İnternet, uzun yıllardır kullanılan ve artık vazgeçilmezimiz haline gelen bir teknoloji harikası. Her an herhangi bir şeyi istediğiniz gibi bulabildiğimiz, göz açıp kapayıncaya kadar bilgi toplayabildiğimiz veya alışveriş yapabildiğimiz internetin bu kadar yararlı olmasının elbette bir negatif karşılığı var: Gizlilik.
İnternette yaptığımız çoğu şeyin hükümetler, internet servis sağlayıcıları ve nadiren bir kafenin Wi-Fi ağına sizinle birlikte bağlanmış biri tarafından izlenebilir. Tarayıcılarda bulunan gizli sekme özelliğinin bunu gizlediğini düşünüyor olabilirsiniz, ancak durum pek öyle değil. Dilerseniz bu karmaşık ve endişe verici konuya birlikte göz atalım.
Gizli sekme nedir?
İnternet tarayıcılarını kullanırken girdiğiniz birçok site, bilgisayarınızın veya telefonunuzun depolama alanına yerleşen çerezler gönderir. Bu çerezler internet sitesine girdikten sonra yaptığınız bazı adımlardan sonra cihaza yüklenir. Yeniden bu siteye girmek istediğinizde cihazdaki çerezler internet sitesine geri gönderilir ve daha hızlı bir şekilde siteye girmeniz sağlanır. Giriş bilgileri, site verisi ve alışveriş sepeti bilgisi gibi birçok bilgi bu çerezlerde bulunur.
Gizli sekme hemen hemen bütün internet tarayıcı programlarında bulunan bir özelliktir. Gizli sekme özelliği kullanılmaya başlandığında internette yaptığınız hiçbir adım bilgisayarınıza kaydedilmez. İnternette gezindiğiniz sayfalar da tarayıcının geçmişine kaydedilmez. Dolayısıyla gizli sekme açıkken yaptığınız girişler, gezindiğiniz siteler veya farklı bilgiler toplanmaz ve kaydedilmez.
Peki gizli sekme gerçekten gizli mi?
Gizli sekme ya da gizli mod, internet üzerinde gerçekleştirdiğiniz işlemlerin kullandığınız cihaza kaydedilmemesi ve sizden sonra cihazı kullanacak kişinin sizin yaptıklarınıza erişememesi konusunda oldukça iyi iş çıkarıyor, doğruya doğru. Ancak işler çevrimiçi kimliğinizi gizleme noktasına geldiğinde oldukça iddialı bir ismi olan gizli sekme fazlasıyla yetersiz kalıyor.
Gizli sekme özelliğine sahip birçok tarayıcı kullanıcılarını çevrimiçi kimliğinizin internet siteleri, internet servis sağlayıcıları tarafından hala izlenebileceği konusunda uyarıyor. Kullandığınız cihaz her ne olursa olsun gizli sekme üzerinden girdiğiniz siteler cihaza kaydedilmiyor ancak siteler, sizin giriş yaptığınızı görebiliyor. Çünkü gizli sekme, sanıldığı gibi gerçek IP adresinizi gizlemek gibi bir amaç gütmüyor.
Çevrimiçi aktivitelerinizin internet servis sağlayıcıları veya aynı Wi-Fi ağında olduğunuz kötü niyetli biri tarafından izlenebilmesini engelleyecek bazı yöntemler bulunuyor ancak bunu gizli sekme ile yapmanız mümkün değil. Gizli sekme sizi izleyen gözlerin önüne perde çekmiyor, yalnızca cihaza bilgi yüklenmesini engelliyor. Bu çok korkutucu zira bu durum, attığınız her adımın birileri tarafından izlenebildiği anlamına geliyor.
İnternette gizli olarak nasıl gezebilirim?
Az önce okuduklarınız fazlasıyla korkutucu gelebilir ancak bu durumun karşısına geçebilmeniz için bazı çözümler bulunuyor. Bu çözümler, tarayıcılarınızda varsayılan bir özellik olarak bulunan gizli sekme özelliğinin yapamadıklarını yapıyor ve üzerinizdeki gözlerin önüne perde çekilmesini sağlıyor. Dilerseniz bu adımlara birlikte göz atalım.
VPN (Sanal özel ağ)
Virtual Private Network (VPN), yani Türkçe ismiyle Sanal Özel Ağ olarak bilinen VPN özelliği, internet üzerinde oldukça güvenli ve gizli bir şekilde gezinebilmeniz için size büyük bir fırsat sunuyor. Günümüz internet kullanıcılarının kullanabileceği en koruyucu çözüm olan VPN, internet üzerinde yaptıklarınızın izlenebilme ihtimalini neredeyse sıfıra düşürüyor. Bu sayede hem gizli hem de güvenli bir şekilde gezinebiliyorsunuz.
