan Koca, ülkemizde ilk vaka görüldüğünden bu yana sık sık toplumu bilinçlendirmek ve bilgilendirmek için kameraların karşısına geçiyor.
Bakan Koca’nın son açıklaması ise sosyal medyada bir anda gündem oldu. Koca, “vaka ve hasta” kavramları arasındaki farka odaklanırken günlük tabloların nasıl yorumlanacağına dair de ipuçları vermiş oldu.
“Her vaka hasta değil”
“Her vaka hasta değildir, testi pozitif olup semptom göstermeyen var. Bunlar çoğunluğu oluşturuyor. Günlük verilen, daha doğrusu hasta sayısı sadece hastaneye yatan hasta sayısı değildir. Hasta olarak semptomu olan kişilerden bahsediyoruz. Semptomu olan, hastanede yatmayan ve yatan kişileri günlük hasta sayısı olarak vermiş oluyoruz" diyen Fahrettin Koca, her vakanın hasta olmadığını ve listede yer almadığını belirtmiş oldu.
Koronavirüs vaka ve ölüm sayıları ile ilgili tartışmalara da bir son vermeyi amaçlayan Koca, Türkiye’de ölüm bilgilerinin 2 kaynakta toplandığını ifade etti. Bakan, bu kaynaklarla ilgili "Biri Belediyelerimizin defin sayılardır. Diğeri Türkiye İstatistik Kurumu'dur. Ayrıca ölüm raporlarında bulunan bazı kategorik bilgiler yanlış kullanılıyor. Ölüm bildiriminde kullanılan form yeni değildir. 2013'ten beri kullanılmaktadır. Bu belgede yer alan ölüm şekli diğeri ölüm nedenidir. Ölüm şekli hanesinin amacı şu bilgiyi vermektir; ölen kişi mesela silahlı saldırı gibi adli bir vakayla veya normal bir ölüm mü? Bu sorunun cevabı doğal ölüm veya adli vaka sonucu ölümdür. Bu haneye hastalığa bağlı doğal ölümün izahı için bulaşıcı veya bulaşıcı olmayan hastalık ibaresi de eklenmiştir."
"Kayıtlar onda birinin bulaşıcı hastalıktan, onda dokuzu ise bulaşıcı olmayan hastalık, yaşlılık ve benzeri olarak işaretlenmiştir. Buradan COVID-19 ölüm sayıları anlaşılmaz. Bulaşıcı tek hastalığın COVID-19 olduğunu düşünen varsa yanılıyor. Raporda ölüm nedeni hanesi asıl bilgiyi veren kısımdır. Bu hanede doktor tarafından onaylanarak gerçekleşmektedir. Hastanın onaylanmış ölüm nedeni bu hanede yer almaktadır. İstatistiklerde COVID-19 olarak gösterilmesi buradaki veriye dayanır” dedi.
Bakan Koca, Belediyelerden gelen bilgiler ile TÜİK verilerinin yıl sonunda aynı sonucu vereceğini ifade ederken, COVID-19 kaynaklı ölümlerin sayısının da 8 bin 62 olduğunu belirtti. 30 Eylül koronavirüs tablosunu da açıklayan Bakan, bugün tespit edilen vaka sayısını 1391, ölüm sayısını 65 ve iyileşen vatandaş sayısını da 1245 olarak açıkladı. Ayrıca grafiğe yeni bilgiler de eklendiği göze çarptı.
Bakanlık tablolarında değişim
Vaka ile hasta arasındaki ayrım Sağlık Bakanlığı personelinin de kafasını karıştırmış gibi gözüküyor. 29 Temmuz öncesi açıklanan verilerde vaka sayısı ifadesi yer alırken sonrasında ise hasta sayısı bilgisinin yer aldığı göze çarpıyor.
Koronavirüs pandemisi sürecinde sayıların nasıl belirlendiği ve açıklamaların temelinde hangi yaklaşımların yer aldığı ise daha uzun süre tartışılacak gibi duruyor. Pek çok kişi, asemptomatik yani belirti göstermeyen kişilerin sayısının açıklanmamasını yanlış bulduğunu belirtirken, kişilerin belirti gösterseler de göstermeseler de hastalığı eşit oranda yayabildikleri biliniyor. Bize düşen ise bu süreçte kendimizi ve sevdiklerimizi koruyabildiğimiz kadar korumak olacak.
