Yakın savaş tarihine baktığımızda karşımıza 2 dünya savaşı çıkıyor. 1. Dünya Savaşı; dönemine göre çok kanlı bir savaş olsa da 2. Dünya Savaşı olayı bambaşka bir boyuta taşımış, teknolojinin gelişmesi ve kontrolden çıkan komutanların etkisiyle kitlesel yok oluşlara sahne olmuştur. Her iki savaşta da kazanan tarafta olan Fransa ise 2. Dünya Savaşı'nda en çok yara alan ülkelerden biri. Fransa, Almanya karşısında adeta dağılmış, hiçbir savunma gerçekleştiremeden başkenti işgal edilmişti. Peki Fransa, Almanya karşısında neden bu kadar basit bir kayıp yaşadı.
Fransa'nın aslında 2. Dünya Savaşı'na çok iyi hazırlandığını, Almanya sınırına devasa bir hat çizdiğini biliyor musunuz? Fransa ve 2. Dünya Savaşı'nın en büyük fiyaskolarından biri olarak kabul edebileceğimiz Maginot Hattı'ndan bahsediyoruz. Gelin, Fransız askerleri savaş sırasında rahat etsin diye içinde barlar bile bulunan bu 450 km'lik hat neden fiyasko oldu, Almanlar bu hattı nasıl geçti birlikte inceleyelim.
Maginot Hattı'nın oluşturulma aşaması
1. Dünya Savaşı bittikten sonra kazanan tarafta olan Fransa, Almanya'nın bu savaşla yetinmeyeceğini düşünüyordu. Aslında haklılardı da. 1. Dünya Savaşı'na er olarak katılan Fransız devlet adamı André Maginot, büyük bir ısrarla Almanya sınırına çekilecek bir hattın yapımına başlamasını istiyordu. 1920'lerde Savaş Bakanı olan Maginot, bu ısrarını parlamentoya kabul ettirmeyi başardı. Bu hat için büyük uğraşlar verdiği bilindiği için de hatta Maginot Hattı denmeye başladı.
1929 ila 1938 yılları arasında yapımı süren bu hat, döneminin en güncel mühimmatlarıyla donatılmıştı. 75, 81 ve 135 mm topçu bataryaları ile donatılan hat üzerinde özel tank hendekleri, yapay su kanalları gibi son derece güçlü bir koruma düzeni yapılmıştı. Toplamda 55 milyon ton çeliğin kullanıldığı yapı Fransa'nın savaş bütçesinin büyük bir kısmını doğrudan sömürmüştü.
Hat, Fransız askerlerini rahat ettirmeyi amaçlıyordu
Fransızların çok büyük bir kaynak ayırdığı Maginot Hattı, 450 kilometreyi buluyordu. Hat üzerinde kaleler yerleştirilmişti ve hepsi yer altından tünellerle birbirine bağlanmıştı. Gerekli mühimmat da bu tüneller üzerinden bir uçtan bir uca çok rahat bir şekilde taşınabiliyordu. Almanlar saldırdığında Fransız askerlerinin rahat etmesi için hat içerisinde barlar dahi bulunuyordu. Maginot Hattı'na saldıran Alman askerleri dışarıda savaşın gerçekleriyle yüzleşirken Fransızlar hat içerisinde sıcak yataklarında yatıp içkilerini yudumlayabileceklerdi.
Maginot Hattı neden işe yaramadı?
Maginot Hattı, teoride son derece mantıklı bir yapıydı. Almanların Fransa'ya girmesini engelleyebilirdi. Ancak hem yapının tamamlanamamış olması hem de Almanları hafife aldıkları için tamamen işlevsiz bir yapı oldu. Almanya'nın bu hattı geçemeyeceğini, bu sebeple de Hollanda ve Belçika üzerinden saldırı başlatacaklarını düşünen Fransızların aklında Belçika ve Hollanda'ya gönderip oradaki yerel askeri güçle ortaklık kurmak vardı.
Bu sayede Fransa sınırına tampon bölge oluşturulacaktı. Bu planda yer alan tek açık sınırda yer alan ormanlık bölgeydi. Sık ağaçlar ve ırmakların yer aldığı bu bölgeden tank ve topçu birliklerinin geçmesinin imkansız olduğu düşünülüyordu. Bu ormanlık alandan Almanların büyük bir taarruz gerçekleştirmeleri hiçbir şekilde beklenmiyordu. Ancak hesap edemedikleri birşey vardı.
Savaşın başlarında gücünün zirvesinde olan Hitler, ağaçlık bölgeyi yıkarak ordusunu geçirmeyi başardı. Neticede Hitler'in ordusu hattın karşısına çıkmadığı için Fransa'ya rahatlıkla girmeyi başardı. Bütün savunma kurgusunu hat üzerine yapan Fransa ise çok büyük bir yanlış yaptığının farkına varmıştı. Elbette iş işten çoktan geçmişti. Kısa süre sonra Belçika ve Hollanda üzerinden de Fransa'ya saldıran Almanya, ülkenin Paris dahil üçte ikisini işgal etmeyi başardı.
Neticede Fransızlar Maginot Hattı'nı geliştirerek çok büyük bir hata yaptılar. Amaçlandığı şekilde kullanılamayan hat, Fransa tarihinin en büyük fiyaskolarından biri oldu.
Günümüzde Maginot Hattı ne durumda?
2. Dünya Savaşı'nın en işlevsiz bölgelerinden biri olan Maginot Hattı, bir süre daha askeri olarak kullanılmaya başlanmış olsa da Avrupa'daki barış politikaları ve Fransa'nın ekonomik çöküntü dönemi nedeniyle görevden alındı. Bu devasa hat günümüzde turistik amaçla kullanılıyor.