Peki VPN bunu nasıl yapıyor? Bunu şöyle örneklendirelim: Bir karayolu tünelinin üzerinde durduğunuzu hayal edin. Bu tünele o sırada araçların girdiğini ve bu nedenle tünelde bir araç trafiği olduğunu bilebilirsiniz ancak o sırada içeride kaç araç olduğunu, ne kadar hızlı gittiklerini ve bu araçların son duraklarının neresi olacağını bilmeniz mümkün değildir. İşte VPN, sizi bu tarz bir tünelin içerisine yerleştiriyor.
VPN’in oluşturduğu tünel, çevrimiçi aktivitelerinizin gizlenmesini sağlıyor. Bu şekilde internet servis sağlayıcıları gibi hareketlerinizi izleyen kişiler, bir VPN sağlayıcısına bağlandığınızı görebiliyor ancak hareketlerinizi ve nereleri ziyaret ettiğinizi göremiyorlar. Bunun yanı sıra kişisel verileriniz de özel bir şifreleme yöntemiyle korunuyor. Bu şekilde kafedeki kötü niyetli kişinin sizin verilerinizi alması için de önce VPN’in oluşturduğu şifreleme yöntemini geçmesi gerekiyor. Dolayısıyla gizli sekmede vpn ile birlikte gezerseniz hem yerel kullanıcıları hem de başkalarını internette yaptıklarınızdan uzak tutmuş olursunuz.
VPN’in tek özelliği sizleri koruması değil. Aynı zamanda eğer ülkenizde yasaklanmış olan bir internet sitesi veya bir içerik varsa, VPN kullanarak bu içeriklere ve internet sitelerine erişim sağlayabiliyorsunuz. Bu da şu şekilde gerçekleşiyor: Misal verelim sizin IP adresiniz 1.2.3.4, bağlandığınız VPN ağının IP adresi ise 5.6.7.8. Bu VPN ile bir internet sitesine giriş yaptığınızda, internet sitesi tarafından IP’niz 5.6.7.8 olarak alınıyor ve bu IP adresi hangi ülkedeyse site ona göre yanıt veriyor.
DuckDuckGo
Google, Bing ve diğer bazı popüler arama motorları aramalarınızı izliyor ve gizli sekme bu durumun önüne geçmekte yetersiz kalıyor. Arama motorlarının bunu yapmasının sebebi söylenenlere göre genel olarak sizlerin karşısına önceki aramalarınıza göre reklam çıkarmak olsa da bu durum pek de güvenli görünmüyor.
DuckDuckGo, tamamen anonim bir arama motoru olmasıyla biliniyor. Arama etkinliğinizi hiçbir şekilde takip etmediğini belirten DuckDuckGo, hedefli reklamlar sunmuyor. Hedefli reklam sunmadığı için DuckDuckGo’nun aramaları izlemek için herhangi bir sebebi bulunmuyor. Bu da hem daha gizli hem de daha güvenli bir şekilde arama yapabilmenizi sağlıyor. DuckDuckGo arama motoruna ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.
Tor
Tor Browser, güvenli olmasıyla ünlenen Mozilla Firefox tarayıcı platformunu temel alan ancak son derece gizlilik odaklı olacak şekilde değiştirilen bir tarayıcıdır. Çevrimiçi tarama trafiğinizi anonimleştiren Tor Browser, bunu dünya çapında binlerce gönüllü kişi tarafından çalıştırılan röleler sayesinde yapıyor.
Tarayıcının isteklerini ve yanıtlarını bu röleler yoluyla gönderen Tor, bu sayede gerçek IP adresinizin gizlenmesini sağlıyor ve üçüncü tarafların gerçek konumunuzu öğrenmesini engelliyor. Bunun yanı sıra engellenen internet sitelerine erişebilmenizi sağlayan Tor Browser, bu yönüyle de fazlasıyla tercih edilen tarayıcılardan biri olmuştur.
Sonuç olarak internet ortamında gizlenmek mümkün mü?
Gizli sekme veya gizli mod, kullandığınız cihazı başka insanların kullanması durumunda internet geçmişinizi, giriş bilgilerinizi veya bu tür önemli bilgileri kaydetmemesi sebebiyle saklayacaktır ancak durum internet servis sağlayıcıları, kötü amaçlı bir kişiye geldiğinde pek de başarılı olamıyor.
Neyse ki internet üzerinde gezinirken gizlenmenizi ve güvende kalmanızı sağlayacak birkaç yöntem bulunuyor. Sizler de artık gizliliği ve güvenliği artırmanızı sağlayan en önemli 3 yöntemi biliyorsunuz. Bundan sonra kendinizi daha çok güvende hissetmek isterseniz, gizli sekme kullanmak yerine yukarıda bahsettiğimiz birbirinden iyi üç yöntemi kullanabilirsiniz.
Gizli sekmenin ne olduğunu, ne işe yaradığını ve sizleri gerçekten gizleyip gizlemediği hakkında cevap verdiğimiz ve daha güvenli bir şekilde internette gezinebileceğiniz birkaç yöntemi listelediğimiz yazımızın sonuna geldik. Eğer aklınızda kalan bir soru veya başka tavsiyeleriniz varsa bunları yorumlar kısmında bizlerle paylaşmayı unutmayın. Bu ve bunun gibi yazılarımız için bizleri takipte kalın.
